I
5
leunen. Je moet gewoon rekening houden
met het feit dat het best langer kan duren.''
,,Nee. We zien dat het aantal zieken onder
ouderen daalt, dat is goed nieuws. Daar
door neemt het relatieve aantal jongeren
toe. De vrees is dat door de versoepelingen
het aantal jongeren dat ziek wordt daad
werkelijk hard stijgt, maar dat zien we nu
nog niet. Ze komen ook niet zo snel in een
ziekenhuis terecht: de aantallen op de ic's
dalen flink.''
,,Er is nog heel veel dat duidelijk moet wor
den. Je gaat zo'n virus toch benaderen als
de virussen die je kent, als influenza bij
voorbeeld, de griep. Maar dit is toch echt
anders. Ik ben vooral benieuwd naar de im
muniteit: in hoeverre ben je langere tijd be
schermd tegen corona als je het hebt door
gemaakt? Er zal een zekere vorm van im
muniteit zijn, anders zou je binnen gezin
nen elkaar steeds aansteken, maar hoe lang
en hoe sterk? Daar ben ik echt benieuwd
naar.''
Wallinga heeft geen sociale media - 'be
wust niet'. Als er al tijd over is, leest hij vak
literatuur en onderhoudt hij contact met
buitenlandse vakgenoten. ,,Elke vrijdag
hebben we virtueel overleg. Ik snap dat dis
cussies online soms hoog oplopen, maar ik
denk dat ik aan die internationale vergelij
king meer heb. Dan hoor je van collega's in
andere landen hoe het bij hen gaat, je wis
selt kennis uit. En dan merk je ook de ver
schillen: in Zwitserland zijn minder geval
len dan bij ons, dus daar klinkt meer ont
spanning. Terwijl in het Verenigd Konink
rijk versoepeld wordt terwijl er nog tame
lijk veel besmettingen zijn, daar zijn dan
zorgen. Maar in die vergaderingen probeer
je ook voortdurend jezelf een spiegel voor
te houden: missen we iets? Zien we zaken
over het hoofd?''
,,Dat klinkt misschien arrogant, maar niet
zo heel veel. Althans: echt grote fouten zijn
er niet gemaakt, denk ik. Maar we merken
wel dat wat voor de wetenschap normaal is,
met nieuw bewijs pas je je inzichten aan,
voor de buitenwereld soms lastiger te be
grijpen is. Toen we erachter kwamen dat de
ligtijden op intensive cares langer waren,
verwerkten we dat bijvoorbeeld direct. Al
werd dat in de media uitgelegd als een 'mo-
delfout'. En we zagen begin maart in onze
data dat het virus ook al heel vroeg, en zelfs
voor de eerste symptomen, verspreid kon
worden. Dat hebben we ook meteen mee
genomen.''
,,Dat is ook een communicatie-aspect, je
kunt ook niet alles in één keer vertellen.
Maar ons beleid is robuust, is erop gericht
dat je ook met nieuwe inzichten nog steeds
het goede doet. Afstand houden, met
klachten thuisblijven en testen, zoveel mo
gelijk thuis werken, dat is allemaal effectief
gebleken. Volgens onze berekeningen zijn
zo 36.000 ic-opnames voorkomen. Dat is
natuurlijk theorie, maar het geeft wel de
orde van grootte aan van het potentiële
probleem dat op ons afkwam.''
,,Ik ben geen expert als het aankomt op
mondkapjes, maar weet wel dat wij die 1,5
meter afstand houden. Als je dat doet, is de
meerwaarde van een mondkapje er niet.''
Met nieuw
bewijs pas je je
inzichten aan,
voorde
buitenwereld
is dat soms
lastiger te
begrijpen
,,Dat kan een econoom zeggen inderdaad,
wij adviseren vanuit het volksgezondheids
aspect.''
,,Geen idee, maar ik sluit het ook niet uit.
Als er meer aanwijzingen en bewijs komen,
dan kan dat leiden tot nieuwe inzichten.''
,,Je zoekt altijd naar bewijs, hier bij het
RIVM is daar nu ook onderzoek naar ge
daan. En een heel klein deel van de virus
verspreiding gebeurt mogelijk via die klein
ste druppels, blijkt. We gaan er ook al lan
ger van uit dat een heel klein deel van de
mensen verantwoordelijk is voor een groot
deel van de besmettingen, maar we kunnen
geen voorspellende karakteristiek geven, zo
van: dit is de superverspreider. Je ziet be
smettingen in veel verschillende omstan
digheden: in gezinnen, in cafés, bij koren,
slachthuizen. Dat volgen we. Dat is voort
schrijdend inzicht, zo werkt de weten
schap. Dat is goed. En het is echt niet zo dat
we in deze crisis de hele tijd gewacht heb
ben tot er sluitend, onweerlegbaar bewijs
was voor het een of het ander. Ik begreep
dat ook in het OMT steeds gezegd is: met de
kennis van nu lijkt ons dit de beste stap.''
Maar straks eerst: en route, op vakantie, naar
Frankrijk. Wallinga is eraan toe, al is hij de
man er niet naar om te klagen over werk
druk of stress. ,,Mijn vrouw was veel thuis
bij de kinderen, dat was ook niet altijd mak
kelijk, denk ik dan. Maar het is fijn even
weg te zijn. Wij zijn hier soms ook corona
moe hoor, net zo goed als de rest van het
land.''
maandag 13 juli 2020
GO
In de nieuwe cijfers zien we meer
jongeren die positief testen dan
ouderen. Is dat slecht nieuws?
Wat is de komende tijd dan het span
nendst?
En wat hebben jullie onderweg over
het hoofd gezien? Waarvan begint
Jacco Wallinga te zweten als hij denkt
aan de parlementaire enquête die
mogelijk komt?
Dat werd zo duidelijk niet gecommuni
ceerd. Je zou kunnen zeggen dat die
1,5 meter afstand houden juist nodig is
om deze presymptomatische versprei
ding tegen te gaan.
Mondkapjes laten we hier achterwege.
In België zijn ze verplicht in veel gebou
wen. Dat is merkwaardig: wetenschap
wordt toch niet door landsgrenzen
gehinderd?
Een econoom zegt dan misschien:
-Jacco Wallinga
doe ons maar die mondkap, dan kunnen
veel sectoren weer volop draaien.
Hoe groot is de kans dat wij straks
allemaal met een mondkapje lopen in
september?
Toch is dat soms lastig te volgen. Zo
schuift het RIVM nu voorzichtig als het
aankomt op virusverspreiding door mini-
druppels, de aerosolen. Aanwijzingen
waren er al langer, onderzoekers van
Erasmus MC zagen deze besmettingen
onder fretten al in april.
In Neder
land gaan
we massaal
zonder
mondkapje
over straat,
in België
juist met.
FOTO'S ROBIN
UTRECHT, BELGA
