SCHOOLVOORBEELD
Dat William Koole (17) met zijn vrienden weleens
discriminerende grappen maakte over 'zwarten'
en juist door 'een neger' werd geholpen toen de
nood aan de man kwam, heeft hem veranderd.
Van welke docent kreeg jij les voor het leven?
„Nog geen halfjaar geleden is het
gebeurd, in februari 2020. Thuis liep het
niet zo lekker. Mijn vader heeft al jaren een
nieuwe vriendin. Zij is een heel ander type
dan ik. Onze karakters botsen. Overdag
zijn mijn vaders vriendin en haar kinderen
vaak bij mijn broer en mij thuis, 's avonds
slapen ze bij haar. Ik kon altijd goed met
mijn vader overweg, ik hielp hem veel met
zijn werk in het vastgoed. Ik wil er verder
niet te veel over zeggen, maar er was veel
ruzie.
Het stelde niets voor, het was de druppel
die de emmer deed overlopen. Op een dag
dacht ik dat haar zoon de vaatwasser zou
inruimen, maar hij had het niet gedaan.
Toen mijn vader de volgende dag de vieze
vaat zag staan, kreeg ik de volle laag. Aan
het eind van onze woordenwisseling, net
toen ik naar school wilde fietsen, zei hij:
'Je kijkt maar wat je doet, je slaapt op het
station of op straat, maar je komt er van
avond niet meer in.'
Toen heb ik mijn spullen gepakt, wat
broeken, schoenen en een tandenborstel.
Intussen had ik meneer Barreto geappt,
mijn docent en mentor van het Techniek
College Rotterdam. Ik weet niet of ik van
daag naar school kan komen, ik ben het huis
uit gegooid, en ik heb geen slaapplek Het was
geen toeval dat ik Barreto appte, we had
den geregeld goede gesprekken gehad,
hij was een soort maat van me geworden.
Hij stelde zich op als een grote broer: 'Als
er iets is kun je me altijd bellen, maakt niet
uit hoe laat', had hij weleens gezegd. Barre-
to appte niet terug maar belde me onmid
dellijk: 'Waar ben je nu? Ik zit in vergade
ring maar ik kom je halen.'
Binnen twintig minuten stond hij in de
straat bij mijn huis in Oud-Beijerland, in
de Hoeksche Waard. Ik heb mijn spullen
ingeladen, en we zijn naar een vriend van
me gereden, bij wie ik kon blijven slapen.
Barreto kon mij helpen op praktische pun
ten waar ik mee zat. Ik ben zeventien jaar
en ineens moest ik voor mijzelf zorgen. Ik
moest volwassen wezen. Ik had niks, geen
huis, geen inkomen. Mijn moeder is plot
seling overleden aan een hersenbloeding
toen ik elfjaar was, dus naar haar kon ik
ook niet toe.''
,,Ik heb hierover nagedacht. In mijn
vriendenkring uit het dorp hebben wij
het niet zo op buitenlanders. Het is altijd:
zwarten dit, zwarten dat - dat soort ge
sprekken was normaal. Maar toen ik niet
meer wist wat ik moest doen, op het punt
dat ik echt iemand nodig had, kwam die
zwarte mij ophalen. Het is wel heel toeval
lig dat ik nooit omga met buitenlanders en
dan geholpen word door een zwarte. 'Deze
neger staat toch weer voor je klaar hè', zei
Barreto, toen hij mij ophaalde.
We maakten er ook wel grappen over.
Barreto kon het hebben, hij maakte ook
grappen over ons. Dat kon, zo'n band had
den we. Hij geeft installatietechniek. Zijn
praktijklessen zijn anders, hij denkt posi
tief over ons en probeert zich in ons te
verplaatsen. Ik zou bijna zeggen als een
vriend, maar hij is in principe niet onze
gelijke. Hij kan lekker ouwehoeren, is niet
streng, maar heeft gezag. Hij hoeft zijn
macht niet te gebruiken. Dat had ik nog
nooit meegemaakt met een leraar.
,,Op die dag dat ik het huis uit ben ge
gooid, moest ik met Jeugdzorg praten.
Hij bleef er de hele dag bij zitten. Op een
gegeven moment keek hij naar mijn pols:
'Van wie heb je dat horloge?' vroeg hij. 'Van
mijn vader', zei ik. Twee dagen later riep
meneer Barreto me bij zich. 'Alles gaat ver
anderen', zei hij. 'Het zal misschien eerst
erger worden. Maar je gaat ook veel moois
ontdekken. Jij gaat een nieuwe tijd in. Ik
wil dat je probeert je hoofd boven water
te houden. Vind je het goed dat ik je een
nieuw horloge geef?' Dat vond ik wel apart.
'Elke keer als je naar de tijd kijkt', zei hij,
toen hij me het horloge gaf, 'moet je maar
denken: er is nu een nieuwe tijd. En dan
denk je daarna: ik moet doorgaan, ik houd
moed.' Ik kijk altijd naar dat horloge, ik ben
er zó zuinig op. Over tien jaar wil ik zijn
zoals Barreto. Dat ik iets kan betekenen
voor iemand, dat wil ik. Dat is belangrijk
voor de rest van mijn leven.''
6
'Meneer Barreto
hoeft zijn macht
niet te gebruiken'
TEKST PETER HENK STEENHUIS FOTO MARCEL PRINS