Boekentip
zomerhit
Oersterke, maar
getekende vrouw
Boxen buiten en
dansen maar
<D
Rijkebuu
6
Dit is een serie over buurtschappen en
gehuchten in Zeeland. Leven tussen lucht en klei.
Vandaag de zevende aflevering: Rijkebuurt aan de
Nassauweg net ten noorden van 's-Heerenhoek.
woensdag 19 augustus 2020
Er was een tijd dat ik in boekhandels de
eerste pagina van een stuk of vijf boe
ken las. Het boek waarvan die ene pa
gina het meest boeide, kocht ik. Soms kocht ik
niets.
Enkele jaren geleden opende ik zo De Over
gave van Arthur Japin, en kocht het meteen.
Op die eerste pagina weet Japin het beeld van
de oersterke maar getekende vrouw Granny te
schetsen dat hij vervolgens 350 pagina's verder
inkleurt. Haar leven, dat wordt bepaald door
die ene dag in 1836 waarop jonge Comanche-
indianen haar man,
dochter en schoon
zoon doden, enkele
van haar kinderen en
kleinkinderen ont
voeren en haar zelf
voor dood achterla
ten. Veertig jaar later
ontmoet Granny de
Commanche-aan-
voerder Quanah, die
op het punt staat zich over te geven aan de
witte autoriteiten. Voor Granny is het tijd om
zichzelf de vraag te stellen of ze in staat is tot
vergeving.
Van elke bladzijde stuift het harde bestaan
in het meedogenloze Texas in de negentiende
eeuw. Een wereld waarin alleen de onverzet-
telijken overleven. Zoals Granny, van wie je
het gegroefde gezicht voor je ziet terwijl ze
haar verhaal doet. Maar ook zoals de Coman-
che-indianen, die in deze op historische feiten
gebaseerde roman het onderspit delven.
In 2015 was ik op vakantie op Curasao, waar
de Venezolaanse zanger Juan Louis Guerra
mateloos populair is. Toch is deze vakantie
niet waar ik aan denk als ik de klanken van zijn
album Bachata Rosa hoor. Dan ga ik ruim twin
tig jaar verder terug in de tijd. Naar een van de
zomers in mijn studententijd in Tilburg. Bij
ons thuis was het altijd al een zoete inval, met
twee Antillianen als huisgenoten en twee als
buren. In de weekenden
kwamen vrienden van
elders uit den lande re
gelmatig langs om samen
te chillen en herinnerin
gen op te halen aan
'thuis'. Curasao dus. En
wij childen maar wat
graag mee. Ik kan me een weekend herinneren
dat we een hele avond hebben doorgehaald en
ik aansluitend als een zombie de bardienst heb
gedraaid in het grand-café waar ik werkte.
Maar één zomer was het écht feest, toen ook
vrienden en familie van het eiland overkwa
men. Boxen buiten, cocktailtjes gemixt, (gras
gedraaid) en dansen maar. Op het nummer
Acompaneme Civil heb ik mijn eerste salsa-les
sen gehad. De stappen zijn weggesleten, maar
het gevoel van vrijheid en zomer niet!
Opeens is het oorlog. Er
komt een onweersbui
aan. Links en rechts van
de Nassauweg knallen
vanuit boomgaarden
om de zeven seconden hagelkanon-
nen. Ze zenden schokgolven naar bo
ven die de opbouw van een mogelijke
hagelbui moeten verstoren. Even later
valt er een bui, water, geen hagel.
We zitten naast Therise van der
Scheer (14) op een bankje voor num
mer 23. Al dat geknal, ze gebaart van
niets. In Rijkebuurt zijn ze wel wat
gewend. Net wakker is ze. Vakantie.
Ze gaat eerst de dieren eten geven.
Kort en bondig: ,,Nee, ik zou hier lie
ver niet wonen. Het is echt ver van
Goes. Ik heb geen conditie, op mijn
tempo fiets ik wel een uur naar
school. Altijd heb ik aan mijn ouders
gevraagd: gaan we naar Goes verhui
zen? Ze willen niet." Haar vader had
een bouwbedrijf. Het is rustig en
ruim op en om het erf, je kan heerlijk
achter het huis zitten, geeft Therise
toe. ,,Maar al mijn vrienden wonen in
Goes. Daar is het veel gezelliger."
