II
8
ONTDEKKING LAATSTE DOEK
In 1890 schilderde Vincent Van Gogh zijn
laatste doek. Nu pas, na 130 jaar, is onthuld
waar hij dat precies deed: in Auvers-sur-Oise.
,,Als klein kind huppelde ik hier al door de straat.
En ik wist van niks.''
Vincent van Gogh
heeft 130 jaar
geleden hier dus
praktisch voor
de deur gestaan
De Rue Daubigny is een
charmant, kronkelend
weggetje door het bos
en de heuvels van Au
vers-sur-Oise. Er
staan wat huizen, soms verstopt
tussen de bomen. Een ijzeren hek
dat is verroest en overwoekerd met
onkruid doet verwoede pogingen
overeind te blijven.
En in dat straatje staat een gezel
schap bejaarde bomen dat plotse
ling wereldberoemd is geworden.
Gisteren werd onthuld dat deze
bomen, en vooral de knoestige
wortels, te zien zijn op het aller
laatste schilderij van Vincent van
Gogh: Boomwortels.
Van Gogh schilderde het doek in
juli 1890, kort voor zijn dood. Maar
wSSr hij het schilderde bleef altijd
onbekend. Van Gogh ging met zijn
kwasten vooral op pad rondóm
Auvers-sur-Oise, waar hij
woonde. 'Ik ben geabsorbeerd in
de onafzienbare vlakte met koren
velden tegen de heuvels, groot als
een zee', schreef hij die maand aan
zijn broer.
De boomwortels zijn tot veler
verrassing juist te vinden m het
dorp, op een steenworp afstand
van de herberg waar Van Gogh lo
geerde. Hij hoefde maar 150 meter
te lopen om het tafereel vast te
leggen.
Camera's
,,We kwamen toevallig net aanlo
pen en zagen ineens allemaal ca
mera's en genodigden op straat
voor die bomen staan'', vertelt Jaap
Stoks, lopend in het straatje. Zijn
vriendin Merel Kerseboom: ,,We
zijn op vakantie en wilden ge
woon een Van Goghtour doen in
Auvers. We wisten helemaal niets
van die bomen!''
In de Rue Daubigny werd giste
ren in een select gezelschap en
voor het allereerst de locatie van
de boomwortels onthuld. De cul
tureel attaché van Nederland
stond erbij en een achterkleinneef
van Van Gogh keek ernaar.
,,En wij stonden er ook bovenop!
Hoe leuk is dat?'', glundert Merel.
,,We wisten niet wat we zagen!'',
zegt Jaap. Op hun telefoon laten ze
de foto's en filmpjes zien die ze
maakten van zichzelf, poserend
tussen de vip's en voor de woeste
wortels. Ze werden, zonder het te
beseffen, 's werelds eerste toeris
ten op deze gloednieuwe Van
Gogh-hotspot.
De ontdekking is te danken aan
Van Goghspecialist Wouter van
der Veen. ,,In januari kreeg ik een
oude briefkaart in handen. Die da
teerde uit de periode 1900-1910.
Zwart-wit, met daarop een straatje
en wat bomen. Ik sloeg er niet echt
acht op'', vertelt Van der Veen. Een
paar maanden later viel zijn oog er,
tijdens een oninteressant tele
foongesprek, nog eens op. ,,Toen
zag ik ineens een detail: één boom
had een soort verdikking. En ik
dacht, terwijl ik zat te bellen: die
verdikking ken ik! Dat lijkt precies
op een boom op dat laatste schil
derij van Van Gogh!''
Hij kon het eerst niet geloven,
maar de gelijkenis was treffend.
Auvers-sur-Oise IUio Diuibiiun
Van der Veen bestudeerde de foto,
vergeleek 'm met het doek, ver
grootte de foto en vergeleek op
nieuw. ,,De heuvelrand, twee an
dere bomen, alles klopte! Toen
wist ik het: dit is een bijzondere
vondst.''
Op de ansichtkaart stond een
straatnaam: Rue Daubigny. Van
der Veen ging zoeken en vond de
locatie. ,,Daar stond de boom, dis
creet en een beetje uit het zicht.
Een monument dat de tand des
tijds had doorstaan, als een mum
mie overwoekerd met klimop.''
Maar hij ging niet over één nacht
ijs. Van der Veen schakelde specia
listen in van het Van Gogh Mu
seum in Amsterdam. Die beaam
den de vermoedens. Hij bena-
derde zelfs een dendroloog. ,,Ik
kende dat woord niet eens!'', zegt
Van der Veen nu lachend. ,,Maar
dat is een boomspecialist. En ook
hij constateerde: het is zeer aanne
melijk dat het straatje op de oude
ansichtkaart hetzelfde is als op het
schilderij van Van Gogh.''
Hij lacht als hij het vertelt. ,,Ik
ben niet trots. Ik ben vooral ver
eerd.''
Bedevaartsoord
Auvers-sur-Oise, ten noorden van
Parijs, is al vele jaren een bede
vaartsoord voor fans van de Ne
derlandse schilder. Van Gogh
kwam hier eind mei 1890 aan. Hij
had net een tumultueus verblijf in
de Zuid-Franse Provence achter de
woensdag 29 juli 2020
GO
De woeste
wortels van
Vincent
van Gogh
Frank Renout
Auvers-sur-Oise
Wouter van der Veen met de ansichtkaart. foto frank renout
- Delphine, inwoonster van
Auvers-sur-Oise
Een compositie waarin de oude ansichtkaart en Van Goghs schil
derij van de boomwortels samenvloeien. foto van gogh museum
De plek waar Vincent van
Gogh zijn laatste schilderij
maakte.
FOTOFRANKRENOUT