18
1^
CORONACRISIS REVOLUTIE
De eerste bedrijven sluiten al kantoren om van
thuiswerken de nieuwe norm te maken. Voor de
kantorenmarkt heeft dat de komende jaren nog geen heel
grote gevolgen, denken vastgoedexperts.
Kort
EEN DERDE VAN WERKENDEN GEHOLPEN
Rijkssteun 3 miljoen mensen
Zo'n drie miljoen werkenden hebben, vaak
via hun werkgever, steun gekregen van de
overheid in de maanden maart, april en mei.
Dat is bijna een derde van de werkenden in
Nederland. Werkgevers hebben het loon
van zo'n 2,6 miljoen werknemers aangevuld
met overheidsgeld en zo'n 374.000 zelfstan
digen hebben speciale inkomensondersteu
ning gekregen. Dat meldt het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Om de
economie en de arbeidsmarkt in de corona
crisis te ondersteunen, presenteerde het ka
binet een historisch noodpakket.
Chauffeurs uit Oostblok
gaan meer verdienen
Oost-Europese vrachtwagenchauffeurs
kunnen vanaf 2022 niet meer worden afge
scheept met een veel lager salaris dan colle
ga's uit West-Europa. Het Europees Parle
ment heeft definitief ingestemd met nieuwe
regels voor truckers. Over anderhalfjaar
hebben alle chauffeurs recht op een belo
ning die niet onderdoet voor die van hun
collega's ter plaatse. Dit moet oneerlijke
concurrentie tegengaan en de werkomstan
digheden voor chauffeurs uit vooral ooste
lijke EU-lidstaten verbeteren. Roemeense
en Poolse chauffeurs zijn nu nog een stuk
goedkoper dan hun Nederlandse collega's.
Makelaars zien weinig
verandering woningmarkt
Makelaars hebben niet het idee dat de coro
nacrisis de woningmarkt op zijn kop gaat
zetten. Ook op de lange termijn komt er
waarschijnlijk geen einde aan de stijging
van de huizenprijzen, zegt voorzitter Onno
Hoes van de Nederlandse Vereniging van
Makelaars (NVM). Economen bij ABN Amro
waarschuwden gisteren dat huizenprijzen
volgend jaar met 2 procent gaan dalen van
wege de crisis. Ook De Nederlandsche Bank
stelde al dat een lichte prijsdaling waar
schijnlijk onontkoombaar is. Volgens Hoes
hebben relatief mensen hun baan verloren
en dat is gunstig voor de woningmarkt.
Prosus
Besi
Ahold
Delhaize
Shell
Ton Voermans
Wat moeten we met het kantoor?
Ieder bedrijf waarvan het gros van
het personeel al maanden vanuit
huis werkt, denkt erover na. Verze
keraar TVM heroverweegt de bouw
van een nieuw hoofdkantoor in
Hoogeveen, omdat het thuiswer
ken zo goed bevalt. Het bedrijfkijkt
serieus naar de mogelijkheid om
twee vaste thuiswerkdagen in te
voeren. Dan zijn er veel minder
vierkante meters kantoor nodig.
Kleinere bedrijven zijn al verder.
Rockstart, dat investeerders en star
tende bedrijven samenbrengt,
maakt thuiswerken definitief de
norm. ,,Onze kantoren in Kopenha
gen en Amsterdam zijn niet meer
nodig'', vertelt ceo Rhune Theill.
,,Na half maart zagen we de tevre
denheid van onze medewerkers
groeien. Ze hoeven niet meer dage
lijks te pendelen. Dat is fijn. Som
mige mensen beginnen om 6.oo
uur, nemen pauze om de kinderen
naar school te brengen en werken 's
avonds langer door.'' Het kantoor in
Amsterdam van 2800 vierkante
meter is gesloten en wordt vervan
gen door een vergaderruimte voor
vijf tot tien mensen.
Ook grote firma's krabben zich
achter de oren. Bij de Rabobank
werken momenteel maar 1200
mensen vanuit kantoor. De overige
26.000 personeelsleden maken hun
uren vanuit huis. De bank werkt
aan een model waarbij in de toe
komst het personeel zelf mag bepa
len hoeveel ze vanuit huis werken,
voor zover het werk dat toelaat na
tuurlijk. ,,Voor de gebouwen heeft
dat nog geen consequenties. Als we
het werk gaan verdelen over thuis
en kantoor, betekent dat waar
schijnlijk dat de kantoren een iets
andere, meer sociale functie krij -
gen, waar ook ruimte voor nodig
is'', zegt Margot van Wijgerden van
Rabobank. Bovendien is er nu nog
veel kantoorruimte nodig om op 1,5
meter te gaan werken.
