terugkeren naar de Europese beschaving
17
'In Belarus is
politieke
stagnatie.
In landen om
ons heen zit
de oppositie
wel in het
parlement'
list Anatoli Majsenja kwam om bij
een auto-ongeluk, de voormalige
vicevoorzitter van het parlement,
Gennadi Karpenko, stierf een
mysterieuze dood, ex-minister
van Binnenlandse Zaken Joeri Za-
charenko, de voorzitter van de
Centrale Kiescommissie Viktor
Gantsjar en zakenman Anatoli
Krasovski werden ontvoerd.
De eerste echtgenoot van mijn
vrouw, journalist en cameraman
Dmitri Zavadski, werd in 2000
ontvoerd en verdween. Ze hebben
een lichaam gevonden dat moge
lijk van hem was, maar Loekas-
jenko wilde niet dat het werd op
gegraven. Pas eind 2003 is hij offi
cieel dood verklaard. Nog steeds
hebben de autoriteiten de verant
woordelijken voor zijn ontvoering
en de ontvoeringen van andere
oppositieleden niet gevonden.
Volgens onafhankelijk onderzoek
waren bij deze ontvoeringen
doodseskaders betrokken, die
opereerden in opdracht de over
heid.
In 2004 hield Loekasjenko op
nieuw een referendum, waarin
wijzigingen in de grondwet wer
den aangebracht en hij de kans
kreeg om zonder enige beperking
voortaan tot staatshoofd te wor
den gekozen. Het werd me toen
duidelijk, dat hij geen andere posi
tie voor zichzelf ziet dan die van
president. Ik kijk naar de ontwik
keling van de buurlanden en
overal zie ik dat presidenten wor
den vervangen en dat de oppositie
vertegenwoordigers heeft in parle
menten. Alleen in mijn geboorte
land Belarus is er politieke stagna
tie. Nu al 26 jaar bestaat er in het
centrum Europa een autoritair re
gime. Ik schaam me zelfs dat we
dit toestaan in ons land.
Vertrokken
Veel van mijn vrienden zijn naar
andere landen vertrokken, ze kon
den niet langer vreedzaam leven
en zichzelf ontwikkelen in Bela
rus. Ik wil mijn land niet verlaten
en ik denk dat als er veranderin
gen mogelijk zijn in Belarus, nie
mand anders dan wij deze zullen
doorvoeren. Daarom zal ik, zolang
ik de kracht heb, proberen alles te
doen wat in mijn macht ligt om
mijn land vrij en democratisch te
maken. Het zijn misschien verhe
ven woorden, maar ik kan me
mijn leven in een ander land niet
voorstellen. Ik ben tenslotte gebo
ren en getogen in Belarus, mijn
vrienden en familie wonen hier.
Ik wil dat mijn kinderen in dit
land leven en zich ontwikkelen.
Mede daarom besloten mijn
vrienden en ik een winkel te ope
nen met nationale goederen (kle
ding, souvenirs, boeken) in de
westelijke stad Brest. Tijdens de
uitbraak van het coronavirus deel
den we medische maskers uit in
de winkel en probeerden we de
doktoren te helpen.
De winkel was populair bij zo
wel stadsbewoners als toeristen.
Maar dit jaar, tijdens de verkie
zingscampagne met het begin van
een nieuwe golf van repressie,
hebben de autoriteiten het werk
van onze winkel gedwarsboomd.
De patriottische koopwaar ergerde
hen, die stond voor hen voor 'op
positie'. Het resultaat was dat onze
gezinnen geen middelen van be
staan meer hadden.
Met het uitbreken van de pan-
demie hebben de Belarussische
autoriteiten eens te meer laten
zien dat de economie voor hen be
langrijker is dan mensenlevens. Er
werd geen quarantaine ingesteld,
alle ondernemingen en onder
wijsinstellingen werkten en er
werden massa- en sportevene
menten gehouden. De autoritei
ten verwezen naar onbetrouwbare
statistieken over ziekten en sterf
gevallen in het land.
Mensen werden opnieuw ge
confronteerd met gevaar. Mijn ge
zin heeft het appartement niet
verlaten tijdens de corona-uit
braak. Ik heb alleen de kruide
nierswinkel bezocht. We lieten
onze dochter niet naar school gaan
en gaven haar thuis les. We begre
pen dat als we ziek werden er wei
nig hoop was op overheidssteun.
Mijn oom en tante raakten wel be
smet met het coronavirus, maar
die moesten gaan werken. Mijn
tante werd pas naar het ziekenhuis
gebracht, nadat ze thuis het be
wustzijn had verloren.
Verdovingsgranaten
Na de officiële resultaten van de
verkiezingen en de aankondiging
van Loekasjenko als de volgende
winnaar, kwamen de burgers mas
saal in verzet. In veel steden ge
bruikte de politie geweld, traan
gas, verdovingsgranaten, militaire
wapens, waterkanonnen en rub
beren kogels tegen demonstran
ten. Voor mijn ogen in Minsk reed
een politiewagen op een menigte
demonstranten in. Mensen wer
den in ambulances afgevoerd.
De laatste twee weken arres
teerde de politie iedereen die hen
in de weg stond en de minste ver
denking wekte. In Brest werd mijn
broer vastgehouden, die slechts op
zijn fiets reed. Op dezelfde dag
werd mijn peetzoon vastgehouden
op de binnenplaats van het huis.
Hij werd een aantal dagen vastge
houden in een overvolle cel en
kreeg geen eten. De politie hield
zelfs minderjarigen vast. De zoon
van mijn vrienden stak de straat
over in Minsk. Politieagenten ren
den naar hem toe en hielden hem
vast. 's Morgens gingen zijn ouders
naar de politie om hun zoon te
zoeken. Toen ze het politiebureau
binnenkwamen, werden ze daar
ook vastgehouden en naar de ge
vangenis gebracht.
Ik hoop dat veranderingen ten
goede zullen plaatsvinden in mijn
Belarus. Mijn land en mensen ver
dienen een beter leven en een res
pectvolle houding van de autori
teiten. Maar daarvoor moeten we
eerlijke verkiezingen terugkrijgen.
En dan zal het land niet alleen ter
ritoriaal in Europa zijn, maar ook
qua beschaving. Ik houd van de
Europese beschaving:
afwijzing van imperi
alistische ambities,
tolerantie en men
senrechten.
Lang leve Wit-
Rusland!
Met dank aan Franka
Hummels)
GO ZATERDAG 22 AUGUSTUS 2020
Bij protesten in
Minsk ging het er
na de verkiezingen
hard aan toe. Dui
zenden mensen gin
gen de straat op en
raakten slaags met
de politie. foto's ap