m 10 NIEUWS Nederlands atoomgeheim ging de hele wereld over De 75-jarige klokkenluider Frits Veerman, die diefstal van atoombomgeheim in de smiezen had, krijgt na 45 jaar eerherstel. SP- Kamerlid Ronald van Raak, noemt het een 'misstand van wereldomvang'. Frits Veerman meldde in 1976 bij zijn toenmalige werkgever dat een Pakistaanse collega mogelijk atoomgeheimen stal. Het bracht hem in de gevangenis en kostte hem zijn baan. Het Huis voor Klokkenluiders concludeert na onderzoek dat de melding van de inmiddels 75-jarige klokkenluider uit Huizen destijds terecht was en dat 'het aannemelijk is' dat de klokkenluider daarna zelf is benadeeld door zijn werkgever. Mede dankzij de gestolen informa tie kon Pakistan jaren later zelf een atoombom maken. SP-Tweede Kamerlid Ronald van Raak is blij dat de klokkenluider hiermee eerherstel krijgt. ,,Frits Veerman meldde deze spionage bij zijn baas en ook bij de geheime diensten. Daarna werd hij zélf ge vangen genomen, geïntimideerd en ontslagen. Zijn leven lang heeft Veerman de gevolgen van deze te rechte melding van spionage on dervonden'', benadrukt de parle mentariër. ,,Dit is een misstand van enorme omvang, enorm, een mis stand van wereldomvang.'' Spion in Twente Veerman was in de jaren 70 techni cus bij het Fysisch Dynamisch On derzoekslaboratorium van Stork. Hij waarschuwde veertig jaar gele den tevergeefs voor de Pakistaanse wetenschapper Abdul Khan. Die bleek zeer geheime informatie te hebben gestolen bij Urenco, een producent van verrijkt uranium ge vestigd in het Twentse Almelo. Als gevolg daarvan kon Pakistan een eigen atoombom maken. Mo gelijk is die Almelose informatie daarna zelfs weer doorverkocht aan Noord-Korea, Iran en misschien ook aan Syrië en Libië. Urenco gaf de spion vrij spel, zegt Veerman. Volgens hem vrijwel zeker met me deweten van de Nederlandse staat. De spion heeft verklaard dat de informatie ook is gedeeld met Iran en Noord-Korea SP-Kamerlid Van Raak is blij dat er nu eerherstel is voor Veerman, 'van wie het leven getekend is'. Hij noemt het 'knap werk' van het Huis voor de Klokkenluiders. ,,Deze zaak heeft 45 jaar lang in de doofpot ge zeten. Het is een bijzonder ernstige zaak. Nederland heeft - tegen alle verdragen in - informatie laten ste len door Pakistan'', zo benadrukt hij. „Mogelijk stal hij die informatie ook in opdracht van de VS. De be treffende spion heeft verklaard dat deze informatie ook is gedeeld met landen als Noord-Korea en Iran.'' Wanneer Veerman vanaf 1973 be gint te vermoeden dat zijn buiten landse collega geheimhouding schendt, meldt hij dit bij zijn werk gever. Eerst meldt hij dit anoniem bij het bedrijf waar wordt gewerkt met staatsgeheime informatie en later ook bij zijn eigen leidingge vende. Maar er gebeurt niets. In december 1975 gaat de spion Khan voor vakantie naar zijn vader land en komt niet meer terug naar Nederland. Tijdens een bijeen komst met zijn werkgever in sep tember 1976 vertelt de werknemer dat hij de buitenlandse collega ver denkt van bedrijfsspionage. Hij meldt zijn verdenking ook bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD, voorganger van de AIVD). In het najaar van 1976 is er volgens de werknemer plotseling geen foto werk meer voor hem. Hij krijgt dan de opdracht om fotokopieerwerk zaamheden te gaan verrichten. Medio 1977 ontvangt Veerman een brief van zijn ex-collega waarin deze hem vraagt om een foto van bepaalde (staatsgeheime) zaken te maken. Dit doet de werknemer niet en de briefwisseling eindigt. De werknemer toont deze brief aan zijn werkgever en geeft een kopie af. In oktober 1977 vraagt de werk