II
5
Barcelona:
code oranje
ter is geweest, moet in quarantaine.
Studenten blijken veel meer van
zulke 'nauwe contacten' te hebben
dan andere besmette Rotterdam
mers, soms wel vijftig.
,,Het blijkt lastig om studenten te
motiveren thuis te blijven. Na een
positieve test doen ze dat wel, maar
zonder klachten zien enkelen daar
de meerwaarde niet van. Ze vinden
het onzin. Ook zijn ze niet gewend
bij milde klachten aan de bel te trek
ken en zich te laten testen.'' Dat
maakt pogingen het virus in te dam
men 'complex', aldus de GGD.
Weinig risico
Wat hierbij een rol speelt, is dat stu
denten zelf weinig risico lopen als ze
besmet raakten. Van diegene die po
sitief zijn getest, is niemand erg ziek,
zo meldt de GGD. Laat staan dat ze
naar het ziekenhuis moeten.
,,Voor hen persoonlijk heeft een
besmetting dus geen grote gevol
gen'', stelt Braams. ,,Dat wijzen de
statistieken ook uit.'' Helpt het dan
hen erop te wijzen dat zij hun ou
ders en opa's en oma's kunnen be
schermen? „Misschien volgen ze bij
hun ouders of grootouders de regels
wel. Dat kan.''
Bovendien: het niet besmetten
van een ouder of grootouder is 'een
onzekere beloning in de toekomst',
aldus Braams. ,,Misschien raken die
alsnog besmet, door iemand anders.
Dat weet je niet. Wat je zeker weet,
is dat als je nu niet naar dat feestje
gaat, je een mooie avond mist.
Daarom is het moeilijk nu 'nee' te
zeggen, alleen omdat iets in de toe
komst te voorkomen is.''
SPANJE
De vraag naar tests neemt
toe, en prompt lopen de
wachttijden bij de
GGD's op. In sommige regio's
moeten mensen dagen wachten
op hun uitslag, en dat leidt tot
onbegrip. We wisten toch dat er
een tweede golf kan komen? Hoe
moet dat als het echt losgaat?
Begrijpelijke vragen, zegt Ed
win Boel, vóór corona werkzaam
als arts-microbioloog in het
UMC Utrecht en sinds april pro
jectleider van het Landelijk
Coördinatieteam Diagnostische
Keten (LCDK). Maar het impli
ciete verwijt dat er in doorklinkt
- dat de GGD's hebben zitten
slapen - vindt hij niet terecht.
,,Het toont niet veel begrip voor
wat er echt aan de hand is."
Het LCDK probeert ervoor te
zorgen dat de hele testketen ge
smeerd loopt. Dat is van veel fac
toren afhankelijk. Of er genoeg
callcentermedewerkers zijn, ge
noeg teststraten, of fabrikanten
genoeg tests kunnen leveren, of
laboratoria genoeg machines
hebben om die testen te verwer
ken. Enzovoorts, enzovoorts. Het
is een monsterklus, waarvan het
einde nog lang niet in zicht is.
Maar goed, die vertragingen
dus.
,,Je kunt je op veel dingen voor
bereiden. Je kunt zorgen dat er
genoeg machines zijn, dat er ge
noeg spullen zijn. Maar je kunt
niet voortdurend mensen heb
ben klaarzitten die niets doen,
en alleen maar wachten op het
moment dat het drukker wordt.
Gemotiveerde mensen zitten zo
niet in elkaar, die willen zich
nuttig maken. Nu was er plotse-
,,Dat klopt. Er zullen meer men
sen met klachten komen, en dus
meer mensen die zich laten tes
ten. Volgens een inschatting van
het RIVM kan het gaan om
70.000 tests per dag, met een
ruime marge. Dat is een verveel
voudiging."
,,Daar wordt hard aan gewerkt.
Laboratoria zijn in principe klaar
om 30.000 testen per dag te doen
en breiden hun capaciteit verder
uit. Ze kijken bijvoorbeeld naar
de optie tests te 'poolen'. Meer
dere monsters worden dan in
één keer getest. Als de uitslag ne
gatief is, hoeven ze niet allemaal
apart getest te worden. Bij een
positieve uitslag gebeurt dat dan
wel alsnog. Maar goed: theore
tisch klinkt dat mooi, het moet
in de praktijk nog wel even gere
geld worden.''
