75 jaar
Bevrijding
Klacht Iran: Amerikaanse F-15 botst bijna op vliegtuig
14
In 1944 trekt de Joodse Brigade naar het front van
de Tweede Wereldoorlog. Zij maakt indruk met haar strijdlust
en speelt na de Duitse capitulatie met de smokkel van mensen en
wapens een hoofdrol in de vestiging van de staat Israël.
De vechtersbazen van de
Joodse Brigade schieten
de tranen in de ogen als
zij in mei 1945 de eerste
overlevenden van de
vernietigingskampen zien. Zij had
den gehoord van de Holocaust, maar
de aanblik van de uitgemergelde
slachtoffers wordt hun te veel. Plots
gebeurt er iets wat de brigadeleden
altijd zal bijblijven. In de uitgedoofde
blik van de slachtoffers komt leven.
Eerst is er ongeloof, dan trots. ,,Zijn
jullie Joodse engelen?'' vragen de
overlevenden. Ze zien het embleem
op de uniformen en op de jeeps: een
gele davidster, verankerd op het wit
blauw van de zionistische vlag. Ze
horen de soldaten Jiddisch spreken.
Verdriet maakt plaats voor geluk.
Jarenlang was de davidster een
brandmerk voor de dood, nu is zij het
embleem van de overwinnaar. Van
de Joodse overwinnaar.
„Joodse jongens uit Palestina lieten
niet alleen zien dat ze konden vech
ten, onze aanwezigheid had een
enorm psychologisch effect op
Joodse overlevenden'', zegt oud-
brigadelid Avraham Tor over dat
moment. ,,Ze zaten kapot, maar za
gen ons als door God gezonden. Ons
insigne met de davidster werd een
baken in de storm.''
De Jewish Fighting Unit, zoals de
naam officieel luidt, wordt opgericht
in 1944. De eerste keer dat de vlag
met de davidster in top wappert, is
in Egypte. De vrijwilligers uit Pales
tina, toen een Brits protectoraat, slui
ten zich begin 1945 aan bij het Britse
achtste leger in Italië.
De brigade heeft
mede de koers
van Israël bepaald
De oprichting was een zware beval
ling. Vanaf de eerste oorlogsdagen in
1940 proberen Joodse leiders de rege
ring in Londen te overtuigen van de
noodzaak van een eigen Joodse een
heid in de Britse strijdkrachten. De
gesprekken lopen stuk, want de rege
ring is bang dat zij met de brigade
militaire training zal geven aan leden
van een toekomstige onafhankelijk
heidsbeweging in Palestina. De rege-
ring zal, zo blijkt later, gelijk krijgen.
Maar na de afschuwelijke berichten
over de Holocaust gaat premier
Winston Churchill alsnog overstag.
De Joden moeten een kans krijgen
om onder eigen vlag wraak te nemen
op de Duitsers.
Strijdlust
Op 20 september 1944 is de brigade
met drie bataljons een feit: vijfdui
zend man sterk. Voor de zekerheid
staan zij onder het bevel van een
Britse commandant, brigadier Ernest
Benjamin, en Joods-Britse officieren,
onder wie kapitein Edmund de
Rothschild, lid van de beroemde
bankiersdynastie. Tot aan de laatste
oorlogsdag maakt de brigade indruk
met haar strijdlust. Op hun voertui
gen prijkt de tekst Die Juden Kommen!
In de hevige strijd, onder meer bij de
rivier Sanio, zullen er uiteindelijk
zeventig brigadeleden sneuvelen.
Ontmoetingen met Holocaust
slachtoffers overtuigen de soldaten
ervan dat hun verantwoordelijkheid
voor het Joodse volk na de zege op
nazi-Duitsland niet is afgelopen.
Vanuit hun basis in Noord-Italië voe
ren zij, gedreven door pure haat,
clandestiene missies uit. Ze maken
gebruik van de enorme bestuurlijke
)ï-¥jW '-:/1
3
W'
Iran noemde het incident met een
toestel van Mahan Air een 'duide
lijke schending van het internatio
naal recht'. Volgens berichten van
geschrokken passagiers op sociale
media raakten meerdere inzitten
den gewond toen het lijnvliegtuig
'moest duiken om een botsing te
voorkomen'. Op beelden is te zien
en te horen dat er paniek was
aan boord. De zuurstof
maskers kwamen om
laag. De straaljager is in
videobeelden ook even
zichtbaar door de ven
sters. „Ik weet niet wat
er gebeurde. Een zwart
vliegtuig kwam dicht bij
het onze en ons vliegtuig
raakte uit balans. Ik knalde met het
hoofd tegen het plafond", aldus een
onbekende passagier na afloop te
gen het officiële Iraanse persbureau
Irib.
Een woordvoerder van het
US Central Command liet weten
dat er niets aan de hand was
geweest en dat een Amerikaanse
F-15-straaljager 'een standaard
visuele inspectie van het vliegtuig
uitvoerde' op een veilige afstand
'van ongeveer 1000 meter en in
overeenstemming met internatio
nale normen'.
Gespannen
Het incident heeft een voorgeschie
denis: de Amerikanen haalden in
1988 per abuis een Iraans passa
giersvliegtuig neer. Daarbij kwa
men 290 mensen om. Iran en de VS
staan weer op zeer gespannen voet
sinds president Trump in 2018 de
door zijn voorganger gesloten nu
cleaire deal introk.
Het incident boven Syrië komt
ook na een reeks onverklaarbare
explosies en branden op militaire
en nucleaire locaties in Iran. Er is
gespeculeerd over betrokkenheid
van Israël, Amerika's belangrijkste
bondgenoot in de regio, die er veel
voor over heeft om te voorkomen
dat Iran ooit een atoombom krijgt.
Radicale Iraanse leiders hebben er
in het verleden geen geheim van
gemaakt Israël van de kaart te wil
len vegen. Het persbureau Irib
meldde donderdag aanvankelijk dat
een Israëlisch toestel het passa
giersvliegtuig had 'lastiggevallen'.
Volgens Israël zouden Iraanse
passagiersvliegtuigen regelmatig
worden ingezet voor wapensmok
kel naar onder meer Syrië voor de
terreurbeweging Hezbollah, een
andere doodsvijand van Israël.
Het Iraanse vliegtuig landde uit
eindelijk veilig. Drie gewonde pas
sagiers werden naar het ziekenhuis
gebracht, aldus de Iraanse tv.
zaterdag 25 juli 2020
GO
Joodse brigade
maakte in Europa
jacht op nazi's
Hans van Zon
Rotterdam/Jeruzalem
- Yitzak Navon, oud-president
- ï*s
i»
T-
■Hfl 3f V-s
V
-
Het embleem van de
Joodse Brigade.
'Een cadeautje
voor Hitler', staat er
op de granaat van
deze Joodse militair.
Iran heeft een formele klacht
ingediend bij de burgerlucht-
vaartorganisatie van de Ver
enigde Naties. Een Iraans passa
giersvliegtuig werd donderdag
tussen Teheran en Beiroet
onderschept door een Ameri
kaanse straaljager in het Syri
sche luchtruim.
Bob van Huët
Rotterdam/Teheran
Een passagier raakte gewond
nadat zijn vliegtuig uitweek voor
een straaljager (inzet). foto s afp
