EEN ZOMER IN NEDERLAND
7
Mosselen zijn er volop, en vanaf september
begint ook weer het oesterseizoen in Yerseke,
het Zeeuwse schelpenparadijs. Maar op
enkele kilometers van de beroemde haven is
er ook ander, bijzonder leven in het achterland.
zaterdag 29 augustus 2020
-
Op weg naar de oesters
(nog net niet het sei
zoen voor de lokale
oogst) en de mosselen
(in overvloed) van Yer
seke, dorp dat van de schelpdieren
leeft, wacht ik nog even met het ver
plichte bezoek aan de Havendijk,
door de gemeente in deze toeristi
sche zomer omgedoopt tot Mossel
boulevard. Verblind door de visuele
aantrekkingskracht van het water, de
Oosterschelde in dit geval, vergeten
we soms het achterland.
En dat is juist bij Yerseke heel bij
zonder. Daar ligt de Yerseke Moer.
Als je er vanaf de weg naar kijkt valt
het je niet op, lijkt het een groot wei
land als vele. Er lopen en liggen run
deren. Maar neem je een smal weg
getje dwars door het natuurgebied,
dan zit je ineens middenin de wil
dernis, in een van de oudste land
schappen van Zeeland, een vroeger
moeras, daar waar het zoute water
lange tijd heerste; in de middeleeu
wen kwam het zout voor half Europa
hiervandaan, want de kreken en
poelgronden op het veen droogden in
de hitte en het zout lag er voor het
oprapen.
Ook nu tref ik enkele beekjes zoals
ze in Nederland nauwelijks bestaan,
zonder water, gescheurd door de
droogte. Maar wat overheerst is het
moerassige grasland, volop ganzen
en andere watervogels. Er fladdert
een kievit op zijn grote vleugels voor
bij en in een bocht van het smalle
weggetje tref ik twee mannen onder
een tentdoek aan, met enkele hoge
antennes naast zich, en piepende en
krakende geluiden vanaf de tafel voor
hen.
Robert Poortvliet en Dan de Bruijn
zijn radioamateurs, in hun wereld
bekend als PA3GEO en PA1FZH, wat
ook op hun petten staat. PA staat in
deze zenderwereld voor Nederland,
van het Franse Pays-Bas. Ze zitten
hier vanwege het programma Flora en
Fauna, waarmee onder de radioama
teurs natuurgebieden worden gepro
moot. Fransen, Polen, Italianen en
vele anderen maken contact met hen
en kunnen dan gebied 0080, de Yer
seke Moer in hun taal, afvinken. Er
zijn ook kasteel- en vuurtorenloca
ties, onder andere.
Het is hun vakantiebesteding, zeg
gen Poortvliet en De Bruijn. En het is
hier vooral rustig, heel anders dan
het vaak op de dijk in Yerseke zelf is,
vooral in het weekeinde. De hoogmis
is op de derde zaterdag van augustus,
maar die traditionele Mosseldag
moest dit jaar vanwege corona wor
den geschrapt.
Maar om er heerlijk te lunchen bij
een van de vele restaurants die boven
hun eigen oesterputten hangen, is
geen speciale dag nodig. In de zomer
worden vooral exemplaren uit Ier
land en Frankrijk geserveerd; vanaf
september worden de Zeeuwse creu-
ses weer voor je ogen opgetakeld.
Vroeger waren oesters armeluis-
kost, nu doen drie oesters bijna zo
veel als een kilo mosselen. En dat
laatste zorgt toch voor de grootste
omzet in Yerseke, houdt verreweg de
meeste telers, schepen en vissers be
zig. De boeren van de zee, worden ze
ook wel genoemd.
Kapitein Dieter Lindenberg is net
teruggekeerd met het schip YE179.
De mosselen heeft hij gedropt in het
verwaterperceel voor de kust, de laat
ste fase voordat ze rijp zijn voor con
sumptie. Hij oogt een beetje somber.
,,Ze zijn te klein, dit jaar.'' Dat ziet hij,
maar kan hij ook meten, met een
blik. „Vroeger gingen er tussen de 150
en 200 mosselen in zo'n blik, nu zijn
het er soms 260, 270.''
En de strijd tussen groten en klei
nen is ook zijn andere zorg. Bijna alle
zelfstandige vissers zijn verdwenen
uit de haven in Yerseke; drie grote be
drijven kopen hen uit, beheersen de
Wat ze vangen
is vooraf
allemaal al
verkocht,
veilen is niet
eens meer
nodig
W
markt en zorgen ervoor dat de histo
rische mosselveiling op de kade vrij
wel overbodig is. ,,Wat ze vangen is
vooraf allemaal al verkocht, veilen is
niet eens meer nodig.''
Ook is de concurrentie gegroeid.
De Duitsers zijn opgedoken, met de
mosselen uit hun eigen Waddenzee
(die uit Zeeland komen ook voort uit
de mosselbanken van onze Wadden,
waarvandaan ze getransporteerd
worden naar de Oosterschelde) en
iets noordelijker daarvan, bij het ei
land Sylt. Toch, als ik doorvraag,
komt er iets van een glimlach om de
mond van de kapitein. Of het dus een
slecht jaar is, vraag ik. ,,Nee'', ant
woordt hij, op z'n Zeeuws, ,,niet
slecht, maar het kon beter.''
En dan begint het ook nog te rege
nen. De plaatselijke jeugd, die als in
een vroeger kinderboek vanaf de me
tershoge kade in het water springt,
pakt de fiets en met de handdoek om
het lijf snellen de drijfnatte jongens,
alleen maar jongens, huiswaarts.
GO
Miljoenen Nederlanders herontdekken deze maand hun eigen land. Edwin Winkels
is een van hen. Hij doet dagelijks verslag. Vandaag: Deel 25 Yerseke
Achter de haven ligt restant
van een oude moerpolder
Radioamateurs
Robert Poortvliet en
Dan de Bruijn zitten
verscholen in natuur
gebied de Yerseke
Moer. foto's edwin winkels
- Dieter Lindenberg,
kapitein van de YE179
iSvjlv w-'r
- 'r
Ajt;
M Een
droog
gevallen
beek,
gescheurd
door de
droogte,
naast moe
rassig
grasland.
