Hpg
yPfl
Eindelijk verkoeling,
na warmste week
ooit in Nederland
5
L 7"
KLAPPEN, JOELEN,
RELLEN EN AFKOELEN
Haagse wijk Duindorp daardoor
een tijdje zonder water. Het be
drijf stuurt daarom monteurs om
de kranen af te sluiten. Sinds af
gelopen weekend zijn vijftig kra
nen opengezet.
Oorsuizen
Woensdagavond escaleerden de
opgebouwde spanningen. Agen
ten die naar de Schilderswijk
kwamen, werden bekogeld met
stenen en vuurwerk. Sommige
jongeren hadden hun gezicht be
dekt en kentekenplaten van scoo
ters afgeplakt. Verschillende
agenten hebben last van oorsui-
zen door het zware vuurwerk en
drie politieauto's werden ver
nield. Uiteindelijk moest de ME
eraan te pas komen om de rust te
rug te brengen in de wijk.
Burgemeester Jan van Zanen
zegt dat het voornamelijk jonge
ren uit andere wijken waren, die
op hun scooters naar de Schil
derswijk trokken om voor onge
regeldheden te zorgen. Toeval of
niet, juist die avond was er een
politiecontrole op Scheveningen,
dat al wekenlang gebukt gaat on
der (verkeers)overlast.
Een bewoner die uitkijkt op
Hoefkade in de Schilderswijk
1r
i r
j - - j
heeft geen oog dichtgedaan in de
nacht van woensdag op donder
dag. ,,Er was heel veel herrie van
sirenes. Ze hadden een vuur ge
maakt'', zegt hij wijzend naar de
kruising. ,,Tot 04.00 uur was het
herrie. Ja, ik vond het wel angstig,
ik heb een klein zoontje.''
De vier mannen die even ver
derop in de nauwelijks verkoe
lende schaduw op een terrasje
zitten, kennen de Haagse traditie
wel om brandkranen open te
draaien als de temperaturen tro
pische waarden bereiken. ,,Dat is
al zo sinds de jaren 80."
Verveling
Maar waarom dat nu zo uit de
hand liep? Als mogelijke redenen
wijzen de terrasbezoekers naar de
hitte, verveling en misschien ook
wel corona, waardoor veel vakan
tielanden dicht zijn. „Normaal
zijn die jongeren nu op vakantie.
Nu kan dat niet en gaan ze zich
vervelen. Maar dat je dan stenen
gaat gooien naar de politie omdat
het warm is, dat kan toch niet?
Dan ben je toch niet goed bij je
hoofd.''
Code oranje is inmiddels afge
schaald naar code geel - dat wijst
op een meer behapbare warmte -
maar het Nationaal Hitteplan van
het RIVM kan nog niet terug in de
la. Vandaag en dit weekend wordt
het op veel plaatsen landinwaarts
net iets boven de 25 graden. Ge
noeg voor het predikaat 'zomers',
en dat telt in combinatie met de
afgelopen acht 'tropische' dagen
op een rij, waarop de thermometer
boven de 30 graden uitkwam, nog
altijd als een hittegolf.
Al kunnen we wel langzaamaan
afscheid nemen van de plaknach-
ten: het ziet ernaar uit dat het
kwik in de nacht van vrijdag op
zaterdag voor het eerst daalt tot
onder de 20 graden. ,,Het wordt
dan een stuk minder heet en er
waait vooral in de westelijke kust
streken een zwakke tot matige
zuidwestenwind'', zegt meteoro
loog Wilfred Janssen van Weer-
plaza.
Record
Met de extreme temperaturen van
de afgelopen week - gemiddeld
33,1 graden - gaat het weekrecord
uit 1975 uit de boeken. Toen werd
het in juli een week lang gemid
deld 32,0 graden. Met een volle
graad meer is er sprake van een
opmerkelijke stijging. Klimaaton
derzoeker Van Oldenborgh, ver
bonden aan het KNMI en de uni
versiteit van Oxford, voorspelde
eerder deze week al dat het week-
record zou sneuvelen.
