Zijn onze huizen wel geschikt voor een warmer klimaat?
8 NIEUWS
Kantoren met airconditioning zijn nog nooit
zo aantrekkelijk geweest als deze week.
Thuiswerkers proberen er bij hoge temperaturen het
beste van te maken of gaan toch maar naar kantoor.
En anders bieden tropenroosters en ijsjes soelaas.
THUISWERKEN HITTE
Alle ruim zeventig me
dewerkers van Win-
vision hebben bud
get gekregen om een
ventilator aan te
schaffen, vertelt Wietske Aalders,
teamleider bij het ict-bedrijf.
,,Sinds het begin van de corona
crisis werken we allemaal vanuit
huis." Naast een ventilator mogen
alle werknemers op kosten van de
baas ijsjes in huis halen. ,,Normaal
gesproken worden die bij hoge
temperaturen op kantoor uitge
deeld", aldus Aalders, die bekent
dat ze de warmte en het thuiswer
ken eigenlijk wel lekker vindt. ,,Ik
kan nu ook een korte broek en
slippers aan. Dat zou ik naar kan
toor niet dragen."
,,IJsjes uitdelen is altijd goed.
Het voorkomt oververhitting en
bevordert de arbeidsmoraal", zegt
Sascha Janssen, arbeidsrechtjurist
bij Jens Advocaten. ,,Wij hebben
ze hier altijd op voorraad." De
werknemers van het advocaten
kantoor kunnen ook gebruik
maken van een airco op hun ka
mer. Bovendien is een hitterooster
ingesteld, zodat ze wat eerder
kunnen stoppen. ,,Iedereen slaapt
korter door de hitte en daardoor
zijn we wat minder arbeidspro
ductief. Dan is dit een goede op
lossing."
Schadelijk
Werkgevers zijn wettelijk ver
plicht om een werkplek te creëren
die niet schadelijk is voor de ge
zondheid. En hoge temperaturen
kunnen schadelijk zijn, zegt Jans
sen. ,,Voor welke minimale tem
peratuur je dan moet zorgen, staat
nergens gemeld, want het zijn al
leen richtlijnen. Je moet in elk ge
val zorgen voor persoonlijke be-
schermingsmiddelen zoals airco,
water en petjes voor buitenwer
kers."
Daarnaast moet een werkgever
aangeven wat werknemers zelf
kunnen doen om de hitteperiode
goed door te komen. ,,Als je dat al
lemaal hebt geregeld, ben je in be
ginsel niet aansprakelijk. De werk
gever is leidend in het advies, maar
het is uiteindelijk ook de verant
woordelijkheid van de werknemer
om de tips op te volgen", aldus
Janssen.
Ook de thuiswerkplek moet vol
doen aan de eisen die in de Arbo-
wet vermeld staan. „Thuiswerkers
die vanuit de slaapkamer werken
omdat het daar koeler is, hebben
waarschijnlijk geen arbotechnisch
verantwoorde werkplek. Je zou het
kunnen aankaarten, maar ik heb
nog geen claims voorbij zien ko
men", zegt Janssen.
Bij softwarebedrijf Afas krijgen
50 van de 550 werknemers, die
IJsjes uitdelen
bevordert de
arbeidsmoraal
bijna allemaal thuiswerken van
wege de coronacrisis, de kans om
deze week toch naar kantoor te ko
men. ,,Sommigen zitten op een
zolderkamer waar het 45 graden is.
Voor hen is het ideaal om naar ons
koele kantoor te komen", zegt
Britt Breure, hr-manager bij Afas.
Inrichten
Toch loopt het nog geen storm.
