SCHOOLVOORBEELD
Hij had geen feeling met andere leerlingen
en er waren conflicten op school - totdat een
leraar op de juiste knop drukte. Nu werkt
Nico Rosenbaum (63) zelf in het onderwijs.
Van welke docent kreeg jij les voor het leven?
,,Dat ik meneer Schuilenburg later
nooit heb opgezocht, bevreemdt mij. Nu
leeft hij allang niet meer, ik zat in 1972 bij
hem in de klas. Je zou het een ander direct
moeten zeggen als hij betekenisvol voor je
is, maar ja, op het moment dat het gebeurt
weet je dat meestal niet. Ik toen zeker niet.
Op de lagere school was ik een speels
jongetje, slecht in taal, slecht in rekenen.
Ik wilde alleen maar spelen. Mijn vader zei:
'Niet iedereen kan professor worden, en
dat is niet erg. Jij wordt wat je wordt.' Ik
was ook niet handig of technisch, dus ging
ik naar de leao, een school voor lager eco
nomisch en administratief onderwijs.
Al snel merkte ik dat ik me op deze leao
niet thuis voelde, ik had geen feeling met
de andere kinderen. Toen we voor Sinter
klaas surprises hadden gemaakt, zag ik de
stapel cadeautjes kleiner en kleiner wor
den. Tot er niets overbleef; degene die mijn
lootje had getrokken had niets gemaakt
en gekocht. De juf vond dat zielig en kocht
later voor mij alsnog een cadeautje.''
,,Ik verkaste naar de mavo in Driebergen.
De eerste twee klassen waren oké, in de
lange pauzes konden we veel voetballen.
Maar ik kreeg een conflict met een aard
rijkskundeleraar. Bij ons in de klas zat
Japie, een intelligente jongen die een
prachtig werkstuk had gemaakt voor aard
rijkskunde. Ik heb het werkstuk gekopieerd
en ingeleverd. Jaap had er eerder een 8 voor
gekregen, ik kreeg een 6,5. Toen ben ik naar
de docent gestapt met de vraag: waarom
krijg ik maar een 6,5 terwijl Jaap er een 8
voor heeft gekregen? Het was puur plagiaat
van mij, maar dat had de leraar niet ont
dekt. En dan was naar mijn idee het ver
schil onterecht. Er ontstond een conflict,
dat uit de hand is gelopen, ik kon een ande
re school zoeken.
Ik ging naar Schoonoord in Zeist. Daar
bleef ik in de derde klas zitten, omdat ik te
weinig uitvoerde. Alleen voor Nederlands
en geschiedenis haalde ik achten of negens,
voor de andere vakken vieren of vijven. Het
jaar erop dreigde ik opnieuw te blijven zit
ten. In juni 1972, nadat ik weer een onvol
doende voor natuurkunde had gehaald,
vroeg meneer Schuilenburg, mijn docent,
of ik even wilde nablijven. 'Wat nou als
ik van jouw 4 een 5,5 maak', zei Schuilen-
burg, 'zodat je een 6 op je rapport krijgt en
overgaat? En wat nou als jij mij belooft dat
je volgend jaar je best doet in de vierde van
de mavo, zodat je gewoon je diploma haalt
en je leven op orde maakt?' Ik was over
rompeld, ik kreeg het warm, reageerde
zenuwachtig en ik heb zonder nadenken
iets instemmends geantwoord. Daarna zei
hij: 'Denk erom dat je woord houdt en mij
je diploma komt laten zien.'
Ik heb mijn ouders dit verhaal nooit ver
teld. Thuis vertelde ik dat ik een keurige 5,5
voor natuurkunde had en over was. Het
jaar erop ben ik geslaagd met een 7,5 of 8
gemiddeld. Daarna heb ik zonder proble
men de havo doorlopen. Ik heb de pedago
gische academie gedaan - makkie. In de
avonduren nog op universitair niveau
gestudeerd - makkie. Er is daar toen bij
meneer Schuilenburg iets gebeurd.''
,,Mijn leven lang heb ik in het onderwijs
gezeten. Deze gebeurtenis zit nog steeds
diep in mij, heeft mij gevormd tot wie ik
ben als onderwijzer en schooldirecteur.
Het gaat erom betekenisvol te zijn voor
kinderen door verder te kijken dan hun ge
drag. Schuilenburg zag iets in mij dat op
dat moment niemand in mij zag. Ook mijn
ouders niet. Mijn vader zei: 'Als je nu weer
blijft zitten, ga je maar bij slagerij Tekens
werken' - daar had ik een bijbaantje. Hij
was niet boos: als jij je werk op school niet
doet, kom je er wel via een andere weg. De
beweegredenen van mijn vader - psycho
loog van beroep - waren wel goed, maar hij
wist niet het knopje te vinden dat meneer
Schuilenburg wel wist in te drukken. En
dat ontroert me nog steeds.''
,,Ik heb meneer Schuilenburg mijn di
ploma laten zien, maar ik herinner me niet
dat hij er buitensporig enthousiast over
was. Dat denk ik nu wel te begrijpen: hij
deed wat hij vond dat hij als mens moest
doen. Ik hoop dat als docent, directeur en
schoolleider ook te doen. Iemand op het
juiste moment aandacht schenken, een
compliment geven. Zien staan, en dan op
het juiste knopje drukken.''
6
'Schuilenburg
zag iets dat
niemand zag'
TEKST PETER HENK STEENHUIS FOTO MARCEL PRINS