4
Een jaar nadat Tjeerd de Groot
(D66) voorstelde om de veestapel te
halveren, zit het stikstofdossier
muurvast. De boeren winnen elke
slag in de strijd tegen landbouw-
maatregelen. Winnen ze de oorlog?
STIKSTOFDOSSIER ACTIEVOEREN
trijders. The
world is
yours: de
voermaatre-
I gel is van ta
fel!'' Aan
spierballen-
taal geen gebrek bij Farmers De
fence Force (FDF). Voorman Mark
van den Oever en zijn bestuur be
dankten woensdag uitgebreid hun
'strijders' voor alle acties tegen de
omstreden maatregel van land
bouwminister Carola Schouten.
Afgelopen maand stoomden de
trekkers opnieuw op richting Den
Haag en het RIVM-hoofdkwartier
in De Bilt om de beleidsmakers te
weerhouden van een verplicht
eiwitarm dieet voor melkkoeien.
De relatie tussen Schouten en de
FDF was al niet best, maar volgens
Van den Oever was de veevoer-
maatregel de bekende druppel. Hij
eist haar vertrek. ,,Zij smeet het
genereuze aanbod van dertien be
langenbehartigers, verenigd in het
Landbouw Collectief, in ons ge
zicht terug. We willen wel mee
denken, maar dan is het wel cruci
aal dat boeren zelf de keuzes kun
nen maken die het beste bij hun
bedrijfsvoering passen.''
FDF vindt dat Schouten heeft la
ten zien niet geschikt te zijn voor
haar job. ,,Als je onze uitgestoken
hand zo afslaat, ben je ongeschikt.
Geen veren voor Schouten, maar
een rubberen laars.''
De harde woorden zijn teke
nend voor de polarisatie tussen
overheid en agrarische sector. In
gezet door de uitspraak van de
Raad van State, vorig jaar mei, die
rigoureus een streep zette door het
Nederlandse stikstofbeleid. Om te
voorkomen dat onder meer de
(wegen)bouw stil komt te liggen,
moet het kabinet werk maken van
stikstofreductie. Daarbij is de
landbouwsector, verantwoordelijk
voor ruim 40 procent van de uit
stoot, nadrukkelijk in beeld.
Boeren voelden de bui al hangen
en vreesden nieuwe regelgeving.
Het pleidooi van D66-Kamerlid
Tjeerd de Groot, die een jaar gele
den in deze krant pleitte voor een
halvering van de veestapel, werkte
vervolgens als een rode lap op een
stier. Het Haagse Malieveld
stroomde vol op 1 oktober.
Joris Wisse, fruitteler uit Zee
land, was erbij. Wisse is geen man
die snel op de barricades gaat,
maar de uitspraken van De Groot
wekten ook bij hem woede op.
,,Een gevoel van 'tot hier en niet
verder.' Ik voelde die dag echt ver
broedering. Natuurlijk moet de
agrarische sector bijdragen aan re
ductie van stikstof, maar als een
politicus van een coalitiepartij
vervolgens roept dat de helft van
onze dieren weg moet? Tja, dan
kom je voor elkaar op.''
D66'er De Groot heeft geen spijt
van het interview. ,,Ik sta nog
steeds achter elke zin in dat arti
kel'', zegt hij. ,,Het was heel genu
anceerd.'' Het interview leidde tot
woedende reacties en dreigemen
ten aan zijn adres. ,,Dat hoort he
laas bij dit vak. Maar ik vind het
niet normaal. Iedereen moet ge
woon z'n werk kunnen doen.''
Het afgelopen jaar slaagde de
FDF er regelmatig in de publieke
opinie te domineren. Soms ging
het er daarbij nogal grof aan toe.
Voorman Van den Oever vergeleek
de overheidsaanpak van boeren
met de Jodenvervolging. In juni
deed een voorstel om demon-
Het stikstof probleem
schuift door naar
de formatie na de
verkiezingen
stranten bij een Vion-slachterij
('vegagekkies') naar hun huizen te
volgen, stof opwaaien. En vorige
week nog lekte het plan uit om
Kamerleden thuis met een be
zoekje te vereren.
Je kunt ervan vinden wat je wilt,
maar het lijkt wel effectief. Het af
blazen van de voermaatregel is - in
elk geval in de beeldvorming -
weer een succes voor het felle boe
renprotest.
Jaco Geurts, Kamerlid voor 'boe
renpartij' CDA, ziet dat anders.
Het is niet aan het boerenprotest
te danken dat de maatregel niet
doorgaat, zegt hij. Volgens hem
was het intrekken van de maatre
gel 'de enige juiste oplossing'.
,,Feiten, dialoog en gezond boe
renverstand hebben de doorslag
gegeven'', aldus Geurts. ,,Met
overal keihard 'nee' tegen roepen,
krijg je geen succes."
Ook zijn collega De Groot (D66)
zegt niet rouwig te zijn om het in
trekken van het plan. ,,Ik laat daar
geen traan om. Ik was nooit fan
van die maatregel, omdat het niets
te maken heeft met inkrimping
van de veestapel of stappen rich
ting een kringlooplandbouw.''
De vraag is wat er dan wél ge
beurt. De Tweede Kamerverkie
zingen zijn al in maart. Haagse
bronnen zeggen dat de landbouw
sector de komende zeven maan
den niet hoeft te vrezen voor
nieuwe, ingrijpende maatregelen.
Coalitiepartijen CDA en VVD wil
len de boeren niet nóg meer in het
harnas jagen, zo klinkt het. ,,Het
stikstofprobleem schuift door naar
de formatie'', aldus een bron.
,,Daar moet de nieuwe coalitie
grote stappen gaan zetten.''
Het versterkt het beeld van een
weifelende overheid. Ook De
Groot vindt dat minister Schouten
te weinig haast maakt. Maar tege
lijk, zegt hij, is het beeld dat de co
alitie het stikstofprobleem onder
druk van de felle protesten voor
zich uitschuift, onterecht. ,,Voor
het eerst in twintig jaar is er inge
grepen in de varkenssector'', zegt
hij. ,,En niet zo'n beetje ook. Zo'n
10 procent van de varkensstapel
verdwijnt. Daar hebben ook CDA
en VVD hun handtekening onder
gezet. Zij hebben er ook voor gete
kend dat de stikstofuitstoot in de
melkveehouderij fors omlaag
gaat.''
Hij zegt niet rouwig te zijn om
Uiteindelijk heb
je de door FDF
vervloekte
overheid toch nodig
de boerenprotesten die ons land al
een jaar in de greep houden. ,,De
protesten hebben ertoe bijgedra
gen dat de toekomst van de land
bouw hoger op de politieke agenda
is gekomen. Dat is echt wel een
goede zaak. Het was heel lang pap
pen en nathouden, nu hébben we
9 september 2019
13 mei 2019
1 oktober 2019
29 mei 2019
vrijdag 21 augustus 2020
GO
Boeren hebben hun zin, maar
Sanne Schelfaut
Peter Winterman
Den Haag
- Haagse bron
- Joris Wisse, fruitteler
FOTO MARCO OKHUIZEN
Groot boerenprotest op het Malieveld in Den Haag tegen het overheidsbeleid. foto anp
M D66-Kamerlid Tjeerd de
Groot: „Halveer de veestapel.''
a
Boeren dringen
in Groningen het
provinciehuis
binnen. foto anp
De bezetting van een
varkensstal in Boxtel is
aanleiding voor de op
richting van FDF. foto anp
Ministers Ollongren en
Schouten in een debat na
de 'stikstofuitspraak' van
de Raad van State.