Marjan Berk
Boeken
Piloten KLM willen onder
eis van inleveren loon uit
NIEUWS 17
Uit de
rails
geklapt
Politiek ziet niets in heronderhandeling steunpakket
Het ging steeds meer pijn doen,
de boeken in dozen, opgesla
gen, onbereikbaar. Drie ver
huizingen, van zolder naar opslag en
de volgende opslag. Er leek geen op
lossing. Vrienden vertelden van het
wegbrengen naar de kringloop, of het
neerzetten van zo'n boekenkastje op
straat. Een vriendin huurde voor haar
bibliotheek een kamer, waar ze af en
toe een uurtje ging zitten lezen. Het
was allemaal even sneu.
,,Doe ze toch weg!'', riepen goedbe
doelende vrienden. ,,Wég?", riep ik
vertwijfeld, en hield vervolgens mijn
mond om in stilte te lijden. Het
klinkt sentimenteel, pathetisch.
,,Je hebt ze toch allemaal gelezen?"
Ja, dat was het hem nu juist. Ik ver
langde naar de inhoud. Naar de ver
zamelde gedichten van P. A. de Ge-
nestet, met dat gedicht over 'de
vriend met ijzeren hand, de Plicht!',
met daar ingevouwen het handge
schreven briefje van mijn grootmoe
der: 'Lees dit en ga dan eindelijk je
kamer opruimen!'
En het boek Door duisternis tot
licht van de Javaanse prinses Ra
den Adjeng Kartini. Zij bepleit de
oprichting van een Indische meisjes
school en is dolgelukkig dat zij de in
stemming van haar vader krijgt. De
prinses sterft jong, in 1925, na de ge
boorte van haar zoontje. Raden Ad
jeng Kartini was een van de eerste Ja
vaanse vrouwen die bezig waren met
de emancipatie van vrouwen. Haar
naam is in het nieuwe Indonesië nog
steeds een grote naam.
De vrienden hebben me overtuigd.
Ik heb de boeken voor een zacht
prijsje in de verkoop gedaan. Ik zit nu
voor de derde dag op de stoep voor
Tims Utrechtse Boekenbar en ik zie
de voorraad slinken. Veel jonge men
sen slepen armen vol boeken weg. In
de kelder mogen zes mensen tegelijk
zijn, buiten staat een rij wachtenden.
Hoezo ontlezing?
Een kleine grijze dame staat ver
bijsterd te kijken. ,,Oh Marjan, wat
een goed idee. Ik heb ook zo veel boe
ken die ik niet meer lees. Hoe moet ik
het aanpakken? Hoe kom ik daarvan
af?"
„Mevrouw, bel al uw vrienden en
kennissen. Bak drie appeltaarten en
zet een grote pot koffie. Roep ze op,
nodig ze uit! Moet u eens zien hoe
snel u van uw boeken af komt!''
De kleine grijze dame is totaal op
gewonden. Ze ziet het helemaal zit
ten! ,,Ik ga meteen naar huis om alles
te regelen. Bedankt voor de tip!" En
weg is ze.
1 llidt
Het was de meest in het oog
springende voorwaarde die het
kabinet in juni verbond aan het
3,4 miljard euro kostende nood-
pakket voor KLM: om het hoofd
boven water te houden en in de
toekomst concurrerend te blijven
moet KLM 15 procent snijden in
de kosten. Onderdeel van deze be
zuiniging is een 'substantiële bij
drage' van het personeel, waarbij
de 'sterkste schouders de zwaarste
lasten dragen', schreef minister
Wopke Hoekstra van Financiën
aan de Tweede Kamer.
En toen kwamen die twee cru
ciale zinnen waarover de storm
nog altijd niet is gaan liggen: ,,Dit
houdt in dat de werknemers die
minstens driemaal modaal ver
dienen, ten minste 20 procent
moeten inleveren op hun arbeids
voorwaarden. Voor lonen vanaf
modaal gelden lagere percentages,
lineair oplopend tot 20 procent."
