WIM HOFMAN
Standbeelden
I
18 ZEELAND
ZIEKE KUNSTENAAR RIEN VERSCHUUR NOG ÉÉN KEER IN ZEELAND
Keizer Qin Shi Huangdi (259
- 210 voor onze jaartelling)
had zichzelf tot Keizer van
China uitgeroepen. Hij veroverde
steeds meer land dat hij dan bij
zijn Chinese rijk voegde. Hij liet de
beroemde muur bouwen, waarbij
duizenden slaven stierven.
Hij zorgde voor meer regels in
het geldverkeer en voor eenheid in
de wetgeving. Ook kwamen er
duidelijker regels voor het Chinese
schrift. Toen hij 35 jaar oud was,
liet hij enkele honderden geleer
den levend begraven, ook al wordt
er nu gezegd dat dat niet waar is.
Veel klassieke boeken werden
verbrand en zijn onderdanen
werd verboden er nog iets uit te ci
teren. Hij liet een groot leger van
beelden maken, soldaten en strijd
wagens van gebakken klei en ze
werden door grond bedekt. Ze zijn
pas in 1974 toevallig door boeren
gevonden. Ze dienden om bij het
graf van de keizer boze geesten af
te schrikken. Al dat begraven
bracht me op een idee.
De laatste tijd zitten nogal wat
Nederlanders met een aantal
standbeelden in hun maag. Aan
veel van de oude helden zit blijk
baar een luchtje of ze waren fout.
Bij elk standbeeld valt wel iets op
te merken. Een neef van mij
schreef onlangs ergens: 'Niemand
verdient een standbeeld'. Hij kreeg
daar wel commentaar op, maar hij
heeft volgens mij wel gelijk.
Om allerlei onverkwikkelijke en
onnodige discussies te vermijden,
stel ik het volgende voor: ergens in
een vergeten uithoek van Neder
land (het zou Zeeland kunnen
zijn) wordt in stilte een terrein ge
reserveerd waar alle standbeelden
waar iets mee is, staande worden
begraven en omdat ze met een
dikke laag zeeklei worden bedekt,
zijn ze voor altijd aan het oog ont
trokken.
Zo zullen we niet meer aan hen
denken en ze zullen in vergetel
heid wegzinken. Al kan het zijn
dat ze in een verre toekomst weer
door boeren, mochten die er nog
zijn, toevallig worden teruggevon
den en dan kan men zich afvragen:
wat zijn dat allemaal voor dingen
hier?
Al ruim dertig jaar strijkt de
Amsterdamse kunstenaar
Rien Verschuur (74) in de
zomer in Zeeland neer om
te werken. Dit jaar neemt hij
afscheid. Verschuur heeft
longkanker en is inmiddels
uitbehandeld. ,,Ik denk niet
dat er nog een wonder
baarlijke genezing in zit."
Een week lang heeft hij
verbleven in een appar
tement op de hoek van
de Coosje Buskenstraat
en de boulevard in Vlis-
singen. Het uitzicht is machtig.
,,Dit is het voorportaal van de he
mel, omdat per kwartier het licht
hier verandert", zegt Rien Ver
schuur. ,,Het is de hele dag bal op
zee. Ik hoef alleen maar hier te zit
ten en te kijken. Ik noem het dan
ook Havenkantoor Verschuur."
Alles is anders geworden. Cam
ping De Lange Pacht bij Vlissingen
was ruim drie decennia zijn zo-
merstek. Hij belandde er ooit
dankzij zijn vriendin Cocky, wier
ouders uit Zeeland komen. ,,Zij
nam me mee naar De Lange Pacht.
Alleen al de naam vond ik poëzie."
De provincie was hem vreemd. ,,Ik
had natuurlijk wel gelezen over
flinke dosis humor. Er moet ook
worden gelachen." Niettemin rea
liseert hij zich dat het verblijf in
het appartement waarschijnlijk
ook zijn afscheid van Zeeland is.
,,Ik heb al twee jaar extra gekregen
dankzij immuuntherapie. Maar de
mens zit zo in elkaar dat hij na
twee jaar zegt: ik zou nóg wel twee
jaar erbij willen. Ik moet ook rea
list zijn: ik denk niet dat er nog een
wonderbaarlijke genezing in zit.
Voor mijn gevoel is dit mijn laatste
zomer. Voor de dood ben ik niet
bang. Dat er een eind aan komt is
in de evolutie een begrijpelijk ver
haal. De dood is inherent aan het
leven."
mensen zoals Mondriaan en
Toorop, die het licht hier zo bij
zonder vonden. Dat bleek gewoon
helemaal waar te zijn. Mijn hoofd
thema is ook licht. Licht geeft be
weging aan het werk." Verschuur
zette op de camping een buiten
atelier op. ,,Elke zomer waren we
hier. Tien maanden per jaar
werkte ik in de grote stad binnen
en twee maanden proefden we
hier de elementen."
De ontmoetingen en de indruk
ken leidden tot talloze tekeningen
en schilderijen. ,,Bij mijn laatste
grote tentoonstelling in Amster
dam, hadden we zelfs een Zee
landzaal. Als je daar binnenkwam,
hoorde je geluiden van de zee",
zegt Verschuur.
Observator
,,Zeeland is een heel belangrijk,
niet weg te denken onderdeel van
mijn leven en werk geworden. Het
gebied van Vlissingen tot Koude-
kerke, dat was mijn decor, mijn
vastigheid. Ik ben altijd een kijker
geweest, een observator. In mijn
hoofd zit een soort fototoestel.
Vervolgens moet je nog wel hard
werken om die beelden ook te te
kenen. Dat blijft oefenen. Maar ik
ben gelukkig als ik creëer. Dan ben
ik op mijn best." Een langdurig
campingverblijf zit er dit jaar niet
meer in. In april, midden in de
hectiek rond de coronapandemie,
hoorde Verschuur dat hij is uitbe-
handeld. Longkanker, al vermijd
hij zelf liever dat woord. ,,Dat heeft
zo'n impact. Ik zeg daarom altijd
dat ik geblesseerd ben. Dat klinkt
een stuk vriendelijker."
Flinke dosis humor
Het tekent zijn montere levens
houding. ,,Ik heb al 74 jaar een in
tensief leven waarin ik veel heb
meegemaakt, maar ik heb nergens
een trauma van gemaakt. Ik til er
niet zo zwaar aan. Zelfreflectie is
een van de belangrijkste ingre
diënten van het leven. Plus een
vrijdag 17 juli 2020
PC
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
'Voor de dood ben ik niet bang'
Rolf Bosboom
Vlissingen
Kunstenaar
Rien Verschuur
op het balkon
van zijn tijde
lijke onderko
men op de
boulevard in
Vlissingen.
FOTO BOAZ TIMMER
MANS
Twee
schilderijen
van Rien Ver
schuur: Mijme
ringen aan zee,
Walcheren; De
vrouw van de
zeeman en de
vrouw van de
loods.