,,We werken met zijn allen kei
hard om het voor elkaar te krij
gen, daar doen we alles voor. Ik
heb er vertrouwen in dat het ons
lukt om ons goed voor te berei
den. Maar mijn grootste angst is
dat we niet alles in de hand heb
ben. Ten eerste hebben we het
virus dat roet in het eten kan
gooien met een grote nieuwe
uitbraak. Ten tweede zijn we af
hankelijk van leveranciers van
tests. Die moeten genoeg kun
nen leveren. Daar hebben we
geen invloed op."
,,In het begin van de crisis was
beschikbaarheid een groot pro
bleem. Daarna ging het beter.
We vragen labs nu ook om voor
raden voor drie maanden aan te
leggen. Maar we maken ons wel
wat zorgen over het najaar. De
druk vanuit het buitenland is
enorm, het blijft knokken om
genoeg geleverd te krijgen. Voor
nu is de situatie onder controle,
maar we houden constant de
vinger aan de pols."
,,Er zijn ruim dertig labs die tests
voor de GGD uitvoeren. Dat zijn
er nu ongeveer 20.000 per dag.
Dat lukt, maar het is wel een
fikse inspanning. De tests ko
men bovenop het normale werk.
Mensen werken meer dan ze ge
wend zijn, het werk is ingewik
kelder, de openingstijden zijn
verruimd, ze worden moe. Dat is
een risico. Maar het is mijn in
schatting dat het redelijk loopt."
ling een enorme toename van
het aantal testaanvragen, het
duurt even voordat er dan ge
noeg medewerkers beschikbaar
zijn."
,,Dat is een terechte vraag. Het is
niet zo dat er één GGD of één la
boratorium is dat nu mensen no
dig heeft, ze hebben allemaal
mensen nodig. Sommige func
ties vereisen een gedegen oplei
ding, het doen van bron- en con-
tactonderzoek bijvoorbeeld. Ook
in laboratoria gaat het soms om
specialistisch werk. Het kost tijd
om organisaties zo in te richten
dat een grotere stroom verwerkt
kan worden."
Volgens een
schatting kan het
straks gaan om
70.000tests per dag
dinsdag 28 juli 2020
GO
Jongeren lopen zelf geen
groot risico ziek te worden.
Ook daarom blijkt het moei
lijk voldoende afstand te
houden. foto bart hoogveld
DEN HAAG Het Ministe
rie van Buitenlandse
Zaken heeft het reisad
vies voor de stad Barce
lona en randgemeenten
per direct aangepast van
geel naar oranje. Dat wil
zeggen dat het risico op
besmetting zodanig is
toegenomen dat toe
risme dringend wordt af
geraden. Mensen die in
Barcelona zijn geweest,
dienen in (thuis)quaran-
taine te gaan. ,,Als u nu in
dit gebied bent, bedenk
dan of u uw verblijf
vroegtijdig wilt beëindi
gen", aldus het ministe
rie. Naast Groot Barce
lona is ook in het gewest
Segria (Lleida en omge
ving) nog steeds een
hoog risico op besmet
ting en daarom is ook
voor die regio het advies
oranje.
'Het blijft knokken om
genoeg tests te hebben'
Als projectleider van het lan
delijke coördinatieteam spant
Edwin Boel zich in om Neder
land klaar te maken voor nog
véél meer coronatests. Het is
een monsterklus. ,,Ik vertrouw
erop dat we erin slagen ons
goed voor te bereiden. Maar
helaas hebben we niet alles
zelf in de hand.''
Sander van Mersbergen
Den Haag
Hoe kan het dat een toename
van het aantal testaanvragen
meteen voor problemen zorgt?
Nu zijn het 20.000 tests. In het
najaar worden het er nog veel
meer.
Als het al een fikse klus is om
20.000 tests per dag te ver
werken, hoe moet dat dan met
70.000 tests?
Wat zijn richting het najaar de
grootste uitdagingen?
Dreigt er een tekort aan tests?
- Edwin Boel, arts
Het werk in de laboratoria
vindt plaats buiten het ge
zichtsveld van het publiek. Hoe
is de situatie daar nu?
Edwin Boel. foto umc utrecht
Lukt het überhaupt om men
sen te vinden op zo'n korte ter
mijn?
Nu worden 20.000
tests per dag gedaan.
FOTO ROB ENGELAAR
