'Sorry meneer,
profeet worden
is niet gelukt'
SCHOOLVOORBEELD
Het vuur waarmee meneer Rutgers vertelde
over profeten en verandering, maakte
Margreet van Schie (62) zich eigen. Op latere
leeftijd gebruikte ze dit in het bedrijfsleven.
Van welke docent kreeg jij les voor het leven?
,,Het was een zonnige dag toen me
neer Rutgers over de profeten vertelde. Ik
zat op de christelijke basisschool in Oegst-
geest, waar ik het naar mijn zin had maar
me wel geregeld verveelde omdat ik mak
kelijk leerde. Tot ik in 1968 bij meneer
Rutgers in de klas kwam, hij had een enor
me kennis en kon goed vertellen. Hij ver
telde ons over de kwaliteiten van een pro
feet. Als er zaken grondig misgaan, legde
meneer Rutgers uit, dan dienen er mensen
op te staan die zeggen: 'We moeten veran
deren.' Toen hij vervolgens de namen van
alleen mannen noemde, dacht ik: oké,
maar er is geen enkele reden dat een vrouw
geen profeet zou kunnen zijn - ik was een
jeugdige feminist - dus dan word ik wel de
eerste vrouwelijke profeet.
Korte tijd later mocht ik op blokfluitles.
Een grote wens van mij. Toen ik eenmaal
de beroemde blokfluitist en dirigent Frans
Brüggen hoorde spelen, vond ik een andere
levensbestemming: geen profeet maar
blokfluitist.''
,,Ik ging verder in de muziek maar liep
een hardnekkige blessure op, waardoor een
beroepsmatig niveau niet langer mogelijk
was. Ik besloot godsdienstwetenschap te
gaan studeren. Al snel ontdekte ik dat ik
meer geïnteresseerd was in de maatschap
pelijke en culturele geschiedenis van met
name de islam dan in de strikt godsdien
stige kant. Ik vroeg me af: hoe doen die
moslims dat nou in dit domineeslandje?
Ik ontdekte hoe problematisch de positie
was van jonge, hoogopgeleide moslims.
Als ze al een baan vonden, vertrokken ze
binnen een jaar weer omdat ze zich bij een
werkgever niet thuis voelden. Dat zou mijn
werkterrein worden, dacht ik, bedrijven en
overheden zo ver zien te krijgen dat ze oog
krijgen voor jonge moslims. En niet alleen
oog krijgen voor hun talenten, maar ook
een gastvrije werkomgeving willen zijn.
90 procent van alle bedrijven gaat af op
het curriculum vitae van een sollicitant.
De cv's van de kinderen van hoogopgeleide
ouders staan vol met interessante ervarin
gen die talenten en doorzettingsvermogen
aantonen. Maar op het cv van allochtone
sollicitanten staat vaak uitsluitend dat ze
hun diploma's hebben gehaald. Zo lijkt
het of zij minder kwaliteiten hebben. Het
tegendeel is volgens mij waar. Eerste-
generatiestudenten, waaronder bijna alle
allochtone studenten vallen, moeten alles
op eigen kracht doen. Zelden was er een
ouder die 's avonds zei: 'Zal ik je helpen
met je wiskunde?' Vaak is er geen eigen
computer of geen eigen slaapkamer om te
studeren. Daarom vind ik dat op geheel
eigen kracht doorgaan met leren tot je
hoogopgeleid bent even waardevol is als
het cv van een sollicitant uit een bevoor
recht gezin dat veel buitenschoolse activi
teiten heeft kunnen ondernemen.''
,,Daar komt meneer Rutgers weer om de
hoek. Mijn oude ideaal kwam weer boven
drijven, van een vrouwelijke profeet die
aankaart dat er iets moet veranderen. Ik
wilde bedrijven inspireren de cv's van
hoogopgeleide sollicitanten uit migranten
families anders te lezen dan de cv's van
autochtonen. Zou ik directeuren kunnen
overtuigen van de kwaliteiten van deze
sollicitanten?
Helaas, ik kwam het bedrijfsleven nau
welijks binnen. En als het me al lukte,
kreeg ik te horen: 'Wij hebben dit pro
bleem niet.' Geen bedrijf toont je cijfers
waaruit blijkt dat inderdaad 99 procent van
de werknemers autochtoon is en dat die
ene van oorsprong Turkse vrouw binnen
een jaar weg was. Want ondanks haar titel
'meester in de rechten' kiest zo iemand in
een heel 'wit' bedrijf toch vaak voor
schoonmaakwerk met tantes en nichtjes.
Zelfs op beurzen waar bedrijven zich pre
senteerden met hun zoektocht naar divers
personeel kreeg ik geen voet tussen de
deur.''
,,Ik realiseer me nu dat ik naïef was. Ik
had geen idee van discriminatie. Ook niet
van de specifieke afkeer van de islam. On
danks mijn kennis en mijn goede wil om
op te komen voor de belangen van hoog
opgeleide moslims, heb ik nauwelijks iets
voor hen kunnen betekenen. Ik wist één
belangrijk artikel te publiceren in NRC
Handelsblad over het onzichtbare, krachtige
cv van hoogopgeleide eerstegeneratie-
studenten.
Ik zou willen zeggen: 'Sorry meneer
Rutgers. U was een geweldige meester die
mij inspireerde om een soort profeet te
worden. Helaas is het niet gelukt.' Ik was
een roepende in de woestijn. Daar ben ik
verdrietig over.''
6
TEKST PETER HENK STEENHUIS FOTO MARCEL PRINS
