zomer
Zonaanbidder die
je ook in Nederland
kunt spotten
Lekkers uit Gelderland
Alsjeblieft, een
MAAR NATUURLIJK!
HANNE TERSMETTE
i
-7jJfïSJ-;I
u*,^y
De warmere Nederlandse zomers doen
je waarschijnlijk al denken aan de
vakantie in zuidelijkere landen, en
de hagedis maakt dat vakantiegevoel
compleet. Je zult vast weleens een
hagedis over een muurtje hebben zien rennen in
Frankrijk, terwijl je nipte aan je roseetje. Je ziet ze
in ons land minder, maar ook hier leven hagedis
sen. Vier soorten zelfs: hazelworm, muurhagedis,
levendbarende hagedis en zandhagedis. De zand-
hagedis is mijn favoriet. De mannetjes kleuren in
de paartijd prachtig groen. Om, hoe kan het ook
anders, indruk te maken op de vrouwtjes.
De zandhagedis doet zijn naam eer aan. Popu
laire leefgebieden zijn de duinen van Noord- en
Zuid-Holland, de Veluwe en
de Utrechtse Heuvelrug. Los
zand is een must, daarin leg
gen de vrouwtjes hun eitjes.
Vlak nadat de hagedissen uit
hun winterslaap komen,
wordt er gepaard. Zes weken
later leggen de vrouwtjes
hun eitjes in zelf gegraven
holletjes tussen heide, aan
zonnige, droge bosranden of
in de duinen, tussen de duin
doorns. Ze graven de eitjes in
op zo'n 5 tot 10 centimeter
diepte. Door de warmte van
de zon gaat het zand broeien
en komen de eitjes uit. De
geboortepiek van de kleine
hagedisjes ligt in de tweede
helft van augustus.
'Ritselt er
een jonge
hagedis bij
die pollen
heide?'
Naast de robuuste mannetjes en vrouwtjes (ze
kunnen 21 centimeter lang worden) kun je bin
nenkort dus kleintjes aantreffen. De meeste kans
maak je 's ochtends. Zandhagedissen zijn koud
bloedig, dus beginnen de dag met zonnebaden.
Zo laadt hun batterij op en kunnen ze op jacht
naar insecten. Kijk goed en luister naar geritsel.
Is het bewolkt of regenachtig? Dan houden ze
zich schuil onder boomwortels en in konijnen
holen, wachtend op een zonnigere vakantiedag.
Fruittuin van Nederland
Gelderland, het land van de streken
én van Flipje. Wie kent het fruitige
frambozenventje van de jam niet. Hele
volksstammen zijn ermee opgegroeid.
,,De Betuwe is fantastisch", lacht De
Grave. „Overal waar je kijkt, is fruit.
Boomgaarden met appels, peren en
kersen, maar ook frambozen, bramen
en rode bessen.'' Perfect voor een dagje
uit. ,,In de lente is de bloesem prachtig,
en in het seizoen zijn veel pluktuinen
open om zelf je fruit te kunnen oogsten.
De zomer is het seizoen van rood fruit.
In september en oktober kun je appels
plukken. Bij veel boomgaarden en fruit-
boeren staat een kraampje langs de
weg. Heel leuk om langs te rijden en
al dat lekkers te proeven.''
Arnhemse meisjes
In Nederland misschien niet zo heel
bekend, hoewel schrijver Roald Dahl
het koekje wereldberoemd maakte.
„Tijdens een signeersessie in de jaren
80 kreeg hij een kopje koffie met het
koekje en hij noemde dit 'het lekkerste
koekje ter wereld''', weet De Grave. De
beroemde Brit wist het tot dan geheime
recept aan de bakker te ontfutselen en
publiceerde het later in zijn boek
Revolting Recipes.
Een Arnhems meisje is een knapperig,
ovaal koekje van gistdeeg. ,,Tegenwoor-
dig maakt alleen Bakker Hilvers, de
oudste bakker van Arnhem, dit be
roemde koekje nog volgens het recept
uit 1829 van bedenker Hagdorn. Hij
kwam met dit koekje na de geboorte
van zijn dochter. Het geheim van de
lekkere smaak? Het koekje op een lage
temperatuur in de oven garen, waar
door hij knapperig wordt.''
Veluws wild
,,De Veluwe staat natuurlijk bekend
om zijn wild. Er zijn voor- en tegen
standers, maar als je een keer met een
jager bent meegeweest dan zie je hoe
belangrijk het is dat er wild wordt
geschoten'', zegt de culinair journalist.
,,Jagers houden het wildbestand scherp
in het oog. Wild veroorzaakt namelijk
verkeersongelukken en schade aan
gewassen van boeren. Schieten is dus
noodzakelijk. Als je dan toch vlees eet,
is wild misschien wel de meest duur
zame manier."
Lekker is het ook. ,,Het heeft een rij
kere, meer kruidige smaak. Heel mooi
bijvoorbeeld in een stoofpotje. Koop
wel wild uit Nederland'', benadrukt De
Grave. ,,Op wildopdekaart.nl kun je
zien waar het vlees te koop is.''
Balkenbrij
Balkenbrij, gemaakt van het 'slachtaf
val' van het varken en kruiden: de een
gruwelt bij de gedachte, de ander likt
zijn vingers erbij af. ,,Het is mooi dat
alles van het varken wordt gebruikt.''
Traditiegetrouw worden hiervoor de
overgebleven snijresten gebruikt. De
Nu we onze smaakpapillen niet meer en masse in warme oorden
kunnen verwennen, gaan we op culinaire reis door
Nederland. Deze week zijn we met Laura de Grave in
Gelderland. De culinaire journalist schreef onder
meer Nederland Kookboeken werkt aan het
kookboek Lekker lokaal.
Op stap met de boswachter zie je meer in
de natuur.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 2020 PC
Arnhems meisje,
wild en worst
Wild
Veluwe
Arnhems
meisje
Arnhem
Betuwe
MAARTJE HUIJBEN
