4A Arm** r
Drie jaar cel geëist tegen voormalige SS-kampbewaker
10 NIEUWS
Nederland in2050: diverser, drukker en grijzer
Zorgen om
groei van de
bevolking
De twee instituten hebben aan de
hand van cijfers en prognoses zeven
mogelijke scenario's opgesteld. In al
die varianten neemt het aantal
mensen met een migratieachter
grond toe: van 24 procent nu naar
30 procent in 2050 bij een lage mi
gratie, en naar 40 procent bij een
hoge immigratie.
Mensen met een migratieachter
grond zijn inwoners van wie ten
minste één ouder buiten Neder
land is geboren. De groei is ener
zijds een gevolg van de migratie
stroom die al lang geleden op gang
kwam, zegt CBS-onderzoeker
Tanja Traag. ,,Het zijn mensen die
hier blijven en kinderen krijgen.''
Maar de verwachting is ook dat
meer buitenlandse werknemers en
studenten naar Nederland komen.
,,Uit Oost-Europa, en we zien een
hogere instroom uit Latijns-Ame-
rika en Azië.'' Van de studenten
gaat een deel terug, en een deel
blijft in Nederland.
Een gevolg is dat Nederland di-
verser wordt, vertelt onderzoeker
Traag. Nu vormen de 'klassieke' mi-
grantengroepen - mensen met bij
voorbeeld een Surinaamse of Ma
rokkaanse achtergrond - nog 40
procent van de bevolking met een
migratieachtergrond. Dit aantal
daalt naar verwachting tot een
derde of zelfs een kwart. In 2050
komt de helft of meer uit arbeids-
migratielanden. De onderzoekers
voorspellen verder dat er de ko
mende decennia meer mensen
asiel aanvragen, afhankelijk van het
aantal brandhaarden in de wereld.
Met meer migranten groeit het
Door de coronapandemie zijn
er meer sterfgevallen en is de
migratie ingezakt, maar het is
nog niet duidelijk of er een blij
vend effect is. foto robin utrecht
Scenario's bevolkingsgroei
VOOr2050 Nu uA min
aantal inwoners, zegt Joop de Beer van
NIDI. ,,Wat weer zorgt voor meer
krapte op de woningmarkt. Daarnaast
zien we op dit moment vooral een
groei in gebieden die al dichtbevolkt
zijn, zoals de Randstad, Utrecht en de
len van Brabant.'' Positieve effecten
ziet hij ook. „Zonder een groei in mi
granten neemt de groep potentiële
werkenden in Nederland behoorlijk af
en is er meer vergrijzing.'' Wat weer
gevolgen heeft voor de economische
groei van ons land. Maar: ,,Het is niet
aan ons om te zeggen wat het meest
wenselijk is. Voor de politiek ligt hier
een belangrijke uitdaging.''
Niet alleen het aantal migranten
blijft toenemen, in alle zeven scena
rio's stijgt ook het aandeel ouderen.
Door de hogere levensverwachting en
vergrijzing zal het aantal 80-plussers
verdubbelen van 5 naar 10 procent, of
zelfs verdrievoudigen. ,,Dat kan pro
blemen geven met mantelzorg'',
schetst De Beer. ,,En als het gaat om
woningbouw en formele zorg, zoals
de ziekenhuizen, liggen er uitdagin-
gen. Er zal meer personeel nodig
zijn, maar je kunt ook denken aan
investeringen in de digitale zorg.''
Het is volgens Traag en De Beer
lastig inschatten welk scenario het
meest waarschijnlijk is. Daarbij zijn
de berekeningen voor dit onder
zoek vóór het uitbreken van de co
ronacrisis gemaakt. ,,De pandemie
veroorzaakt extra sterfgevallen'',
zegt Traag. ,,En de uitbraak heeft
ertoe geleid dat de migratie enorm
is ingezakt, door de sluiting van
grenzen en de beperkte mogelijk
heden. Het is onduidelijk of er een
blijvend effect is. Dat moet de ko
mende jaren blijken.''
Toch blijft het rapport volgens de
onderzoekers relevant, juist omdat
er meerdere varianten op tafel lig
gen. De twee instituten werken aan
een vervolgrapport, over de gevol
gen van de veranderingen in bevol
kingsgroei voor wonen, onderwijs,
arbeidsaanbod en zorg. Dat onder
zoek wordt rond de jaarwisseling
verwacht.
POLITIEK
Bruno Dey vervulde zijn dienst
plicht in concentratiekamp Stutt-
hof bij Danzig, destijds onderdeel
van het Duitse Rijk. De nazi's ver
moordden er in de Tweede Wereld
oorlog 65.000 gevangenen, vooral
Joden en politieke tegenstanders.
