NIEUWS 13
RUSLAND COMPLOTTEN
Zwitral* NoUufnahmt
Aleksej Navalny is vergiftigd in opdracht van
het Kremlin, beweren zijn medestanders. De
oppositie heeft hem zelf vergiftigd, om het Kremlin
de misdaad in de schoenen te schuiven, zeggen
tegenstanders. Zes mogelijke scenario's.
Lokale verkiezingen
in Siberië
Aleksej Navalny (44), wiens vergifti
ging gisteren na medisch onderzoek
in Berlijn is bevestigd, verbleef zes
dagen in de Siberische steden Novo
sibirsk en Tomsk. De hardnekkigste
tegenstander van president Vladimir
Poetin deed er onderzoek naar ge
meenteraadsleden van de regerende
partij Verenigd Rusland. Navalny zal
zeker hebben willen kijken naar (fi
nancieel) onoirbaar gedrag van de lo
kale gedeputeerden. Verenigd Rus
land verkeert in grote problemen,
want door corruptieschandalen wil
bijna geen Rus er nog op stemmen.
In september zijn er verkiezingen in
onder meer Tomsk en Novosibirsk.
Een nieuw schandaal in de aanloop
naar de stembusgang kan Verenigd
Rusland daarom niet gebruiken.
Slim
stemmen
De Russische politicoloog Abbas
Galljamov vermoedt dat de aanslag te
maken heeft met de verkiezingen
voor de Staatsdoema, de Russische
Tweede Kamer, in 2021. Navalny
heeft vorig jaar het concept ontwik
keld van 'slim stemmen'. Daarbij
komt het erop neer dat de kiezer stra
tegisch stemt door op iedereen be
halve Verenigd Rusland te stemmen.
Op die manier hoopte Navalny de re
geringspartij vleugellam te maken.
,,En dat is buitengewoon gevaarlijk
voor de partij. Vorig jaar bij de lokale
verkiezingen werkte het concept al:
overal in het land kreeg Verenigd
Rusland een geweldig pak slaag. Vol
gend jaar kun je bij de parlements
verkiezingen een herhaling verwach
ten'', zei Galljamov tegen Radio Svo-
boda. Hij denkt dat de communisti
sche partij Verenigd Rusland zelfs
naar de kroon kan gaan steken. ,,Een
nachtmerrie voor het Kremlin.''
Belarus als afleider
voor Navalny
Mochten de medestanders van de po
liticus gelijk hebben en komt de op
dracht tot de vergiftiging recht
streeks uit het Kremlin, dan kan het
bijna geen toeval zijn dat het juist nu
gebeurt. In buurland Belarus loopt
het volk al twee weken te hoop tegen
zijn president Aleksandr Loekas-
jenko. De hele wereld is nu gefocust
op de gebeurtenissen in de voorma
lige Sovjetstaat en dus kan het Krem
lin hebben gedacht: als we Navalny
nu pakken, zullen de Russen en het
buitenland misschien minder fel rea
geren.
Navalny als afleider
voor Belarus
Je kunt ook andersom redeneren.
Volgens Isan, een internationaal net
werk van veiligheidsdeskundigen, is
Rusland bezig aan een stevige inter
ventie in Belarus. Moskou zou vorige
week media, leger- en veiligheids-
Moskou wilde
zo de aandacht
afleiden van
de opstand
in Belarus
dienstenexperts naar Minsk hebben
gestuurd om de boel in het buurland
over te nemen. Het Kremlin beschul
digt het Westen dezer dagen voort
durend van inmenging in Belarus,
maar doet zelf niet anders. ,,Ik ben er
van overtuigd dat Moskou met de
vergiftiging van Navalny de aandacht
wilde afleiden van de opstand in Be
larus'', verklaarde Michail Chodor-
kovski, de voormalige eigenaar van
oliebedrijf Yukos en gezworen vijand
van Poetin, tegenover radiozender
Echo van Moskou. Hij zei dat de Rus
sische autoriteiten geen belang heb
ben bij de val van Loekasjenko.
Daarom moest er een incident wor
den gecreëerd, waarvan de Russisch-
talige media onmiddellijk verslag
zouden gaan doen, in plaats van de
ontwikkelingen in Belarus. Op die
manier zou Loekasjenko beter zijn
gang kunnen gaan bij het neerslaan
van de opstand.
Poetin vreest
een opstand
,,Poetin kijkt met afgrijzen naar de
demonstraties in Belarus'', zegt de
Russische oppositiepoliticus Leonid
Gozman. ,,Want hij kan zich niet
permitteren dat de bevolking van een
voormalige Sovjetstaat, na Oekraïne
in 2014, zijn eigen leider afzet. Dat
zou Russen op hetzelfde idee kunnen
brengen.'' Poetin vreest dus een
soortgelijk verzet. En wie anders dan
Navalny zou grootschalige protesten
tegen de zittende macht kunnen or
ganiseren? Hij heeft dat in het verle
den meermaals bewezen. Om die si
tuatie voor te zijn, moest de onrust
stoker dus verdwijnen.
De machthebbers
een plezier doen
Politicologe Tatjana Stanovaja noemt
misschien wel de meest plausibele
verdachten van Navalny's vergifti
ging. Ze noemt hen de 'waakhonden
van het regime'. 'Veel spraakma
kende moorden werden gepleegd
door dit soort fanatiekelingen.' Het
gaat om Russen die zo zijn ge
radicaliseerd dat ze eigener beweging
actie ondernemen. Stanovaja refe
reert op chatapp Telegram aan de
moord op Poetin-opposant Boris
Nemtsov in 2015. Velen zien de
Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov
als uiteindelijke opdrachtgever daar
van. Hij haatte Nemtsov hartgrondig
en is idolaat van Poetin. Hetzelfde
geldt in het geval van Navalny,
schrijft Stanovaja: 'Iemand zou kun
nen denken hiermee een dienst te
bewijzen aan de leiders van het land.'
dinsdag 25 augustus 2020
GO
Fouerwohrzufiihrl
fint fun nf f i f f i f i f 11111111
EriwiywiLy
vergiftigd
waarom?
Joost Bosman
Moskou
Het ziekenhuis in
Berlijn waar Aleksej
Navaly (links) is op
genomen. FOTO'S AP, AFP
Zijn
aankomst
in Berlijn,
zaterdag.
FOTO GETTY
Naval-
ny's echt
genote
Joelia ar
riveert bij
het zie
kenhuis.
- Michail Chodorkovski,
Russische oligarch
