Beiroet: rellen en noodhulp na explosie
EEN ZOMER IN NEDERLAND
EUWS 11
Het is 'n onmogelijk
woord voor de
bewoners van een
azc: vakantie. In eigen
land? Daar zijn ze juist
vandaan gevlucht. In
Nederland? In vijf jaar
heeft Mohammed
Osman uit Eritrea
weinig meer dan
opvangcentra gezien,
zoals nu die in
Heerhugowaard.
Ir is niet veel, in de di
recte omgeving. De bu
ren zijn kantoren op een
.bedrijventerrein. Aan de
I andere kant loopt het
spoor en liggen sportvelden.
Dichtbij zoeken Nederlanders op
vakantie verkoeling in het Rijk der
Duizend Eilanden, een labyrint
van kleine akkers, door sloten om
ringd. Zeven eeuwen geleden door
boeren aangelegd om tijdens een
epidemie van varkenspest hun
beesten in quarantaine te houden.
De dichtstbijzijnde supermarkt,
een Aldi, ligt op 1,5 kilometer. Er is
een groot winkelcentrum op bijna
3 kilometer. Op het complex zelf
zijn de (moes)tuin en een sport
veld de meest in het oog sprin
gende faciliteiten. Vroeger was dit
een gevangenis, de cellen zijn ver
bouwd tot appartementen.
Binnen, in een kantoortje, zeg ik
tegen Mohammed Ali Osman dat
de meeste Nederlanders deze zo
mer in eigen land doorbrengen en
vraag ik wat vakantie voor hem
zou betekenen. Een ongemakke
lijke, wrede vraag eigenlijk, maar
hij geeft antwoord met een twin-
Ik heb vrouw en zoon
al 5,5 jaar niet gezien.
Als ik te veel denk,
zou ik gek worden
keling in zijn ogen. ,,Dan pak ik di
rect een vliegtuig en vlieg naar
Soedan om mijn vrouw en zoon in
mijn armen te sluiten. Ik heb ze al
5,5 jaar niet gezien.''
Lange reis
Maar die twinkeling trekt snel weg,
hij slaat zijn ogen neer. Weet dat
dat onmogelijk is. Osman (52) is de
langstzittende bewoner op het
Asielzoekerscentrum (azc) van
Heerhugowaard. Tussendoor heeft
hij ook op de azc's van buurstad
Alkmaar en, in de noordoosthoek
van Nederland, Ter Apel gewoond.
In afwachting van wat maar niet
kwam. Zijn verblijfsvergunning
voor onbepaalde tijd en daarmee
de kans op hereniging met zijn ge
zin. ,,Ik heb nu wel de inburge-
ringscursus voltooid'', lacht hij
toch weer; het is een nieuwe stap in
de lange reis die hij in 2015 begon.
Hij vluchtte vanuit zijn geboorte
land Eritrea, waar ze hem zonder
reden gevangen hadden gezet, met
vrouw en kind naar buurland Soe
dan. Daarvandaan wilden ze naar
Europa. Een route via Libië, maar
daar, vertelt hij, was de kans groot
dat ze door IS vermoord zouden
worden. Dus besloot hij het eerst
alleen te proberen. ,,Dan zou alleen
ik maar dood zijn.'' Hij redde het,
stak in een bootje de Middellandse
Zee over en kwam via Italië en
Zwitserland in Nederland terecht.
,,De mensen hier zijn echt
enorm veel aardiger dan in die an
dere landen'', zegt Osman. Pro
bleem in Nederland is de bureau
cratie; de aanvragen van asielzoe
kers hebben een enorme vertra
ging opgelopen en de Immigratie-
en Naturalisatie Dienst (IND)
heeft een apart team opgesteld
om, nog zonder veel succes, de
wachtrij te verkorten. ,,En dat
doen ze alleen met de meest re
cente aanvragen; de oudere zaken
blijven daardoor nóg langer lig
gen'', vertelt Irma Crielaard van
Vluchtelingenwerk Nederland. En
ze knikt naar Mohammed Ali Os
man, als hét voorbeeld. ,,Al duurt
zijn zaak wel extreem lang.''
De zomer in een azc is als de
herfst, de winter en het voorjaar,
alleen het weer verschilt. Geen va
kantie, want dat de meeste asiel
zoekers het hele jaar vrijwel niets
te doen hebben kun en mag je
geen vakantie noemen. Elk jaar or
ganiseert Vluchtelingenwerk een
kampeerweek voor kinderen uit
de azc's, maar die moest vanwege
corona worden geschrapt.
