zomer
Hoe bouw je
slim spaargeld op
(ook met een
klein budget)?
i
Oogsten&eten Vers van het land
HOE DAN?
Wat oogsten en eten we deze zomer? We gaan
langs boeren en kwekers, kijken wat er van het
land komt en vragen een chef hoe we dat lekker
kunnen bereiden. Deze week de bijzondere
tomaten van stadsboerin Ellen Willems.
WERK(OMGEVING)
lil
LU
René Oosterveer van
budgetcoach.nl: „Cre
ëer overzicht, dat is altijd
de eerste stap. Wat komt
erin, wat gaat eruit? Veel
mensen schrikken als ze
zien hoeveel ze uitgeven
aan boodschappen. Mis
schien kun je naar een
andere winkel? Het
zelfde geldt voor kleding;
ik hou van de uitver
koop! Het is een sport
om korting te scoren.
Ben je 150 euro per
maand kwijt aan roken?
Dat kan het laatste zetje
zijn om te stoppen.
Zorg voor een concreet spaardoel, dat geeft
motivatie. Het Nibud raadt aan een aantal
maandsalarissen apart te zetten als buffer. Veel
mensen zien niet wat ze anders kunnen doen,
daar kan een budgetcoach bij helpen. Dat is geen
beschermd beroep, let er dus op dat iemand een
diploma schuldhulpverlening heeft.''
'Heb een
concreet
spaardoel,
dat geeft
motivatie'
Wim Jansen van online
netwerkplatform
L1NDA: ,,Soms zijn er
onvoorziene uitgaven,
zoals een wasmachine
die kapotgaat of een fiets
die wordt gestolen.
Daarvoor is het altijd
verstandig wat te sparen.
Je kunt ook plots te ma
ken krijgen met onver
wachte omstandigheden.
Horecamedewerkers zul
len door de crisis sneller
door hun spaargeld heen
zijn en minder verdie
nen dan ze normaal in
de zomer doen.
Kijk niet alleen naar de hoogte van je loon,
maar ook naar wat het in de praktijk oplevert. 15
euro per uur verdienen als zzp'er in de horeca
klinkt leuk, maar wat blijft ervan over? Je moet
potjes hebben voor btw, arbeidsongeschiktheid
en aansprakelijkheidsverzekeringen, pensioen,
ziektekosten, vakantiegeld en loonbelasting.
Kies om geld over te houden weloverwogen je
dienstverband.''
'Heb altijd
wat achter
de hand voor
onvoorziene
uitgaven'
LU
O
m
LU
SANDRA VAN MAANEN
Puur geluk, dat vindt Ellen
Willems in een tomatenkas,
bij voorkeur op een vroege
ochtend in de zomer, als de
zon nog niet verzengend heet
is en de stilte domineert. ,,Dan hoor je
alleen het druppelen van het water en
het zoemen van de bijen en hommels
die in en uit vliegen. Die atmosfeer, die
geur; het is een biotoopje op zich. Daar
word ik blij van'', zegt Ellen Willems. In
Doetinchem kent iedereen haar als 'De
Stadsboerin'. Haar grootste liefde: to
maten. Ze heeft wel 24 soorten. ,,Dat is
bescheiden hoor, er zijn er meer dan
honderd.''
Zij is de nuchterheid zelve, maar zo
dra het over tomaten gaat, straalt Wil
lems. Ze klinkt bijna verliefd over haar
'schatjes'. Het zijn ook geen doorde
weekse exemplaren die onder haar zorg
en aandacht groeien: Green Zebra, Le
mon Tree, Pink Tiger, Indigo Rose,
Black Rose en Big Daddy, maar ook
wilde, gele tomaatjes.
De grootste misdaad die je haar toma
ten kunt aandoen, is ze rücksichtslos in
een saus kieperen. ,,Het is geen bulkto-
maat, elke soort heeft zijn smaak'', zegt
ze, terwijl ze een zwarte tomaat in
kwarten snijdt. We proeven. ,,Intens
hè? Eigenlijk is-ie nog een tikkeltje te
koud. Deze roze smaken peperig, ter
wijl de Lemon Tree iets wegheeft van
een citroen. Die staat voor het eerst in
de kas. De plant doet het goed maar ik
zie geen vruchten. Ik moet uitzoeken
hoe dat komt.''
Op het terrein waar vroeger de tuin
derij van penitentiaire inrichting De
Kruisberg in Doetinchem lag, heeft ze
sinds anderhalf jaar een enorme moes
tuin met een kas. Er scharrelen varkens
en kippen, er is een vlindertuin, een
boerderijwinkel en een ruimte waar
workshops en lunches worden aange
boden - precies op de locatie van de
vroegere werkplaats voor gedetineer
den.
Groene huiskamer
Willems vindt het jammer dat veel
mensen niet meer weten hoe je groente
kweekt en verbouwt, dat de consument
zich niet meer bewust is wat er moet al
lemaal moet gebeuren voordat je
groente kunt eten. ,,Ik heb zelf altijd van
alles verbouwd, zelfs toen ik alleen een
balkonnetje had. Hoe treurig is het, dat
op de basisscholen wel een kweekbak
staat, maar dat daar alleen munt in
groeit?''
Uit idealisme startte ze een groene
huiskamer, een plek waar je in en met
de natuur werkt, leert, geniet en eet -
met de pot mee uiteraard. ,,Zo ontdek je
meteen hoeveel werk het is om groen
ten te kweken. En hoe vaak er iets mis-
gaat. Op momenten dat je denkt alles
voor elkaar te hebben, kapen rupsen of
roeken de oogst voor je neus weg.''
Met Marie van Gaal die kookt en
kookworkshops geeft, is Willems -
altijd in overall - samen met veertig
vrijwilligers die schoffelen, onkruid
trekken, vegen, verkopen en zelfs eten
bezorgen, verantwoordelijk voor de
transformatie van het voormalige
gevangenisterrein. En dan nog klinkt
geregeld die ene vraag: wat levert het
op? In euro's? Zo'n vlindertuin van
7000 vierkante meter bijvoorbeeld?
Willems lacht erom. ,,Dat zijn grappige
gesprekken. Ik antwoord dat je ervan
kunt genieten. Door te kijken, te erva
ren, mee te doen en mee te eten. Wat
dit bij je oproept, ervaar je niet in de
Klusjes die maar bleven liggen pak je nü aan.
René Oosterveer van budgetcoach.nl en
Wim Jansen van L1NDA over sparen.
-HARRIOT VONCKEN
MORGEN: Hoe bewaar ik mijn digitale
fotobestanden het best?
DONDERDAG 6 AUGUSTUS 2020 GO
HENK,
JE HAD TOCH EEN COUCHETTE
GEREGELD VOOR DE TREINREIS?
'Schatjes' van
tomaten in
alle kleuren
Elk tomaatsoort heeft zijn eigen
smaak.