Van een bol sneeuw naar luxe lekkernij
Jij CC I NO
Café Procope dat in 1686 in
hartje Parijs werd gevestigd,
draait nog altijd als een tierelier.
Waren het de Chinezen, de
Arabieren of toch gewoon de
Italianen? Over de precieze
bedenker van ons geliefde ijsje
- aanvankelijk een karige men
gelmoes van sneeuw, honing en
wat fruit - woedt al tijden een
verhitte discussie.
Wat we zeker weten: jonge,
ijverige mannen uit Noord-Italië
verhieven hun gelato tot kunst
vorm. Zij introduceerden het am
bachtelijk gemaakte ijs bij de
rest van Europa, met de be
roemde Florentijnse ijsmaker
Bernardo Buontalenti (1531
1608) als onbetwiste pionier.
Al in de 16de eeuw biedt hij zijn
huisgemaakte gelato aan op de
bruiloft van Catharina de Medici
en de Franse kroonprins Hendrik
II. Daarmee is het hek van de
dam, het ijsje raakt in Italië volop
in trek.
In de eeuwen die volgen, geven
Italiaanse ijsbereiders hun
ambacht door van vader op
zoon. Het gebrek aan toekomst
perspectief drijft veel jonge
gelukszoekers in de 19de en
20ste eeuw weg uit de Italiaan
se Alpen, de wijde wereld in,
met het familierecept voor heer
lijk ijs op zak. Zo verschijnen
Italiaanse ijssalons in heel
Europa, dus ook in Nederland.
De eerste salon ter wereld,
k TALAMINI
k BRINK 103, DEVENTER
k GEOPEND IN 1965
Wie binnenstapt in de riante ijssalon
van Pietro, Gianna, Lucy en Manuela
Talamini kan niet om hun trotse vader
heen. Aan de muren pronken tientallen
krantenknipsels en ingelijste onder
scheidingen, achter de toonbank staat
een onbescheiden collectie trofeeën.
Elio Talamini (93) heeft zijn leven lang
hard gewerkt en dat mogen bezoekers
weten ook. ,,Mijn vader stalt die spullen
hier zelf uit'', glimlacht Pietro, die in
1995 samen met zijn drie zussen de
langste ijssalon ter wereld overnam.
In de verste zithoek waakt een stand
beeld van de Italiaanse ijsmeester
over zijn familiebedrijf. ,,'Is dat niet
een beetje overdreven?' vroeg ik mijn
vader toen hij het beeld van oud
werknemers ontving. 'Een standbeeld
krijg je toch alleen als je de wereld
verandert of iets heel belangrijks
doet?' Zijn antwoord: 'Ik maak heerlijk
ijs voor de mensen. Dat is toch
heel belangrijk?'''
Passie voor ijs stroomt volgens Pietro
al ruim anderhalve eeuw door de
aderen van zijn familie uit Vodo di
Cadore. ,,Mijn overgrootvader Giovanni,
toevallig ook de uitvinder van slag
room, verkocht in 1860 al zijn
beroemde citroenijs aan keizerin
Sisi van Oostenrijk. Alleen op zondag,
want op andere dagen mocht zijn
ijskarretje niet voor haar paleis staan.''
Ruim honderd jaar later, in 1965,
opende Giovanni's kleinzoon Elio de
huidige salon in Deventer. De Talamini-
teller staat inmiddels op acht vestigin
gen in verschillende steden, alle gerund
door Elio's (klein)kinderen. ,,Mijn vader
mag dan wel 93 zijn, wij krijgen nog
steeds advies van hem. Tijdens onze
familievergaderingen op zaterdag
middag is hij nog steeds messcherp.''
I^CHIKBAR1
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 2020 17