Het laatste oorlogsjaar belicht
effeweg.nl
NIEUWS 15
S
as&k.
effeweg.nl oF bel 08810 30 800 ANVR
Boek zonder aanbetaling
I V
t Efc
S3 i vy
j :Mm.
r?
chaos na de bevrijding. 'Wraakpelo-
tons' rijden door Duitsland, Oosten
rijk en Polen, op zoek naar nazi's met
bloed van de Holocaust aan hun han
den. De moordeskaders brengen
ruim 1500 SS'ers en Gestapo-leden
om het leven. ,,Als we een gezochte
nazi hadden getraceerd, zetten we
helmen op van de Britse militaire po
litie. Eenmaal binnen zeiden we dat
we hem voor verhoor moesten mee
nemen. Pas in de auto maakten we
duidelijk wie we waren. Sommigen
bekenden meteen schuld. Anderen
deden er het zwijgen toe'', aldus een
brigadelid. Het 'proces' is kort. Na de
tekst 'In de naam van het Joodse volk
word je veroordeeld tot de doodstraf
worden de nazi's gewurgd of dood
geschoten. Britse officieren die er
weet van hebben, houden hun mond.
Op een van de missies in Polen, in de
jacht op een SS-officier, komen de
brigadeleden tot het besef dat haat
niet hun enige drijfveer mag zijn. Zij
ontmoeten er in een kerk een Joods
meisje dat niet in eenzaamheid on
der rooms-katholieken, maar onder
Joden wil opgroeien. De soldaten
brengen haar en andere Joodse over
levenden die vrij zijn, maar nergens
naartoe kunnen, onder in een kamp
dat zij oprichten nabij hun basis.
Brigadeleden geven les, leren hen
weer te dromen. Alle bewoners wil
len dolgraag naar Palestina. De Britse
regering weigert daaraan mee te wer
ken, omdat zij de omringende Arabi
sche staten niet voor het hoofd wil
stoten.
Ontsnapping
Voor de Joodse Brigade begint een
nieuwe operatie: het heimelijk over
brengen van Joden naar Palestina. De
brigade brengt overlevenden naar
Italiaanse havens. De Joodse parami
litaire beweging in Palestina, de Ha-
ganah, zorgt voor schepen. De opera
tie krijgt de naam 'Briha' (Ontsnap
ping). Ook nu weten Britse officieren
ervan, maar ze grijpen weer niet in.
De brigadeleden zijn uiterst inven
tief. Zij zetten zelfs een spooktrans-
porteenheid op, TTG genaamd, die
bestaat dankzij vervalste papieren.
TTG is een afkorting van een Jid-
disch-Arabische uitdrukking die vrij
vertaald staat voor 'Krijg de klere!'
Als bij controles wordt getwijfeld aan
de papieren, zetten de brigadeleden
de wachtposten onder druk met de
verklaring dat achter de letters TTG
een topgeheime operatie schuilgaat.
Niemand sputtert lang tegen.
De leuze 'Krijg de klere!' wordt in de
praktijk gebracht met gedurfde mis
sies. Als de Joodse Brigade eind juli
wordt overgeplaatst van Italië naar
België en Nederland, omdat de Britse
bevelhebbers er lucht van krijgen,
gaan de smokkelpraktijken gewoon
door. Zo brengt de brigade vanuit
Nederland met één groot konvooi
honderden Joden naar een schip van
de Haganah in Marseille, in Zuid
Frankrijk. Uiteindelijk worden er
met hulp van de brigade bijna 20.000
mensen heimelijk naar Palestina ge
bracht. Sommigen reizen onder pa
pieren met de identiteit van brigade-
Overlevenden hebben
we laten zien dat er ook
normale mensen zijn in
de wereld
leden. De 'dubbelgangers' krijgen
een spoedcursus basaal Engels en
dragen een uniform van de eenheid.
Het blijft niet bij mensensmokkel.
Er verdwijnen grote wapenvoorra-
den naar Palestina om de Haganah te
bewapenen. Als de Britse legerlei
ding dat in de gaten krijgt, is het
gedaan met de brigade. Zij wordt in
juli 1946 ontmanteld. Toch zullen
ook dan 130 leden in Europa achter
blijven om de smokkelactiviteiten
onder valse identiteit voort te zetten.
Voor veel brigadeleden is de terug
keer in Palestina het startsein voor
een volgende carrière, in de strijd
voor onafhankelijkheid. De vetera-
nen worden kaderleden van het ver
zetsleger dat in 1948 de onafhanke
lijkheidsoorlog tegen de Britten
wint. Ruim zevenhonderd van hen
behoren tot de eerste 2180 officieren
in het IDF, het Israëlische leger. Som
mige veteranen schoppen het ver in
de strijdkrachten. Maar liefst 35 van
hen worden generaal, twee van hen,
Mordechai Makleff en Haim Laskov,
zelfs opperbevelhebber.
Droom
Oud-brigadelid Hanoch Bartov,
schrijver en journalist, is ervan over
tuigd dat de staat Israël zonder de
Joodse Brigade een 'zionistische
droom zou zijn gebleven'. Toch
wordt de rol van de brigade onderbe
licht. ,,Waarom heb ik hier nooit eer
der over gehoord'', zegt oud-presi
dent Yitzhak Navon in 2000 na het
zien van In Our Own Hands, een do
cumentaire over de Joodse Brigade.
,,Dit verhaal moet veel meer aan
dacht krijgen'', aldus de in 2015 over
leden Navon. ,,De brigade heeft mede
de koers van Israël bepaald.''
Veel brigadeleden blijft vooral de
hulp aan Holocaustslachtoffers bij.
,,We hebben overlevenden laten zien
dat er ook normale mensen zijn in de
wereld. We hebben hun weer ver
trouwen gegeven, een doel om te le
ven'', aldus oud-brigadelid Micha
Paz. ,,Het was een ongelooflijk inspi
rerende ervaring'', zegt 'collega'
Avraham Tor. ,,We vonden dode
mensen en we hebben hen tot leven
gewekt.''
Barcelona en omgeving QI Boedapest, Balatonmeer
endePoesta
Toscane: Florence, G
Pisa en Elba
Wild Atlantic Way
Wenen en
het Wienerwald
zaterdag 25 juli 2020
GO
V V
tfjf
iA
Sg0": VÊ j
JÉüW ■■•-•'g'ffL
De Joodse Brigade.
FOTO GETTY IMAGES
M Tank met leden van
de Joodse Brigade
aan het Italiaanse
front bij Mezzano.
FOTO YAD VASHEM
- Micha Paz, brigadelid
Dit artikel is gebaseerd op de
documentaire In Our Own Hands
en interviews in andere media.
AJSÏSt -AV..-
Ontbijt en diner Ontbijt en diner
Vertrek o.a.: 31 aug, 7,14,21,28 sep, 5 okt Vertrek: 31 aug, 28 sep
Ontbjjt en diner
Vertrek: 31 aug, 7,14,21,28 sep, 5,12,19 okt
Ontbjjt en diner
Vertrek: 12 sep, 17 okt
Ontbjjt en diner
Vertrek: 31 aug, 14,28 sep, 12 okt
Alle fouten voorbehouden. Excl. reserveringskosten en Calamiteitenfonds.