Stads flora iniifers
Botanische stoepkrijters maken onkruid hip
Ook stoepplanten die we als onkruid zien,
hebben een naam, zoals vroegeling of
muursla. Als je weet wat het is, kijk je er met
andere ogen naar. Dankzij de nieuwe rage
'botanisch stoepkrijten' krijg je de namen
zelfs cadeau.
24
Muurpeper
n een aantal steden in Nederland,
zoals Amersfoort, Utrecht en Den
Bosch, vestigen botanische stoep
krijters de aandacht op al die stoere
planten die erin slagen te overleven
langs het trottoir, tussen tegels, op
muren en kades. Met een stuk krijt
trekt de botanisch stoepkrijter een
eerbiedige kring om de plant, zet er
een pijl bij en schrijft de soortnaam
ernaast: akkerdistel, herderstasje,
gehoornde klaverzuring. De hardcore
plantenkenner post ook nog een foto
op Instagram met de hashtag #bota-
nischstoepkrijten.
Tot voor kort heetten deze plantjes
doorgaans 'onkruid', naamloos groei
end groen dat in de eerste plaats
bestreden diende te worden. Maar
dankzij het nieuwe fenomeen veran
dert dat. Het helpt ook dat gemeen
ten in 2016 zijn gestopt met gif spui
ten. Allerlei planten hebben zich
dankbaar in de steden gevestigd.
Benoemen wat het is, draagt bij
aan de bewustwording en waarde
ring. Daar weet Hanneke Jelles, hoofd
educatie van de Hortus botanicus in
Leiden, alles van. ,,Er is in onze om
geving zo veel waar te nemen, maar
veel mensen hebben er een blinde
vlek voor. We registreren in de eerste
plaats dat wat beweegt. En letters.
Dus als er met stoepkrijt bij een on
bekend plantje 'bleke klaproos' staat,
dan zie je die klaproos vaak voor het
eerst. En vervolgens zie je ze altijd. Je
blik is veranderd.''
Verkoeling
Bij de Hortus botanicus vinden ze dat
we wel wat meer om deze stadsflora
mogen geven. ,,De stedelijke omge
ving is warm. Planten zorgen voor
verkoeling'', legt Jelles uit. ,,Het zijn
sterke planten die zich redden op
moeilijke plekken waardoor ze aan de
biodiversiteit bijdragen. Met hun
bloemen, zaadjes en besjes vervullen
ze een rol in het stadse ecosysteem.
Redenen genoeg om ze te koesteren.''
Bij de Hortus is een fijne over
zichtsposter te verkrijgen. Daarmee
licht het de nieuwe stadsnatuur uit:
die moedige overlevers die genoeg
hebben aan een voeg tussen twee te
gels. Hanneke Jelles hoopt dat het
woord 'stoepplantjes' geleidelijk het
woord 'onkruid' zal vervangen.
Rage
Botanisch krijten komt onder meer
uit Frankrijk, waar het al een tijdje
gewoon is. Dit voorjaar sloeg de rage
over naar Nederland. Dankzij de lock-
down, waardoor veel mensen thuis
bleven, ommetjes maakten in hun
buurt en de blik op hun eigen omge
ving richtten, heeft het de wind
in de rug. Op de stoep blijkt allerlei
moois te groeien.
Het getrainde oog van Remko
Andeweg, stadsbotanicus bij de
bureau Stadsnatuur, herkent alleen al
op de stoep voor zijn eigen deur acht
soorten: kransgras, kransmuur, gele
helmbloem, klein glaskruid, herders
tasje, veldereprijs, Canadese fijnstraal
en muizengerst. ,,Je vindt werkelijk
overal stadsplanten. De soortenrijk
dom is enorm toegenomen. Er komen
elk jaar weer nieuwe bij. Een van die
nieuwkomers in Rotterdam is wijde
alsem. Gelukkig neemt de tolerantie
voor deze planten toe. Botanisch
stoepkrijten helpt bij de emancipatie
van stadsflora."
Sommige soorten zijn meegelift
in een kluit van een olijfboom, waar
onder het kamilleknopje en liggende
ZATERDAG 4 JULI 2020 GO
Er groeien 1350 verschillende
soorten - planten in steden.
-
-V--
-■ Dat is twee derde van alle wilde
plantensoorten in Nederland en. België.
De gids Stadsfloravan de 'Lage. Landen
beschrij"ft800 van deze - stoepplanten,
waarvan 30Q' uitsluitend in .een' stede
lijke biotoop groeien.
-•
Check ie stoep!
ELBRICH FENNEMA
