II
10 NIEUWS
TOP HERSTELFONDS EN BEGROTING
Mark Rutte fungeerde dit weekend op de EU-top in
Brussel meer dan ooit als de boksbal van Europa. Iedereen
moest hem hebben vanwege zijn vermeende vrekkigheid. Die
rol van bad guy komt iedereen goed uit - inclusief Rutte zelf.
Mark van Assen
Brussel
De Poolse premier Mateusz Mora-
wiecki kan zich niet inhouden. ,,Er
is een groep landen", zegt hij aan
het begin van de tweede vergader
dag in Brussel, ,,die zichzelf zuinig
noemt, maar wat ons betreft zijn
het vrekken. Zij willen een lager
Europees budget, terwijl wij juist
geld willen voor de wederopbouw
van Europa."
Hij hoeft niet eens namen te
noemen, iedereen weet inmiddels
wie hij bedoelt: de Vrekkige Vier,
met als boegbeeld Mark Rutte. Die
lijkt deze dagen, waarop in Brussel
wordt gesproken over heel erg veel
geld, de enige die tegen alles 'nee'
zegt. 'Nee' tegen giften aan landen
die getroffen zijn door het corona
virus. 'Nee' tegen een grotere EU-
begroting. 'Nee' tegen het verwa
teren van de controle op uitgifte
van geleend geld. Het Duitse
weekblad Der Spiegel heeft het ook
in de gaten en noemt hem 'Eu
ropa's Mr Nee, Nee, Nee'.
Het is dit weekend, of eigenlijk
al de laatste weken, Rutte voor en
Rutte na in de Europese media.
Volgens de Italiaanse Corriere della
Sera speelt onze premier het grote
'Nee-spel', en staat hij groot op de
Rutte is nu een van
de meest ervaren
onderhandelaars. Hij
doet dit al tien jaar
cover van haar magazine onder de
kop Il dottor Strarigore (de super-
strenge dokter). Het Franse Le
Monde heeft het over Ruttes
'showdown met de EU'. De Bul
gaarse premier Boyko Borissov
vraagt zich af of Rutte misschien
denkt dat hij de politieagent van
Europa is. Het woord bad guy is in
middels ook al tientallen keren ge
vallen, onder meer in de toonaan
gevende The Economist, die hem
ook neerzet als een 'dominee die te
veel koffie op heeft'. En eerder, aan
het begin van de coronacrisis, trok
de Portugese premier Antonio
Costa van leer over de in zijn ogen
'walgelijke' Nederlandse houding,
die hij verder 'gevoelloos' en
'kleinzielig' noemde. Al weken
zijn overal in Europa journalisten
bezig met verhalen die een blik
moeten bieden op de Nederlandse
ziel: waarom doet Rutte zoals hij
doet?
Rutte blijft opvallend monter
onder alle ophef. De premier staat
geduldig en opgewekt de pers te
woord, en lijkt zich te schikken in
zijn rol als slechterik. ,,Hij schaamt
zich er niet voor om zijn rug recht
te houden", zegt een ingewijde.
,,En ik vind hem juist erg ontspan
nen. Hij ligt zeker onder vuur,
maar vooral van buiten. Tijdens de
Het brandpunt van de discussie is
en blijft de kwestie van subsidies
uit het coronaherstelfonds. Alle
landen zijn het erover eens dat zo'n
fonds nodig is. In het voorstel dat
het hele weekend op tafel lag, gaat
het om 750 miljard euro. Dat geld is
bedoeld voor de
lidstaten die het
ergst zijn getroffen
door het virus. Een
derde daarvan
kunnen de landen
lenen, de rest (500
miljard) bestaat uit
giften.
Nederland voert
een groep landen
aan die fel gekant is
tegen het laatste.
Als het aan deze
Vrekkige Vier ligt
(met ook Zweden,
Oostenrijk en De
nemarken) bestaat
het hele pakket uit
leningen, omdat
die moeten wor
den terugbetaald.
Zo lijden hun be
lastingbetalers
geen schade, is het
argument. Dit
weekend is geble
ken dat dit geen
haalbare kaart is.
Die 500 miljard
aan giften komt uit
de koker van
Frankrijk en
Duitsland, de belangrijkste lidsta
ten. Daar nu compleet afscheid van
nemen zou voor hen gezichtsver
lies betekenen.
Er is in Brussel al geopperd dat er
een platte machtsstrijd is losgebar
sten, omdat 'het vroeger altijd zo
ging dat Berlijn en Parijs iets be
dachten en dat de rest daar gewoon
ja tegen zei', zoals de Oostenrijkse
premier Sebastian Kurz een beetje
vilein opmerkte. ,,Wij bieden nu de
kans op een echte discussie."
Premier Rutte, toch al het mik
punt van kritiek vanwege zijn ver
meende zuinigheid, heeft ook nog
een andere wens die lang de onder
handelingen blokkeerde. Hij wil dat
landen alleen maar in aanmerking
kunnen komen voor giften uit het
herstelfonds als ze strenge hervor
mingen doorvoeren. Zo niet, dan
wil Rutte een veto om de uitbeta
ling te kunnen voorkomen. Dit is
tegen het zere been van met name
Italië. Ook Spanje was faliekant te
gen, maar lijkt zijn verzet gestaakt
te hebben.
Verder is er ook nog geen over
eenstemming over de meerjaren
begroting. Normaal gesproken du
ren de onderhandelingen alleen
daarover al een paar dagen. Met het
coronaherstelfonds erbij is het extra
ingewikkeld en
gaat het ook nog
eens over veel
meer geld dan nor
maal. In het hui
dige voorstel pra
ten de leiders in to
taal over meer dan
1800 miljard euro.
Een ander heikel
punt is de koppe
ling van Europese
fondsen aan de
stand van de recht
staat.
Ook hier stelt
Nederland zich fel
op, tot groot onge
noegen van de
Hongaarse pre
mier Viktor Orbdn.
Die vroeg zich
hardop af waarom
'die man uit Ne
derland' zo'n hekel
heeft aan hem en
zijn land.
De intentie is
nog steeds om
deze zitting tot een
akkoord te komen.
,,Niemand heeft
zin in een extra
top", zegt een Brusselse diplomaat.
Hij benadrukt hoe moeilijk het is
om het alle 27 lidstaten naar de zin
te maken.
,,Iedereen heeft zijn eigen wen
sen en eisen. Het plaatje moet hele
maal kloppen. Pas dan is er een ak
koord. Zaak is nu dat de leiders het
eens worden over de contouren,
dan kunnen we gaan werken aan
alle losse eindjes. Dan kan het snel
gaan."
Wij bieden
nu de kans
op een echte
discussie
maandag 20 juli 2020
GO
EU-leiders
zijn er niet
uit, wordt
vervolgd
- Ingewijde in Brussel
Ook na drie dagen onderhande
len hebben de Europese leiders
gisteravond laat nog geen ak
koord kunnen bereiken over het
coronaherstelfonds en de meer
jarenbegroting. Bij het sluiten
van deze krant werd er nog
steeds hardnekkig doorgepraat
over een aantal heikele punten.
„Niemand heeft zin in een extra
top.'
Mark van Assen
Brussel
- Sebastiaan Kurz, premier
Oostenrijk
