®i i ue 10 NIEUWS Moskeeschutter Christchurch veroordeeld tot levenslang Levenslang zonder enige mogelijkheid om eerder vrij te komen. Het is voor het eerst in de moderne geschiedenis van Nieuw-Zeeland dat een rechter deze straf uitsprak. Brenton Tarrant (29), de extremistische moskeeschut ter van Christchurch viel die twijfel achtige eer te beurt. De uitspraak was de epiloog van een terreuraanslag zoals Nieuw-Zeeland die nog nooit had gekend: in maart 2019 schoot de rechts-extremist Tar rant 51 mensen dood in twee mos keeën in Christchurch. Tijdens het emotionele strafproces zei een van de nabestaanden. ,,Je echte straf zul je in je volgende leven krijgen.'' Maar drie dagen lang richtten de ge tuigenissen van de nabestaanden in de rechtbank zich direct tot de verdachte. Voor een straf in dft leven. Verhalen van verdriet, woede en heldendom. Het verdriet van Aden Diriye, wiens 3-jarige zoontje Mucaad met twee ge richte schoten werd vermoord, terwijl hij zich vastklampte aan het been van zijn vader. ,,Je hebt mijn zoon ver moord en voor mij voelt het alsof je heel Nieuw-Zeeland hebt vermoord. Ik zal je nooit kunnen vergeven.'' De woede van Ahad Nabi, wiens 71- jarige vader stierf in de moskee. ,,Je bent een zwakkeling, mijn vader had je in tweeën gebroken als je het op een gevecht had laten aankomen. En nu heb je ons alleen maar sterker ge maakt", zei hij, gekleed in een zwart T- shirt van zijn rugbyclub. Het heldendom van Abdul Aziz Wa- habzadah, die achter de dader aan rende en een mobiel pinapparaat naar zijn hoofd gooide toen deze in zijn auto sprong en ervandoor ging. ,,Je pro beerde die dag twee geloven te verde len, maar iedereen kwam juist tot el kaar als broeders.'' De man die verantwoordelijk is voor al dat verdriet, de 29-jarige Australiër Brenton Tarrant, hoorde de verhalen de afgelopen dagen in de rechtbank van Christchurch zwijgend aan. Als slachtoffers hem direct toespraken, grijnsde hij. In een eerdere verklaring bij de politie stelde hij 'nog veel meer slachtoffers te hebben willen maken' dan de 51 die hij doodschoot en de 49 die hij verwondde in een moskee en een islamitisch centrum in Christ- church op 15 maart van vorig jaar. Eerder deze week, aan het begin van het proces, schetste justitie nog maar eens hoe langdurig en nauwgezet Tar- rant zijn terreurdaad plande. Vrijwel vanaf het moment dat hij naar Nieuw- Zeeland verhuisde in 2017, begon hij met het legaal aankopen van (semi-au- tomatische) vuurwapens, zocht hij naar geschikte moskeeën om toe te slaan en bekeek hij hun plattegronden. Ondertussen scherpte hij zijn ideo- I iii gflED gf I Je benteen zwakkeling, mijn vader had je in tweeën gebroken logie aan. Dat mondde uit in een ma nifest van zeventig pagina's, 'De Grote Verdringing' noemt hij het. Een onder rechts-extremisten populaire omvol- kingstheorie waarin wordt gesteld dat het Westen, waartoe Tarrant ook Aus tralië en Nieuw-Zeeland rekent, lang zaam maar zeker wordt 'overgenomen' door moslims. Hij wilde daartegen in verzet komen en een daad stellen. Nieuw-Zeeland koos hij 'om te laten zien dat dit overal aan de gang is'. Op 15 maart 2019 kleedde Tarrant zich in gevechtskleding en laadde zijn auto met zes geweren en tot brand bommen gemaakte blikken benzine. Hij zette zijn manifest online en de ca mera op zijn helm aan. Zijn terreur daad was via een livestream te zien op Facebook. Daardoor was ook te zien hoe hij kalm de Al Noor-moskee bin nenliep. De vrijdagmiddagpreek was net begonnen, 42 aanwezige gelovigen werden koelbloedig geëxecuteerd. Toen hij klaar was, reed Tarrant naar een islamitisch centrum in de stad, daar vielen nog eens negen dodelijke slachtoffers. Op weg naar een derde moskee, in een andere stad, werd hij klemgereden door de politie en gear resteerd. Een deel van zijn plan, de moskeeën platbranden, werd daarmee verijdeld. Opgelucht Tarrant handelde alleen, maar zijn daad staat niet op zichzelf. De Austra liër verwees in zijn pamflet naar An ders Breivik die in 2011 in totaal 77 mensen vermoordde in Noorwegen, bij een jongerenkamp van de sociaal democratische partij. En na Tarrant volgden nog massamoorden in het Amerikaanse El Paso (20 doden in een supermarkt, augustus 2019) en het Duitse Hanau (bij een shishalounge, 9 doden, februari 2020) die werden ge pleegd door jonge mannen met een vergelijkbare ideologie. De Australiër zei tijdens de zitting te verwachten, dat hij op termijn wordt vrijgelaten. Maar dat pad sneed rechter Mander af met zijn uitspraak. Nabe staande Temel Atacocugu: ,,Eindelijk kunnen we weer vrij ademen. Onze justitie sluit zijn ideologie voor altijd op.'' De Nieuw-Zeelandse premier Ja- cinda Ardern wenste Tarrant ,,een le ven van totale en absolute eenzaam heid toe. Ik hoop dat het de laatste keer is geweest dat we de naam van deze terrorist hebben gehoord.'' Tarrants advocaat, die namens hem een laatste woord sprak, zei dat zijn cliënt de straf accepteert. Het was het teken voor veel nabestaanden om enigszins opgelucht adem te halen. vrijdag 28 augustus 2020 GO FOTO AP/MARK BAKER Drie overlevenden van de aanslag, onder wie Temal Atacocugu (rechts) vieren de uitspraak voor de rechtbank. „Eindelijk kunnen we weer vrij ademen.'' 'We kunnen ademen, de rechter sluit deze ideologie voor altijd op' Rechter Cameron Mander was don derdagochtend vroeg helder: ,,Uw daden waren zo erg, dat een leven lang in de gevangenis nog niet eens het begin van een genoegdoening is voor de nabestaanden. Wat u deed was onmenselijk. U schoot weloverwogen een 3-jarig jongetje in zijn hoofd, terwijl hij zich vast hield aan het been van zijn vader.'' Cyril Rosman Rotterdam/Christchurch -Ahad Nabi, wiens vader werd vermoord Boven: Brenton Tarrant tijdens zijn proces. Onder: Demon stranten betogen voor de rechtbank van Christchurch. FOTO'S EPA EN GETTY

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2020 | | pagina 10