Dey werkte er van 9 augustus 1944
tot 26 april 1945 als bewaker.
De verdachte had volgens het OM
moeten beseffen dat hij onrecht be
ging, maar uit niets blijkt dat Dey
vocht tegen dat innerlijke conflict.
,,In een moordmachine zoals het
concentratiekamp Stutthof is weg
kijken niet voldoende'', zei de aan
klager in zijn pleidooi. De Duitser
uit Obersommerkau (het huidige
Zabrsko Górne in Polen) staat te
recht voor de jeugdrechter, omdat
hij 17 jaar was toen hij aan de slag
ging in Stutthof. Dey stond zeven
dagen per week in diensten van
tien tot twaalf uur met een geweer
op een wachttoren om te voorko-
men dat gevangenen ontsnapten of
in opstand kwamen.
Onschuldig
Dey geeft toe dat hij 'uitgemer
gelde, kaalgeschoren en lijdende
mensen' zag die door SS'ers in een
ruimte werden geduwd, wat hem
naar eigen zeggen pijn deed.
Daarna hoorde hij geschreeuw en
gerommel. Vervolgens werd het
stil. Hij zag niemand naar buiten
komen. Later vernam hij dat het
een gaskamer was en dat de lijken
in het enkele meters verderop gele
gen crematorium werden verbrand.
Maar dat maakt hem niet mede
plichtig aan moord, vindt de voor
malige kampbewaker. Dat hij werd
ingedeeld bij de eerste compagnie
van de SS-doodskopeenheden, was
volgens hem te wijten aan zijn
hartaandoening. Daardoor was hij
nergens anders geschikt voor. Hij
hield zich naar eigen zeggen ook al
tijd ver van het nationaalsocialisme.
Laatste naziproces
Het is mogelijk een van de laatste
processen tegen 'nazimisdadigers'.
Op de lijst van het centraal bureau
van de Duitse gerechtelijke dien
sten voor onderzoek van nazimis
daden staan weliswaar nog zo'n
twintig verdachten, maar of ze ooit
voor de rechter komen, is de vraag.
Het zijn mensen van de dag, net als
de weinige getuigen die nog leven.
De rechtbank doet op 23 juli uit
spraak.
dinsdag 7 juli 2020
GO
Forse groei verwacht
in aantal migranten
Nederland wordt de komende
decennia diverser, drukker en
grijzer. Dat blijkt uit een groot
bevolkingsonderzoek dat het
NIDI en CBS vandaag naar bui
ten brengen.
Jamaica Vink
Den Haag
T
1. Krimp
17,1
Laag kindertal, levensverwachting en migratie
2. Lage migratie
17,6
3. Grijs
Laag kindertal en hoge levensverwachting
4. Groen
Hoog kindertal en lage levensverwachting
5. Asiel
Hoge asielmigratie
6. Arbeid
Hoge arbeids- en studiemigratie
7. Groei
Hoog kindertal, levensverwachting en migratie
SI 070720 BRON: CBS
In 2018 riep bijna de hele
Tweede Kamer het kabi
net op een groot onder
zoek te doen naar bevol
kingsgroei. ,,De bevolking
groeit aanzienlijk harder
dan we dachten'', zei de
toenmalige CDA-leider
Sybrand Buma destijds.
,,Stel dat de groei doorzet
naar twintig miljoen inwo
ners, dan komt de genera
tie na ons voor klemmende
vragen te staan. Waar gaan
die extra Nederlanders
wonen, werken en recre-
eren? Hoe voorzien we ze
van energie?''
VVD-fractievoorzitter Klaas
Dijkhoff wilde ook weten
wat de groei van de bevol
king betekent voor 'onze
vrije Nederlandse waar
den'. ,,De groei komt door
migratie'', zei hij daar des
tijds over.
In de jaren 70 werd voor
het laatst door een staats
commissie onderzoek ge
daan naar de bevolkings
groei. Hoogleraar sociale
demografie Jan Latten liet
in 2018 aan deze krant
weten zo'n onderzoek
'hoognodig' te vinden. Hij
vertelde zich zorgen te
maken over de verande
rende samenstelling van de
bevolking, door immigratie.
,,We zien al jaren dat gelijk
gestemden in Nederland
samenklitten, van integratie
is nauwelijks sprake.''
Het Openbaar Ministerie (OM) in
Hamburg heeft een celstraf van
drie jaar geëist tegen een voor
malig bewaker van een Duits
concentratiekamp bij het hui
dige Gdansk. Bruno Dey (93)
wist volgens de aanklager wat
er gebeurde, maar deed niets en
is daarom medeplichtig aan de
moord op minstens 5230 ge
vangenen.
Caspar Naber
Hamburg
Bruno Dey komt aan in de
rechtszaal. foto reuters