Aan de dagen komt geen einde,
aan de nachten van vier tot zes uur
slaap ook niet, zegt Osman. Hij
probeert bezig te blijven. Vrijwilli
gerswerk in de kerk, medebewo
ners van het azc helpen, tijdelijk
werken als kok of bij een fruitteler.
,,Als ik te veel denk, zou ik gek
worden.''
Pech
Gek van de pech ook die de corona-
pandemie voor hem betekende.
Met de naderende omzetting van
zijn tijdelijke verblijfsvergunning
in een definitieve kwam, na bijna
vijf jaar, ook het fiat voor de hereni
ging met zijn gezin. Met zijn vrouw
en zoon van 10 jaar die in Soedan
niemand hebben die hen kan hel
pen. Het enige wat nog ontbrak
waren de papieren die de twee op
de Nederlandse ambassade in
Khartoem moesten ophalen.
En toen spreidde het coronavi
rus zijn vleugels over de hele we
reld uit en sloot Nederland zijn di
plomatieke vestigingen; die bleven
slechts bereikbaar voor landgeno
ten die gerepatrieerd wilden wor
den. Niet voor een vrouw en kind
uit Eritrea die al jaren hopen een
vliegtuig naar Amsterdam te kun
nen nemen.
De bevolking eist het aftreden van
de regering na de verwoestende ex
plosie van afgelopen dinsdag. Toen
ontplofte een grote hoeveelheid in
een havenloods opgeslagen ammo
niumnitraat. Ondanks klachten
van douanebeambten over de on-
veilige situatie, besloot niemand
het explosieve spul weg te halen.
Vermoedelijk ontplofte het toen
enkele zakken vuurwerk, die óók in
de loods lagen, vlam vatten.
De explosie verwoeste een groot
deel van de haven en veroorzaakte
een enorme schade in de stad zelf.
Zeker 150 mensen verloren het le
ven, waaronder Hedwig Walt-
mans-Molier, de vrouw van de Ne
derlandse ambassadeur in Libanon.
De twee stonden samen in hun wo
ning, Hedwig Waltmans overleefde
de klap niet, haar man wel.
Noodhulp
Gisteren maakte de EU bekend
30 miljoen euro extra voor nood
hulp aan Libanon toe te kennen.
Het geld zal via de Verenigde Naties
en andere organisaties onder streng
toezicht naar Libanon worden ge
stuurd en zal worden gebruikt om
de zwaarst getroffen mensen te hel
pen, stelt de EU. Financiële hulp
aan de Libanese autoriteiten ligt ge
voelig, omdat veel Libanezen die als
corrupt en ineffectief zien. De
Franse president Macron zei eerder
al dat hulpgeld niet in verkeerde
handen mag komen. Libanon
wordt al jaren gekenmerkt door
wanbestuur, het land bevond zich
al in een zware economische crisis.
Daar kwamen de coronapandemie
en vorige week de explosie, nog
eens overheen.
De Rotterdamse haven gaat een
rol spelen in het herstel van Beiroet.
Samen met de Wereldbank gaat
Rotterdam kijken hoe de verwoeste
haven kan worden hersteld. Dat zei
minister Sigrid Kaag gisteren na
een virtuele donorconferentie,
waarvoor Macron het initiatief had
genomen.
Opgestapt
Gisteren werd ook bekend dat de
Libanese minister van Informatie is
opgestapt naar aanleiding van de
ramp. Manal Abdel Samad is de eer
ste topfunctionaris die het veld
ruimt ,,Na de enorme catastrofe in
Beiroet, kondig ik mijn vertrek uit
de regering aan", citeren lokale me
dia uit een verklaring van de be
windsvrouw. Die bood het Liba
nese volk haar excuses aan.
maandag 10 augustus 2020
GO
Miljoenen Nederlanders herontdekken deze maand hun eigen land. Edwin Winkels
is een van hen. Hij doet dagelijks verslag. Vandaag deel 8: Heerhugowaard.
'Op vakantie? Snel naar vrouw en kind'
- Mohammed Ali Osman
Woedende Libanezen hebben in
Beiroet twee dagen lang gede
monstreerd tegen het falende
overheidsbeleid. Er raakten
meer dan honderd mensen ge
wond. Demonstranten gooiden
stenen naar de politie en dron
gen het ministerie van Buiten
landse Zaken binnen.
Cyril Rosman
Rotterdam Beiroet
Betogers eisen dat de rege
ring in Libanon aftreedt. foto ap
Mohammed Ali Osman (links) uit Eritrea, met twee landgenoten in het azc van Heerhugowaard,
