Janice Deul
Liever maar even
geen haring meer
Zo doen zij dat
Ook 'marcha' Buenos Aires
staat nu op losse schroeven
VEEL GEDEELD
De hoofdstad
staat bekend
als de meest
gayvriendelijke
stad in Latijns-
Amerika
12
Mammoet duikt op na tienduizend jaar
Sinds een jaar of zes wordt bij mij in de regio een
happening georganiseerd, waarbij de nieuwe ha
ring aan een smaaktest wordt onderworpen. Hier
toe worden 'prominente proevers' opgetrommeld.
Lokale bestuurders, ondernemers, pers, culturele
filantropen, de usual suspects. Onlangs viel mij de eer te beurt,
voor de tweede keer maar liefst. Op een zomeravond meldde
ik me dus voor de eerste 1,5 meterharingproeverij ooit, waar
de verse maatjes - mede dankzij de royaal gesponsorde
wodka - vlotjes naar binnen gleden. De (hernieuwde) ken
nismaking met mijn medeproevers was genoeglijk. Tot, tus
sen twee rondes door, werd geïnformeerd naar mijn werk
zaamheden. ,,Ik ben fashionactivist", antwoordde ik. ,,Ac-ti-
vist?" echode het. ,,Dat klinkt agressief.''
Het is slechts twee kilome
ter, maar met een enorme
impact. De jaarlijkse Marcha
del Orgullo (orgullo betekent
trots) in de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires
trok vorig jaar ruim twee
honderdduizend bezoekers.
Het is letterlijk een schitte
rende tocht. Startpunt: Casa
Rosa, het roze presidentiële
paleis op het centrale plein
van de stad. En dan in één
rechte lijn - op Zuid-Ame
rikaans chaotische manier
natuurlijk - door de Ave-
nida de Mayo richting het
Argentijnse Congres. Een
brede avenue met de gran
deur van een ooit heel rijke
stad. Traditiegetrouw vindt
de marcha plaats in novem
ber om de oprichting van de
eerste Argentijnse homo
organisatie in november
1967 te herdenken. Mensen
van binnen en buiten de
lhbtq+-gemeenschap ko
men van heinde en ver om
te feesten. Om zichtbaar te
zijn. Om van zich te laten
horen. En dan te bedenken
dat de driehonderd perso
nen die meeliepen in de
eerste editie in 1992 veelal
maskers droegen. De deel
nemers waren bang voor
herkenning, represailles en
haat. Inmiddels staat Bue
nos Aires bekend als de
meest gayvriendelijke en li
berale stad van Latijns-
Amerika. Sinds 2010 kun
nen mensen van hetzelfde
geslacht met elkaar in het
Argentijnse huwelijks-
bootje stappen. In 2012 in
troduceerde het land een
wet die het voor iedereen
mogelijk maakt zijn of haar
eigen geslacht te bepalen.
Zonder tussenkomst van
arts of rechter. Maar toch, er
is nog veel om voor te strij
den. Transgenders hebben
het loodzwaar. Vorig jaar
werden er dertien ver
moord in Argentinië. Dis
criminatie, stigmatisering
en gebrek aan toegang tot
gezondheidszorg en werk
maken dat zij gemiddeld
niet ouder worden dan 35
jaar. De kleurrijke optocht is
dan ook nog echt een eman
cipatoire strijd. Voor trans-
genders, maar ook voor een
thema als legale abortus, die
waarschijnlijk dit jaar wordt
geïntroduceerd in Argenti
nië. Maar toen kwam co
rona. Vanwege het virus
staat dit jaarlijkse succes
volle evenement in novem
ber nog op losse schroeven.
en journalistiek geef, krijg ik vaak de vraag wat 'activisme'
betekent. Voor mij is het een paraplubegrip waar al mijn acti
viteiten onder vallen: schrijven, modereren, lesgeven, media-
optredens, zitting hebben in kunst- en cultuurcommissies.
Plus uiteraard het ouderwetse veldwerk: deelnemen aan ma
nifestaties en protestacties. Zo was ik bij de Black Lives Mat-
ter-bijeenkomst in mijn woonplaats. En bij de veelbesproken
demonstratie in Amsterdam. Om na afloop overigens keurig
in zelfquarantaine te gaan, net als de maanden daarvoor. Ook
op de Dam was Saskia Noort, wier plek in deze krant ik deze
zomer mag innemen. We hebben elkaar toen niet getroffen.
Later wel, virtueel weliswaar, in het kader van de wereld
wijde #sharethemicnow-Instagramcampagne na de moord
op George Floyd, waarbij vrouwen van kleur aan witte vrou
wen werden gekoppeld. Saskia en ik spraken over racisme en
discriminatie en over hoe dit aan te kaarten en op te lossen.
Over haar angst om het verkeerde te doen of zeggen. Over
luisteren zonder oordelen en over hoe je als wit mens je pri
vilege kunt inzetten. Een goed eerste gesprek was het. Beetje
ongemakkelijk ook. Nu heeft La Noort vakantie en schrijf ik
deze column - op haar voordracht. Misschien kunnen we te
zijner tijd een drankje doen. Wijn of een wodkaatje, met wat
te snaaien erbij. Bitterballen! Haring hoeft even niet voor mij.
'Agressief' is het woord waar
mee ik geregeld word be
schreven, sinds ik me uit
spreek over diversiteit en in-
clusie. 'Agressief' is de kwali
ficatie die wordt toegekend
aan de vele strijders tegen on
recht die ik persoonlijk ken.
Bevlogen mensen, voor wie
de term 'activist' een geuzen
naam is. Net als voor mij. Dat
geldt helaas niet voor heel
veel anderen. Zeker niet als
het (witte) 40-plussers be
treft. Want of het nu draait
om mode, milieu of om het-
is-een-kinderfeest: activisten
worden nog al te vaak als ge
vaarlijk, gek, lastig of bedrei
gend beschouwd. En dat ter
wijl het gaat om personen die
zich inzetten voor het groter
goed: maatschappelijke ver
andering. Iets dat ze doen uit
overtuiging, niet voor een
foto in de krant of uit gelde
lijk gewin. Activisten lopen
voor de troepen uit. Als sa
menleving, als land, maar ook
internationaal hebben we veel aan hen te danken. Zaken als
vrouwenrechten, de 40-urige werkweek, lhbtq+-emancipa-
tie en anti-apartheid zouden zonder hen niet zijn gereali
seerd. Kwesties als een sinterklaasfeest voor alle kinderen
zouden zonder hen niet op de agenda staan. En de voorstel
len van toenmalige 'milieugekkies' zijn nu regeringsbeleid
geworden.
Janice Deul is fashionactivist en maakt zich sterk voor
een inclusief mode-, media- en cultuurlandschap.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 2020 GO
Geen 25ste editie
vandaag van de Canal
Parade in Amsterdam
vanwege corona. Het
vergelijkbare evenement
in Buenos Aires ('gay
paradise') is al bijna
dertig jaar het toneel
van feest én strijd, maar
ook daar rijst nu de
vraag of de tocht kan
doorgaan.
PETER SCHOUTEN
BUENOS AIRES
Wanneer ik presentaties of colleges over inclusieve mode
Opgetogen onderzoekers bestuderen beenderen van een mammoetskelet dat is
aangetroffen in een meer in het noordwesten van Siberië. De resten, de schedel,
enkele ribben en delen van de poten, zijn goed bewaard gebleven. De overblijfselen
moeten zeker tienduizend jaar oud zijn, schatten de wetenschappers. foto reuters
En - poef! - weg goede sfeer.