gever voor Veerman een ontslag vergunning aan bij de voorloper van het UWV. Er zou op dat mo ment onvoldoende werk zijn voor twee fotografen en de voorkeur wordt gegeven aan de ander. Schandaal Het schandaal kwam eind jaren 70 groot in het nieuws. Frits Veerman werd als getuige gegijzeld door jus titie, opgesloten in de Bijlmerbajes en zwaar onder druk gezet door justitie en BVD. Op 28 mei 1998, de dag waarop Pakistan zijn eerste atoombom testte, werd Abdul Khan in zijn land ongeveer een volksheld. Het Huis voor Klokkenluiders stelt nu vast dat 'zijn werkgever destijds na die melding geen onderzoek heeft ingesteld of maatregelen heeft ge troffen'. ,,Veerman is hiermee een 'klokkenluider' als bedoeld in de Wet Huis voor klokkenluiders. Een klokkenluider mag als gevolg van zijn melding niet worden bena deeld, bijvoorbeeld door ontslag. Klokkenluiders dienen immers een algemeen maatschappelijk belang, en dat mag niet in hun nadeel wer ken.'' Veerman kondigt vandaag in Tu- bantia al aan dat hij met een miljoe nenclaim gaat komen tegen zijn vroegere werkgever, en mogelijk ook de overheid. Het Huis van Klokkenluiders velt echter over de rol van de overheid geen oordeel. Het Huis acht zich 'niet bevoegd' om een nader onderzoek te doen naar het handelen van de overheid, omdat de deze niet kan worden ge zien als werkgever. SP-Kamerlid Van Raak wil het er sowieso niet bij laten zitten. Hij wil een nader onderzoek naar de rol van de overheid. ,,Nu er eerherstel is voor Frits Veerman, wil ik een in houdelijk onderzoek. Dat ga ik vra gen aan de CTIVD, de toezichthou der op de veiligheidsdiensten AIVD en MIVD.'' Dood generaal Soleimani fout Misstanden bij FDF-voorman VN: Burgers in Syrië bestookt woensdag 8 juli 2020 Gelijk klokkenluider na halve eeuw erkend Marcia Nieuwenhuis Den Haag Frits Veerman werd zelf de dupe, nadat hij diefstal van atoomgehei men had aangegeven. FOTO CARLO TER ELLEN - Ronald van Raak, Tweede Kamerlid SP GENÈVE De Iraanse gene raal Qassem Soleimani is onwettig gedood tijdens een Amerikaanse drone- aanval in januari in Irak. Washington kan niet aanto nen dat hij een onmiddellijk gevaar vormde. Dat stelt de VN-rapporteur voor buiten gerechtelijke executies Agnès Callamard. In een gisteren vrijgegeven rap port concludeert Callamard dat 'de Verenigde Staten onwettig hebben gehan deld en in strijd met het VN-handvest omdat er geen levensbedreigende situatie bestond'. SINT HUBERT Dierenbe schermingsorganisatie On gehoord beschuldigt voor zitter Mark van den Oever (foto) van Farmers Defence Force (FDF) van misstan den in zijn varkensstallen. De organisatie heeft hei melijk beelden gemaakt waaruit zou blijken dat 'het welzijn van de varkens on dermaats is'. De varkens houder uit Sint Hubert vol doet volgens Ongehoord niet aan de criteria van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming, waarbij hij is aangesloten. Van den Oever ontkent dat er iets mis is. GENÈVE Syrische rege ringstroepen en hun bond genoten hebben in enkele maanden tijd tientallen bur gerdoelen bestookt in re- bellengebied. Ze gebruik ten bij die aanvallen ook clustermunitie, stellen VN- onderzoekers. Die oorde len ook hard over de jiha- distische rebellen in het noorden van het land. In Syrië woedt al bijna tien jaar een bloedige burger oorlog. De internationale experts onderzochten de gebeurtenissen tussen no vember 2019 en juni 2020. Er was sprake van bombar dementen, artilleriebe schietingen, martelingen en plunderingen. Honder den mannen, vrouwen en kinderen vonden de dood.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2020 | | pagina 10