Een 'dictaat', briesten de vak
bonden, die menen dat de rege
ring het arbeidsrecht terzijde
schoof door loonsverlagingen af te
dwingen. Met die harde onder
grens van '20 procent eraf deed
Hoekstra volgens hen afbreuk aan
hun wettelijk verankerde positie
als onderhandelingspartner aan
de cao-tafels. Dat het personeel
een bijdrage levert in de vorm van
een loonoffer, is nog niet eens zo
omstreden. Maar dat Hoekstra en
KLM al precies hebben afgespro
ken hoeveel er minimaal ingele
verd moet worden, steekt. En het
mag niet, menen de bonden.
Hoekstra geeft tot dusver geen
krimp. De Europese Commissie
heeft het steunpakket voor KLM
immers goedgekeurd, inclusief de
gestelde voorwaarden. Kortom, er
is volgens hem geen vuiltje aan de
lucht.
KLM-piloten verenigd in de
Stichting Piloten Aandelen Air
France-KLM (SPAAK) gooien het
nu over een andere boeg. Zij heb-
ben een belang van 2,51 procent in
het moederbedrijf en hebben nu
als aandeelhouder vragen gesteld
aan de board of directors van Air
France-KLM. In een brief stellen
zij dat KLM niet zal kunnen vol
doen aan de 'precies voorgeschre
ven verlaging van arbeidsvoor
waarden', omdat die in strijd is
'met internationaal arbeidsrecht'.
SPAAK wil daarom dat het con
cern gaat heronderhandelen over
de voorwaarden.
Erg kansrijk lijkt die oproep
niet. ,,Het is aan KLM en de vak
bonden om afspraken te maken
over de precieze uitwerking", zo
houdt het ministerie van Finan
ciën de boot af.
In de Tweede Kamer kunnen de
piloten op weinig begrip rekenen.
CDA-Kamerlid Jaco Geurts, een
partijgenoot van Hoekstra, wil
niet weten van heronderhande
lingen. ,,Voor de toekomst van
KLM, Schiphol en Nederland is er
een steunpakket met duidelijke
afspraken gekomen. Daarmee
kunnen veel banen behouden
blijven. Het is ernstig dat KLM-pi-
loten zoiets op het spel zetten",
zegt hij.
Ook voor PvdA-Kamerlid Henk
Nijboer staat vast dat de piloten
inleveren. ,,Het kan niet zo zijn dat
duizenden medewerkers, zoals
grond- en cabinepersoneel, wor
den ontslagen en piloten niet bij
dragen. Het is heel redelijk dat bo
nussen moeten worden ingele
verd en salarissen aan de top wor
den beperkt. Dat geldt voor ieder
een, dus ook voor piloten. Het gaat
wel om belastinggeld."
woensdag 29 juli 2020
GO
Mijn zendingsdrang komt boven.
TREINBOTSING
Twee goederen
treinen zijn giste
ren bij een station
buiten het Russi
sche Sint-Peters
burg met zo'n
harde klap tegen
elkaar gereden,
dat niet alleen de
locomotieven en
een aantal wa
gons ontspoor
den, maar ook de
rails verwrongen
raakten en om
hoog krulden. Vol
gens Russische
media raakten
twee personen
daarbij gewond,
onder wie een
machinist. De oor
zaak van het on
geval was giste
ren nog niet be
kend. foto ap
KLM-piloten vinden het onte
recht dat zonder enige in
spraak is bepaald dat ze mini
maal 20 procent salaris moe
ten inleveren. Zij willen dat het
noodlijdende luchtvaartbedrijf
daarover opnieuw gaat onder
handelen met minister Wopke
Hoekstra. Politiek Den Haag is
echter niet onder de indruk
van de bezwaren van de pilo
ten.
Laurens Kok
Den Haag
Het personeel van KLM moet
een substantiële bijdrage leve
ren aan het snijden in de kos
ten. FOTO HOLLANDSE HOOGTE
KLM-piloten, verenigd in de
Stichting Piloten Aandelen Air
France-KLM, hebben een
belang van 2,51 procent in
het bedrijf.