Extreem hete periodes volgen
elkaar steeds sneller op in Neder
land. Waar tussen 1948 en 1975
niet één hittegolf voorkwam, telde
Nederland er vorig jaar twee. Van
de 29 hittegolven die in 120 jaar
zijn gemeten (sinds 1901 wordt er
officieel gemeten) hebben zich er
dertien voorgedaan na 2000. Het
vervelende is: Van Oldenborgh en
zijn mede-klimaatonderzoekers
hebben eigenlijk geen verklaring
voor de extreme hitte. ,,Natuurlijk,
de aarde warmt op. Maar de stij
ging van de temperatuur tijdens
hittegolven is groter dan de kli
maatmodellen aangeven.''
Volgens Van Oldenborgh is er
maar één mogelijkheid om deze
temperatuurstijging terug te
draaien, en dat is onze CO2-uit-
stoot terugdringen. ,,Pas als die
uitstoot nul is, zal de temperatuur
stoppen met stijgen. De realiteit is
dat we onze borst moeten natma
ken. De hittegolven gaan nog ex
tremer worden.''
Onweersbuien
Een van de 'bijwerkingen' van die
hittegolven zijn plaatselijk fikse
regen- en onweersbuien, zoals die
de afgelopen dagen delen van het
land teisterden. Zo veranderde een
camping in Lunteren in een
zwembad en vlogen in Barneveld
terrassen de lucht in door forse
windstoten. Dat noodweer over
valt mensen vaak, weet meteoro
loog Janssen. ,,De meest heftige
buien hebben een zeer lokaal ka
rakter. Bij jou kan het flink tekeer
gaan, maar in een nabijgelegen
dorp is dan vaak helemaal niets
aan de hand. Het kan van nul naar
noodweer gaan in een paar minu
ten tijd.''
Dat komt, legt Janssen uit, door
dat in de warme, vochtige lucht
veel energie zit verscholen. ,,Wan-
neer die energie kan worden be
nut, groeien stapelwolken in ex
plosief tempo en voor je het weet
hangt er een flinke onweersbui
precies boven je. De situatie van
gisteren was bijvoorbeeld een
soort geladen geweer. Alle ingre
diënten voor zware buien zijn
aanwezig in de huls van de kogel,
alleen de trekker moet nog wor
den overgehaald. Dat terwijl op de
radarbeelden een kwartier eerder
in jouw buurt niets was te zien.''
De buienradars van deze wereld
kunnen je daar dus niet voor waar
schuwen. Zélf de lucht in de gaten
houden, is het advies. Janssen:
,,Zie je de stapelwolken in jouw
buurt flink groeien, dan kan het
zomaar zijn dat snel een regen- of
onweersbui actief wordt.''
vrijdag 14 augustus 2020
GO
kort lontje?
-RjrS
I - - I
Bij de ongeregeldheden sneuvelden meerdere ruiten en raakten
auto's beschadigd. fotosanp
Deze week was het gemiddeld
33,1 graden in De Bilt officieel de
warmste week ooit gemeten,
meldt klimaatonderzoeker
Geert Jan van Oldenborgh. Na
de recordreeks van acht tropi
sche dagen op een rij, komt de
koelere lucht vandaag ons land
binnen - al blijft het nog tot en
met zondag broeierig.
Marlies van Leeuwen
De Bilt
M De komende
dagen wordt
het iets min
der heet, maar
nog wel warm
genoeg voor
code geel in
het Nationale
Hitteplan van
het RIVM. foto
ROBIN UTRECHT
Jongeren uit vermoedelijk andere wij
ken, zorgen in de nacht van woensdag op
donderdag voor rellen in de Haagse Schil
derswijk. Stenen en vuurwerk gaan de
lucht in. Ter verkoeling trekken mensen
brandkranen om. Totdat de politie ingrijpt
FOTO'S JOS VAN LEEUWEN, REGIO 15