Charlotte van Sluijs, secretaris-di
Charlotte van Sluijs is boerendochter. Nuchter en met verstand. Eigenschappen
die haar hielpen haar droombaan te vinden: secretaris-directeur van
proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat. En tevens is ze baas in eigen wei, want
ze houdt ook nog honderd schapen. ,,Dat is mijn ontspanning."
Op een boerderij in Poppendamme
dartelt in de jaren tachtig van de
vorige week eeuw een meisje rond.
Niks is leuker dan spelen in en
rond een hoeve. Ze heet Charlotte
en ziet elke dag van nabij hoe vader de koeien
melkt. Een serene, veilige omgeving. ,,Ik kom uit
de tijd van de zwart-wit-tv. Alles zo was zo rus
tig toen. Als ik nu zie wat er op kinderen af
komt..."
Als kind wist ik al dat ik iets met dieren ging
doen. Ik wilde altijd schaapherder worden. Dat
klinkt romantisch, maar dat is het helemaal niet.
Het zijn wel schapen geworden. Ik heb nu hon
derd fokooien voor de vleesproductie in plaats
van melkkoeien. Een melkveehouderij is ar
beidsintensiever en daardoor niet met mijn an
dere baan en mijn rol als moeder te combineren.
Als boerin heb ik het gevoel dat ik iets nuttigs
doe. Wij maken voedsel, producten die mensen
nodig hebben."
,,Ik ben er wel bewust mee bezig. Wij eten of
vlees van onze eigen lammeren of wild, dat ook
tamelijk duurzaam is. Dan weet ik waar het van
daan komt. Het is ook lekkerder dan vlees uit de
supermarkt.''
,,Ja. Dat is het wereldje waarin ik me het plezie
rigst voel. Daarom heb ik de boerderij ook over
genomen. Natuurlijk heb ik even getwijfeld.
Uiteindelijk ben ik toch naar de HAS Hoge
school in Den Bosch gegaan. Mijn zus zat daar
ook op. Het was een logische stap. Bovendien
bezit j e al veel kennis en ken je veel boeren. En
ik had een missie. Ik wil dat de landbouw er over
vijftien, twintig jaar nog is. Daar wil ik me voor
inzetten."
,,Ja, ik heb koeien gemolken in Nieuw-Zeeland.
Ik ben voor de HAS afgestudeerd in het Ver
enigd Koninkrijk, want mijn afstudeeropdracht
ging over het verschil tussen de Nederlandse en
Engelse zuivelindustrie. Via die contacten kon ik
een jaar werken in Nieuw-Zeeland. Ik dacht: het
is nu of nooit, want als je eenmaal een gezin
hebt, komt het er niet van. Je leert er veel van.
Ten eerste jezelf redden. Ten tweede kijk je ver
der dan Zeeland. Nederland is niet het middel
punt van de wereld. Je leert bijvoorbeeld dat
boeren er zich instellen op misoogsten. Dat zijn
we niet gewend in Zeeland. Pas sinds 2018 heb
ben we daar weer concreet mee te maken. Ik heb
geleerd dat de wereld buiten Nederland kei- en
keihard is. In Nieuw-Zeeland zag je dat de helft
van de bedrijven tijdens extreme droogte om
viel. Dan hadden ze net te veel geïnvesteerd of te
weinig vet op de botten."
,,Ik was 24 en was nog jong genoeg voor een om
mezwaai. Ik wilde toch een baan zoals die ik nu
heb. Ik wil een steentje bijdragen aan de totale
landbouw. Daarom ben ik agrarische bedrijfs
economie gaan studeren. Ook het boerenbedrijf
is economie, zonder levensvatbare bedrijven
wordt er geen voedsel geproduceerd. Het was
beslist geen berekende keuze. Ik woonde toen al
samen, dus niet iedereen stond te juichen. Je
moet even uitleggen waarom je je baan opzegt.
Maar ik volg dan mijn gevoel. Ik ambieerde ook
een leuke functie in de agrarische sector, maar
die zijn dun gezaaid. En bovendien wil ik iets
doen waarmee ik het verschil kan maken. Dus ik
wilde een stapje verder."
,,Nou ja, de sluiting van de scholen was vooral
voor de kinderen zwaar. Ze willen heel erg graag
naar school. Ze missen hun vriendjes, liggen
daarom soms huilend in hun bedje. Maar, ze
kunnen wel naar opa en oma op de boerderij. Ja,
wij laten onze kinderen bij hun grootouders,
maar dat is dan ook onze bubble. Onze kinderen
kwamen de laatste maanden nergens anders."
,,Corona heeft ook invloed op mijn werk. Ik heb
rust nodig om te werken. Overigens waren mijn
kinderen thuis niet vervelend hoor, maar dat er
om de haverklap iemand iets komt vragen, haalt
me uit mijn concentratie. Daarom ging ik wel
naar kantoor, als dat kon. Ik vond de lockdown
wel dodelijk vermoeiend, vooral omdat je je
werk vanwege de coronaveiligheid anders moet
inrichten. Gelukkig konden we eind juni weer
de eerste bijeenkomsten op Rusthoeve organi
seren. Mensen hebben enorme behoefte om el
kaar te ontmoeten. Daarom gaan we de Lande
lijk Uiendag ook fysiek organiseren."
,,Je bent de regisseur van projecten die de
Zeeuwse landbouw moet innoveren of moet
problemen zoals watertekorten bij droogte hel
pen oplossen. Voor die proeven moet je ook geld
zien binnen te halen, onder meer van de Euro
pese Unie. Denk aan de biobased garden en
proefprojecten als ondergronds beregenen van
gewassen. Mede dankzij mijn netwerk hebben
we de stap kunnen maken naar een innovatief
kenniscentrum dat meer doet dan alleen gewas-
onderzoek.''
,,Dat is essentieel voor de agrarisch sector. Het
Deltaplan Zoet Water van de provincie stelt dat
we een zoetwatervoorziening moeten hebben
geregeld voor 2050. Nou, zo lang kunnen we niet
wachten. Maak er maar 2025 van. De situatie is
ernstig en urgent. Door de extreme weerswisse
lingen, dan weer nat en vervolgens kurkdroog,
zullen boeren ook zorgvuldig hun gewassen
moeten gaan kiezen. Als je geen zoet water hebt
en dus niet kunt beregenen, moet je dan nog
uien willen telen? Ze zullen ook moeten naden
ken over nieuwe teeltsystemen, zoals stroken
teelt.''
'Politiek, dat is
niks voor mij.
Schapen wel'
FRANK BALKENENDE
Er woedt een maatschappelijk debat over
vlees eten. Vleesconsumptie zou een grote
bijdrage leveren aan de klimaatproblemen.
Hoe sta jij erin?
Zit het boerenleven in je DNA?
Na de HAS ben je naar het buitenland gegaan.
Waarom?
Na een baan bij accountantskantoor Accon
als consulent voor de landbouw ging je op
nieuw studeren aan de Wageningen Universi
teit. Waarom terug in de schoolbankjes?
Nu ben je parttime boerin, secretaris-direc
teur van de proefboerderij en moeder van drie
kinderen. Dat lijkt me een druk bestaan. In
hoeverre legt de corona-uitbraak daar nog
meer druk op?
Je bent sinds 2014 secretaris-directeur van
de proefboerderij. Wat is jouw rol?
Hoe belangrijk is jullie onderzoek?
Is klimaatverandering het enige waar boeren
zich nu druk over moeten maken?