Velen vinden het thuiswerken
prettig. Dat komt misschien ook
Veel bewoners van huizen die niet
voldoende afkoelen, schaffen de
zer dagen airconditioning aan om
de hittestress te verzachten. ,,Het
is niet de meest milieuvriendelijke
oplossing, maar ik snap het en ver
oordeel het niet", zegt Jan Engels,
die zich bij Klimaatverbond Ne
derland voor gemeenten, provin
cies en waterschappen bezighoudt
met koeltebeleid. ,,Omdat het ont
werp van onze huizen niet ge
schikt is om de warmte buiten te
houden, komen mensen zelf in ac-
tie. Ze blazen de warmte met hun
airco's naar buiten, waardoor het
nog warmer wordt in dichtbe
bouwde wijken."
Hij pleit daarom voor een funda
mentele oplossing, waarbij we
kunnen leren van Zuid-Europea
nen. Zij weten niet beter dan dat
het kwik in de zomer lange tijd
boven de 30 graden blijft. ,,In
Spanje of Italië zie je overal luiken
In Spanje of Italië
zie je overal luiken
voor de ramen.
Dat levert een
effectieve bijdrage
voor de ramen", zegt Engels. ,,Dat
levert een effectieve bijdrage aan
het koeler houden van huizen aan
de binnenkant en is bovendien
goed te betalen. Maar het zit niet
in onze architectuur, in onze
beeldtaal of onze gewoonte. In
nieuwbouwwijken zijn de gevels
nog steeds grotendeels vlak, ter
wijl een overstek (overhangend
gedeelte, red.) op het zuiden voor
schaduw kan zorgen, waardoor
minder zonnestralen binnenko
men. Ik wil architecten niet tegen
de schenen schoppen, maar het
ontwerp moet echt anders om ons
voor te bereiden op een warmer
klimaat."
Niet dat architecten stilzitten.
Ben van Berkel, bekend als ont
werper van onder meer de Eras-
musbrug in Rotterdam en station
Arnhem Centraal, stond aan de
basis van de ontwikkeling van een
extra reflecterende witte verf die
gebouwen tegen hitte kan be
schermen. De verf wordt momen
teel al gebruikt op gebouwen in
Bangalore, het Silicon Valley van
India. ,,Met de toenemende hitte
kan dit ook in Nederland een op
lossing zijn", verzekert Van Berkel.
,,Deze verf is 2,5 keer sterker dan
traditionele polyester coating en
gaat dertig jaar mee." Aannemers
adverteren al enkele jaren met
witte dakbedekking voor platte
daken. Dat is ook nog eens goed
voor een effectievere werking van
zonnepanelen.
Kikkerlandje
De traditionele doorzonwoning
- die zichzelf als het ware op
warmt bij zonneschijn - paste nog
bij het ideaal van ons koude kik-
kerlandje, maar niet meer bij het
klimaat van de (nabije) toekomst.
Technologie helpt een handje, ui
teraard. Zo kunnen veel warmte
pompen ook koelen. En als ze op
zonne-energie draaien, is het nog
duurzaam ook. Nanne Hoekstra
van onderzoeksinstituut Deltares
roemt verder de mogelijkheden
van koude- en warmteopslag,
waarbij in de zomer uit het huis
afgevoerde warmte wordt opgesla
gen voor de winter. ,,Laat de grond
als thermosfles fungeren en vang
ook nu al met onder andere zon
necollectoren extra warmte op om
in de winter weer te gebruiken",
zo bepleit hij. ,,Tevens kan zo in de
winter kou worden ingevangen
om in de zomer te benutten."
Naast deze technologische inno
vatie, witte verf en zonwering is
ook materiaalgebruik een punt
donderdag 13 augustus 2020
Ventilator en
ijsjes op kosten
van de baas
Marloe van der Schrier
Sanne Wolters
Utrecht
Leon Harmsen (Afas)
werkt vanuit het zwem
badje in zijn tuin.
- Sascha Janssen, Jens
De Nederlandse woningbouw is
niet goed voorbereid op hetere
zomers. Nieuwe technologie kan
helpen. En we kunnen leren van
Zuid-Europeanen.
Stefan ten Teije
Arnhem
- Jan Engels (Klimaatverbond)
