Deskundigen: Partydrug verslavend en gevaarlijk
Wat is
lachgas?
13
Verlammings
verschijnselen tot
aan dwarslaesies
toe en dodelijke
ongevallen in het
verkeer. Nee,
lachgas is al lang
zo onschuldig niet
meer. Drie ex-
gebruikers
vertellen. ,,Mijn
advies: begin er
nooit aan!''
U dacht bij lachgas nog
altijd aan de kleine zil
verkleurige capsules
uit de slagroomspuit?
Dat beeld is achter
haald: lachgas is big business en
wordt per gasfles verkocht. Wat
ooit een vriendelijke partydrug
leek, heeft een ernstige keerzijde:
medische problemen en ongeval
len. Vooral het toenemende, ex
treme gebruik onder niet-Westerse
jongeren baart deskundigen zor
gen.
In deze groep komen in verhou
ding de meeste uitwassen en zware
medische klachten voor zoals blij
vende dwarslaesies, zegt drugson
derzoeker Ton Nabben van de Uni
versiteit van Amsterdam.
,,In plaats van kleine slagroompa
tronen kopen de meeste gebruikers
nu grote lachgasflessen uit de pro
fessionele handel, vaak via koeriers.
Ze kunnen daardoor veel meer en
sneller gas gebruiken. Dat heeft de
verslaving enorm versneld'', ver
klaart Nabben de trend.
Landelijk is er een forse toename
van (geregistreerde) gezondheids
klachten door gebruik van lachgas.
Het Nationaal Vergiftigingen Infor
matie Centrum (NVIC) meldt dat
er vorig jaar 128 gevallen waren te
gen 54 in 2018. Eerder dit jaar sloeg
de Nederlandse Vereniging voor
Neurologie alarm. Uit een peiling
bleek dat Nederlandse ziekenhui
zen de afgelopen twee jaar min-
stens 64 patiënten behandelden
met een (gedeeltelijke) dwarslaesie
als gevolg van langdurig en zwaar
lachgasgebruik.
Uit onderzoek blijkt volgens
Nabben dat in verhouding veel
forse gebruikers niet-Westerse jon
geren zijn. In opdracht van het mi
nisterie van Volksgezondheid
brengt hij samen met het Trimbos
Instituut hun 'riskante gebruiks-
cultuur' in beeld voor een voorlich
tingscampagne. ,,Er rust een taboe
op het bespreken van je klachten en
ze gebruiken vaak anoniem, buiten
het zicht van professionals. Met
welke boodschap moet je hen be
naderen om in te grijpen in dit ex
cessieve gedrag?''
Alex van Dongen van versla
vingszorgorganisatie Novadic Ken-
tron in Noord-Brabant ziet de pro
blemen toenemen: ,,Deze jongeren
zitten in de straatcultuur, zijn vaak
slecht geïnformeerd, laagopgeleid,
kansarm en hebben een groot wan
trouwen jegens de overheid en
hulpverleners. We hebben hier ge
bruikers in de detox gehad met
loopproblemen. Ik ken ouders die
hun verslaafde zoon uit pure wan
hoop naar Marokko hebben ge
stuurd in de hoop dat hij daar niet
aan lachgas kan komen.''
De heersende opvatting dat lach
gas niet (lichamelijk) verslavend is,
lijkt volgens Nabben en Van Don
gen aan herijking toe. Van Dongen:
,,Dat dachten we ooit ook van ghb.
Maar dat pakte toch anders uit.''
Ook sporadisch recreatief ge
bruik van lachgas ('Af en toe een
ballonnetje') brengt volgens des
kundigen acute risico's met zich
mee. Nabben: ,,Het is en blijft een
narcosemiddel. Van één teug kun je
ineens buiten kennis raken. Ik heb
mensen op party's als planken zien
omvallen...'' Cijfers over verwon
dingen bij zulke incidenten zijn
niet bekend.
Lachgasgebruik achter het stuur
leidt vrijwel wekelijks tot verkeers
ongevallen met schade, gewonden
en soms zelfs doden. Probleem is
dat de politie het gas niet in het
bloed kan aantonen. In auto's treft
ze echter steeds vaker gaspatronen
en -cilinders aan: in 2018 ruim vier
honderd keer, in de eerste zeven
maanden van 2019 al duizend keer.
Verkoop en bezit van lachgas zijn
legaal maar in de handel steekt de
criminaliteit de kop op, constateren
onderzoekers. De Belgische politie
nam vorig jaar een megapartij van
50.000 kilo lachgas in beslag bij
Kees F., een drugscrimineel uit Til
burg die onlangs is veroordeeld
voor onder meer betrokkenheid bij
een crystalmethlab in Wuustwezel.
Ook ontdekt de politie met regel
maat voorraden van (illegale)
thuisverkopers en worden lachgas
koeriers overvallen.
GO ZATERDAG 1 AUGUSTUS 2020
Behalve de
'vrije jongens
niemand
meer om
Een tank lachgas, een ballon: voor veel jongeren het recept voor een dolle avond. foto sanne donders
HESSEL DE REE
Lachgas (distik-
stofmonoxide) is
sinds eind 18e
eeuw in de ge
neeskunde in
gebruik als nar-
cosemiddel en
pijnstiller. Het is
ook een drijfgas
in bijvoorbeeld
patronen voor
slagroomspui
ten. Sinds een
jaar of tien is het
onder jongeren
in zwang als
roesmiddel met
'milde psyche
delische effec
ten' (Trimbos).
LEES VERDER OP PAGINA 14
