TOPBOEKEN
INTERVIEW
I Ci -
Op haar 67 ste verliet de moeder van Jannetje Koele-
wijn haar man, maar gelukkig werd ze er niet van.
,,Door over mijn ouders te schrijven als personages,
creëer ik afstand en kan ik de gebeurtenissen duiden.''
1/f9
Haar vader was een dominante, ouder
wetse man bij wie het christelijk geloof
diep in de vezels zat. Haar depressieve moe
der liep op latere leeftijd bij hem weg, maar
werd vervolgens zo dement dat ze dat weer
vergat. 'Ging ik weg? Waarom?' vraagt ze
haar echtgenoot aan het eind van haar leven
regelmatig.
In Fresia's voor mevrouw Brak beschrijft
Jannetje Koelewijn (61) de laatste jaren van
haar ouders. Het is het vervolg op De hemel
bestaat niet uit 2011, waarin ze vader Wim
en moeder Renske ondervroeg en zo meer
van hun huwelijk en haar jeugd begreep.
Want dat beide nogal roerig waren, staat als
een paal boven water. De autoritaire Wim
Koelewijn gaf zijn vrouw en kinderen wei
nig ruimte, hield er strikt gereformeerde
opvattingen op na en was overtuigd van
zijn eigen gelijk. Renske - die na de schei
ding haar meisjesnaam Brak weer aannam -
werd steeds ongelukkiger, alcoholistischer
en passief-agressiever, tot ze volledig ont
spoorde. Toch hadden ze samen een paar
mooie laatste jaren, ieder op een kamer in
het Amsterdamse verzorgingshuis bij doch
ter Jannetje om de hoek. Die ging vrijwel
dagelijks bij hen langs, vergezelde hen op
artsenbezoek, bracht hen naar hun vroegere
dominee en regelde nostalgische trips naar
Friesland en zelfs Parijs.
Van de zes kinderen Koelewijn was zij
het die zich het meest om haar ouders be
kommerde. Het gezin was getroebleerd;
Wim sloeg soms zijn zoons, zijn dochters
kregen strenge regels opgelegd en vooral
de drie jongste kinderen hadden te lijden
onder de geestesziekte van Renske. Op
haar begrafenis sprak een broer zich uit:
'Ik neem geen afscheid van de moeder die
er niet meer is, maar van de moeder die
er nooit geweest is.'
„Eerlijk. Hij had gelijk. Ons huis was altijd
opgeruimd, wij zagen er netjes uit, ze ver
zorgde de planten, maakte poppenkleertjes,
maar ze kon moeilijk liefde geven. Met als
30
Lezen
Rudolf Sietsema over de bestsellers
van boekhandel Riemer Barth
in Meppel (en drie tips).
<ti> Vyr Lt p*.~dL ZOUTPAD 4
3 BESTSELLERS
Pieter Waterdrinker
De rat van Amsterdam
„Zijn boeken verkopen altijd erg
goed. Fictie en werkelijkheid met
elkaar verweven.'' (Nijgh Van
Ditmar, €27)
Charles Mackesy - De jongen, de
mol, de vos en het paard
,,Mensen doen elkaar dit boek vol
levenswijsheden graag cadeau.''
(Kok Boekencentrum, €20)
Raynor Winn - Het zoutpad
,,Dit loopt weer erg goed nu er een
editie is uitgebracht voor 10 euro.''
(Balans, €10)
KAYNOR WINN
DE
WILDE
STILTE
3 AANRADERS
Donal Ryan
Over een vlakke, kalme zee
,,Een stevige roman, over drie
mannen die een thuis zoeken in een
Iers dorpje. Scherp geschreven."
(De Arbeiderspers, €21)
Benedict Wells - Op het geniale af
„Geweldig, dit verhaal over mensen
wier leven totaal anders loopt dan
ze verwachten.'' (Meulenhoff, €21)
Raynor Winn - De wilde stilte
,,De opvolger van Het zoutpad. Mooi
om te lezen hoe het dit echtpaar na
hun wandeling verder vergaat.''
(Balans, €23)
'Moeder wflde
wel een leven
met ons, maar
ze kón het niet'
TEKST PAM VAN DER VEEN FOTO'S MARCO OKHUIZEN
Wat vond je van die uitspraak?