Inmiddels is overbuurman Leo de
Jonge (66) van nummer 16 aan komen
lopen. ,,Even poolshoogte nemen",
zegt hij. Het 'vier ogen-systeem', zo
noemt hij het, de buurtbewoners
passen op elkaar. Met veel vrijstaande
huizen dicht op de weg is dat zo'n
gekke gedachte niet. Twintig wonin
gen langs de Nassauweg met vijftig
inwoners, naar schatting. De buurt
schap ziet er op het eerste gezicht
nogal onsamenhangend uit. Maar is
het niet, zegt Leo. Hij woont in het
huis dat zijn ouders 62 jaar geleden
hebben gebouwd. De nieuwbouw
wijk van
's-Heerenhoek komt al aardig dicht
bij. Afgezien van twaalf jaar in Le-
wedorp is Leo nooit uit Rijkebuurt
weg geweest. Hij weet nog van de
olieboer met paard en wagen en hoe
hij als jongetje mee naar de wei
mocht rijden.
We worden doorverwezen naar
een winkel, een echte groentewinkel
in Rijkebuurt, Nassauweg 13. Een
woonhuis, een schuur, een kassen
complex. De groentewinkel is één
grote knipoog naar de tijden toen ma
nagers en marketeers nog niks in de
melk hadden te brokkelen. Bij Piet
(81) en Lenie (80) Zuiderwijk moet je
niet met moderne fratsen aankomen.
Er staat een met de hand beschreven
bord aan het begin van hun erf:
nieuwe aardappelen, aardbeien en
kersen.
,,Ben je van de krant?" vraagt Piet.
Nou, hij ook. Hij en zijn Lenie distri
bueerden de PZC veertig jaar lang in
de halve Zak van Zuid-Beveland. Hun
zoon Sjaak deed er ook nog zestien
jaar aan mee. Piet reed elke dag 80 ki
lometer om zijn krantjes rond te bren
gen, Lenie iets minder. Vanaf half vijf
's morgens waren ze in de weer,
maandag tot en met zaterdag. Elf jaar
geleden zijn ze ermee gestopt. Piet
laat een litteken zien bovenaan zijn
borst: ,,Daar ben ik doorgezaagd voor
een hartkwaal. Tegenwoordig loop ik
op een computer."
Piets vader kwam in 1928 uit het
Westland over en begon de kwekerij
aan de Nassauweg. Zoon Sjaak is nu
de derde generatie. Snijboontjes, aard
beien, vroege 'petoaten', bloemkolen,
geraniums, perkplanten. In de kassen
worden ook caravans gestald. De win
kel heeft in de coronatijd opeens meer
klanten, dat merken ze goed. Piet
voelt zich nog niet rijp voor het be
jaardenhuis, hij is regelmatig te
vinden op het bedrijf dat hij
op zijn vijfenzestigste aan
zijn zoon overdeed. „Dat
gaat goed hoor", zegt hij,
,,al heb ik nog steeds op
rispingen, zeg maar van
die vader-zoon botsin
gen. De winkel is een uit
komst. Ik verrek van de
kwalen. Doordat je met
mensen in contact komt,
vergeet je die."
Aan de naam van het
gehucht moeten we vol
gens Piet niet te veel fi-
Vakantie: tijd voor boeken en zomerse mu
ziek! Onze redactieleden geven elke dag
tips voor boeken en zomerhits. Vandaag
geeft chef internetredactie Arjen Nijmeijer
een inkijkje in zijn boekenkast. Eindredac
teur Anouk Mommer kiest een zomerhit
uit.
GO
I:'; .'Jo.O
'Je moet wat
van j ezelf
geven, dan
komt het goed'
Jan van Damme
O
Lenie en Piet Zui
derwijk: „Vroeger had
je elkaar meer nodig."
FOTO'S RUBEN OREEL
