II
II
8 ZEELAND
VAL VAN SREBENICA DZENAN HALILOVIC ZOCHT ZIJN ROOTS
Het is vandaag
precies 25 jaar na de
val van Srebrenica.
Dzenan Halilovic (28)
woont nu in Zierikzee,
maar destijds in
Potocari. Hij was een
baby toen zijn vader
omkwam tijdens een
bombardement. Door
verhalen en oude
filmpjes heeft Dzenan
zich toch een beeld van
hem kunnen vormen.
Zijn vader was een
held.
In de huiskamer van Dzenan
Halilovic, aan een mooie
nieuwbouwkade in Zierikzee,
hangt een groot pixelschilderij
van een man met een zonne
bril. Het is Mirza Halilovic, de va
der van Dzenan. ,,Ik heb jaren en
jaren gezocht naar informatie over
mijn vader", vertelt Dzenan. ,,Wie
hij was, wat hij deed, hoe hij is ge
storven. Vanaf het moment dat ik
kon schrijven, typte ik zijn naam
in bij Google. En ineens zag ik dit
filmpje op YouTube. Van het
screenshot heb ik een schilderij la
ten maken. Ze zeggen dat ik spre
kend op hem lijk."
In het filmpje vertelt vader
Mirza, die tijdens de oorlog in Bos
nië commandant was bij de mili
taire politie, dat hij en zijn man
nen de situatie onder controle
hebben. Hij lacht, oogt relaxed.
Maar op de achtergrond klinken
geweerschoten. Zijn eigen gezin is
door het Rode Kruis in veiligheid
gebracht in een opvangcentrum in
Slovenië. Negen maanden later
komt daar Dzenans oom binnen
lopen. In paniek. Hij vertelt dat
zijn broer is omgekomen.
De oorlog als
stopwoordje
Vanaf dat moment weet Dzenans
moeder: we kunnen niet terug
naar Potocari. Haar oom, die in
Amsterdam woont, vertelt aan de
telefoon goede verhalen over Ne
derland. Kom hierheen, zegt hij, ik
kom je halen. Niet veel later zitten
Dzenans moeder, haar twee zoons
en hun oma in een combibusje
naar Nederland. Na wat asielzoe
kerscentra belanden ze bij een fa
milie in De Mortel, die hen zeven
maanden onderdak geeft op hun
Hij was 28 toen hij
stierf, precies even
oud als ik nu ben
maar dat was toch anders. Ik had
een broer die zes jaar ouder was,
maar door de keuzes die hij
maakte, keek ik niet tegen hem op.
En intussen zag ik andere kinde
ren dingen doen met hun vader.
Voetballen enzo. Dat was best
eenzaam. Gelukkig had ik mijn
muziek als uitlaatklep. En op
school ging het goed. Maar ik bleef
mijn vader missen."
Op zijn achttiende neemt Dze
nan een besluit: hij wil het graf
van zijn vader zien. En hij gaat. Hij
laat een foto zien van een witte
Op school ging het
goed. Maar ik bleef
mijn vader missen
grafsteen, op een berg bij een mos
kee. ,,De eerste keer heb ik heel erg
gehuild. Inmiddels ben ik er vaker
geweest. Ik weet nu wie mijn va
der was. Hij was behulpzaam,
zorgzaam. Stond voor iedereen
klaar, was niet op zijn mondje ge
vallen. Echt iemand waar je iets
aan had. Voor veel mensen is hij
een held. Voor mij ook."
Het zoontje van Dzenan komt
erbij staan. Hij wijst naar het schil
derij. Dat is mijn opa, zegt hij trots.
Het ventje is een evenbeeld van
zijn vader. Hoe hij heet? Mirza.
Mirza Halilovic.
woonboerderij. In dat Brabantse
dorpje staat ook het eerste huur
huisje van de familie Halilovic.
Dzenan hoort van kleins af aan
verhalen over de oorlog die zijn
land verscheurde. ,,De oorlog leek
wel een soort stopwoordje. Het
was altijd: voor de oorlog dit, na de
oorlog dat. Heb je dat filmpje ge
zien, heb je gehoord dat die oor
logsmisdadiger is opgepakt. Het
ging altijd over mensen die er niet
meer waren. Ik raakte er gesloten
van. Uitte mijn gevoelens alleen
op papier. In teksten, met een beat
erachter. Ik schreef en rapte het
verdriet van me af."
Is het waar, ben jij de zoon
van Mirza?
Maar als het over zijn vader gaat,
spitst Dzenan zijn oren. ,,Ik
hoorde dat hij een café had in
Potocari en dat hij hard werkte. Hij
hield van vechtsport en gaf karate-
les aan kinderen. Op een zeker
moment is hij gevraagd bij de mi
litaire politie, waar hij comman
dant werd. Toen het te gevaarlijk
werd, zijn wij weggegaan met een
bus van het Rode Kruis. Mijn va
der kon niet mee, omdat er ge
ruchten gingen dat Bosnische
moslims bij bushaltes werden
meegenomen. Zij werden geëxe
cuteerd. Dus mijn vader bleef, hij
wilde zijn volk beschermen. Dat
heeft hij ook gedaan. Tot hij op 16
januari 1993 in een huis was waar
een bom naar binnen werd ge
gooid. Hij was 28 toen hij stierf,
precies even oud als ik nu ben."
Toen Dzenan een jaar of zeven
was, ging hij met zijn familie voor
het eerst terug naar Bosnië. ,,Er
kwamen mensen naar me toe: is
het waar, ben jij de zoon van
Mirza? Ze huilden. Ik kreeg het ge
voel dat hij echt iets goeds had ge
daan. Ik wilde alles over hem we
ten, dus ik ben zijn naam gaan
googelen. Telkens weer. Ik kwam
in contact met mensen die mijn
vader hebben gekend, mensen die
hem hebben zien omkomen. Mijn
plaatje werd steeds completer."
Iemand waar je iets aan
had
De familie Halilovic verhuist naar
Zierikzee, waar de broer van Dze-
nans moeder woont. ,,We hadden
het goed, maar het viel niet mee
om op te groeien zonder vader. Ik
had mijn moeder en mijn oma,
zaterdag 11 juli 2020
Bom doodde Dzenans vader
Wendy Wagenmakers
Zierikzee
- Dzenan Halilovic
Kijk op de site bij /video
Dzenan uit Zierikzee
wilde alles weten
- Dzenan Halilovic
Dzenan Halilovic bij het portret van zijn vader Mirza. foto ernesta verburg
Met zijn familie in het opvangcentrum in Ljubljana. prvéfoto
Bij het graf van zijn vader.
PRIV'ÉFOTO
iMHÜi