Philips weet nog niet hoe de kan
toren van morgen eruitzien en of ze
i Huurprijzen van
kantoren zullen dalen
en er kan zelfs
leegstand ontstaan
allemaal nog nodig zijn. Maar de
lessen van corona zijn al duidelijk.
,,Dankzij digitale technieken kan
veel efficiënter worden gewerkt, en
dat levert veel flexibiliteit voor onze
werknemers op'', zegt een woord
voerder. Hij verwacht dat Philips-
kantoorpersoneel na corona veel
minder zal reizen.
Dat geheel of deels permanent
thuiswerken gaat op den duur ze
ker gevolgen hebben voor de kanto
renmarkt, denkt Leon van Leersum
van vastgoedbemiddelaar Redept
Cresa. Het eerste gevolg is dat de
overspannen kantorenmarkt ge
zonder wordt met minder krapte in
de grote steden. Huurprijzen zullen
dalen en er kan zelfs leegstand ont
staan. ,,Dit zal de komende jaren
zichtbaar worden. Dit heeft te ma
ken met het feit dat contracten voor
langere perioden zijn'', aldus van
Leersum.
Ook CBRE, een adviesbureau
voor beleggingen in vastgoed, ziet
een terugval in de vraag naar kan
toorruimte. Beslissingen over huis
vesting worden uitgesteld of her
overwogen. Zijn al die vierkante
meters nog wel nodig?
Makelaarsvereniging NVM ge
looft nog heilig in het kantoor. Heel
even werd getwijfeld over het eigen
nieuwe hoofdkantoor in Utrecht,
maar dat gaat er toch komen. ,,Een
kantoor blijft een geschikte plaats
waar mensen kunnen samenwer
ken en waar je elkaar kan stimule
ren. De gezondheid van werkne
mers zal alleen maar belangrijker
worden. Dit leidt waarschijnlijk tot
meer focus op smart en duurzaam
vastgoed'', stelt voorzitter van NVM
Business Sander Heidinga aan.
Veel ict-bedrijven hebben thuis
werken al omarmd als nieuwe stan
daard. Personeel van Twitter hoeft
nooit meer naar kantoor te komen.
Topman Mark Zuckerberg van Fa-
cebook denkt dat de helft van de
45.000 personeelsleden ook na co
rona voorgoed thuis kan werken.
BAS TER HEURNE
'In de praktijk was ik meestal vijf dagen per week op kantoor'
Twee of drie dagen per week naar
kantoor en de rest vanuit huis.
Dat zou de ideale werkweek zijn
voor commercieel directeur Bas
ter Heurne van it-bedrijf Telin-
dus. ,,Dat zorgt ook voor een be
tere werk-privébalans.'' De tijd
die hij anders besteedde in de
auto en regelmatig in de file,
houdt hij op zo'n thuiswerkdag
over voor andere dingen. ,,Bij-
voorbeeld hardlopen.''
Thuiswerken kon altijd al bij
Telindus, zegt Ter Heurne. ,,Maar
in de praktijk was ik toch
meestal vijf dagen per week op
kantoor.'' Omdat de agenda vol
stond met werkoverleg en be-
zoek aan klanten. Meerdere ke
ren overwoog hij om tenminste
één dag per week vanuit huis te
werken, zegt hij.
Half maart moest opeens ie
dereen door de coronamaatrege
len verplicht thuis inloggen. De
eerste twee weken was dat wen-
nen. ,,Dan was ik van 's ochtends
acht uur tot 's avonds zes uur ge
sprekken te voeren en kwam ik
nauwelijks aan pauzes toe.'' Maar
na die periode bleek thuiswer
ken juist heel goed te bevallen.
,,Ik ben nu nog beter op de
hoogte van wat er in mijn team
speelt omdat we iedere dag in-
bellen voor een korte vergade
ring. Vroeger deden we dat een
keer per week.''
En er zijn nog meer voordelen.
Vanuit huis kan ik meters ma
ken, ik kan me beter concentre
ren. De reiskosten zijn een stuk
lager en ik heb al een hele tijd
geen files meer gezien.''
H1!|irLh|(;|
vrijdag 10 juli 2020
EINDE AAN ONEERLIJKE CONCURRENTIE
'STIJGING HUIZENPRIJZEN GAAT DOOR'
GO
De techinves-
teeder hoorde
tot de grootste
stijgers in de
AEX.
Het chipbedrijf
deed het beter
dan gemiddeld in
de MidKap.
Het supermarkt
concern zou een
overname van
Hema overwe
gen.
Het olie- en gas-
concern was de
grootste verliezer
bij de hoofdfond
sen.
a>
E
o
Eerste kantoren
overbodig door
meer thuiswerk
Utrecht
