EEN ZOMER IN NEDERLAND
NIEUWS 13
In buurtschap Quatre Bras kun je vier
kanten op, onder meer naar de IJssel.
De oevers van deze bijzondere rivier zijn
het domein van fietsers en wandelaars.
L
Quatre bras (vier armen).
Er zijn restaurants die
zo heten, cafés, grote
huizen. Meestal liggen
die dan aan een krui
sing, aan die armen van asfalt. 'Quatre
bras is Frans voor kruispunt', lees je
soms. Maar in die taal is een kruis
punt vooral een carrefour. Dat mid
deleeuws klinkende quatre bras zie
en hoor je in Frankrijk vrijwel nooit.
Het is meer iets van Wallonië. Daar
ligt ook de beroemdste Quatre Bras
van allemaal: die van de gelijknamige
slag op een strategisch kruispunt, die
in 1815 twee dagen voor de beslis
sende veldslag van het nabije Water
loo plaatsvond.
Maar daar ben ik niet. Ik sta op een
ander druk kruispunt, in Gelderland,
gemeente Lochem. Quatre Bras heet
de anderhalve eeuw oude villa die
er stil bij staat, terwijl het vele ver
keer - inclusief denderende vracht
wagens - pal voor de deur met 80 ki
lometer per uur voorbijraast.
Vanwege die villa is Quatre Bras
ook de naam van de buurtschap, be
staande uit enkele tientallen huizen
rond die Vier Armen. Twee van de
armen gaan naar de Hanzesteden,
Deventer in het noorden en Zutphen
in het zuiden. Een derde duikt rich
ting oosten de Achterhoek in. En, om
de mooie verscheidenheid van de
plek te onderstrepen, komt de vierde
arm westwaarts al heel snel uit bij de
IJssel.
Daar, enkele kilometers hoger aan
de oever, zet Bart Kulling voetgan
gers en fietsers over met een rappe
boot, het Dommerholtsveer. Week
in, week uit, samen met een collega.
Van april tot eind oktober, mits de
waterstand geen gekke dingen doet.
,,Met hoog water in de wintermaan
den loopt de hele polder onder en
kunnen we niet aanleggen. Daarom
varen we dan sowieso nooit'', vertelt
Kulling, die op zijn 71ste geen zin
heeft om te stoppen met werken. Tot
zijn pensioen voer hij met chemica-
liëntankers over de Rijn. ,,Je komt
nooit meer los van het water. En er
zijn akeliger plekken om te werken
dan hier'', zegt hij met een glimlach.
De IJssel is een bijzondere, wispel
turige rivier. Hier, met geen enkele
brug in de 18 kilometer tussen De
venter en Zutphen, kronkelt hij zich
door een maagdelijk landschap. Dat
is immens populair bij fietsers en, als
het niet te heet is, ook bij wandelaars.
Er is een NS-wandelroute van station
naar station van de twee steden, over
de iets minder bebouwde westoever.
Auto's worden op een groot deel van
de weggetjes geweerd, en andere we
gen en paden lopen dood.
Eén zo'n pad, vanuit Gorssel, loopt
naar het Dommerholtsveer. Om half
tien 's morgens, wanneer Bart Kul
ling de eerste overtocht van de dag
gaat maken, heeft zich al een aardige
rij van een twintigtal fietsers ge
vormd. Maar vooral op de tocht terug,
in de middag, kan het druk zijn.
Uil flllj
Er zijn akeliger
plekken om
te werken
dan hier
,,Vanwege de coronamaatregelen
neem ik maximaal zo'n twaalf men
sen aan boord, maar op sommige mo
menten staan er wel meer dan veer
tig te wachten. Dan loopt de wacht
tijd op tot drie kwartier.''
Ook op het water is het druk deze
zomer, zegt hij. Veel plezierjachten.
De hele omgeving toont hetzelfde
beeld als veel plaatsen in landelijk
Nederland. Volle hotels, B&B's en
campings. Overal, echt óveral fiet
sers. Die het overigens slecht hebben
bij Quatre Bras. Het is een levensge
vaarlijke kruising, zoals de bewoners
al sinds jaren betogen. Te veel onge
lukken op een drukke hoofdweg
waar je als fietser én voetganger soms
minuten moet wachten om te kun
nen oversteken.
Veiliger
Nu ligt de kruising helemaal over
hoop. Na jaren soebatten is er einde
lijk een begin gemaakt aan het veili
ger maken, met onder anderen een
'eilandje' voor fietsers om in twee
etappes naar de andere kant te kun
nen. De omwonenden van de weg, de
N348, zien graag dat de maximum
snelheid naar 60 km/u wordt ver
laagd, maar de provincie wil daar nog
niet aan.
Aan de overkant van de villa Qua-
tre Bras staat een ander groot pand
te koop, de iets jongere villa Haem-
stede. Twintig kamers, 567 vierkante
meter woon- of kantooroppervlakte
op een perceel van bijna 9000 vier
kante meter, voor 1.875.000 euro.
Misschien iets om er een hotelletje te
beginnen, of zo.
De derde bebouwde hoek van het
kruispunt wordt ingenomen door
een restaurant. De naam is niet Qua-
tre Bras, maar China Town.
donderdag 20 augustus 2020
Miljoenen Nederlanders herontdekken deze maand hun eigen land. Edwin Winkels
is een van hen. Hij doet dagelijks verslag. Vandaag deel 17: Quatre Bras
Echt óveral fietsers, ook op
de levensgevaarlijke kruising
- Bart Kulling,
veerman
Villa Quatre Bras, in
de gelijknamige buurt
schap.
