S
Leningen werpen geen drempel op om te studeren
12 NIEUWS
VIER VRAGEN BOEREN
De protesterende
boer is terug, nu door
een voermaatregel
voor melkveehouders.
Nadat minister Carola
Schouten een
compromis van de
sector naast zich
neerlegde, is de woede
enorm. Juist ook bij veel
gematigde boeren.
IWat wil de minister nu eigen
lijk precies? Het kabinet wil
melkveehouders dwingen tot
een aanpassing van het rantsoen,
waardoor de dieren via hun mest
minder stikstof uitstoten. Dat ge
beurt door een maximum te stel
len aan het eiwitgehalte in het
krachtvoer. De maatregel is tijde
lijk, en zou alleen tijdens de laatste
vier maanden van dit jaar gaan
gelden. Het gewijzigde koeien-
dieet schept dan stikstofruimte
om weer vergunningen af te geven
voor de aanleg van wegen of de
bouw van huizen. Dat is nog altijd
heel hard nodig: er is weliswaar al
veel geld uitgetrokken voor stik
stofmaatregelen, zoals een uit
koopregeling voor grote uitstoters
bij natuurgebieden. Maar die ont
wikkelingen kosten tijd, terwijl
het kabinet nü stikstofruimte no
dig heeft om vergunningen te
kunnen verlenen. De verlaging
van de maximumsnelheid heeft
daarbij weliswaar een beetje
geholpen, maar niet genoeg. Er is
meer nodig.
«m,
met topsporters. De dieren leveren
duizenden liters melk per jaar, en
dat kan alleen als ze uitgebalan
ceerd eten. Het dieet van de koe
komt vaak na jaren sleutelen tot
stand, en is ook sterk afhankelijk
van bijvoorbeeld de gewassen die
in de regio groeien. Zo voeren
melkveehouders in Noord-Neder
land vaak meer eiwitrijk gras, ter
wijl in het zuiden meer zetmeel-
rijke mais beschikbaar is. Daardoor
hebben Zuid-Nederlandse koeien
in de regel meer behoefte aan extra
eiwit in het krachtvoer. De impact
van de maatregel kan daardoor
sterk van boer tot boer verschillen.
Maar hoe het ook zij, de hoeveel
heid eiwit in het krachtvoer is deel
van een breder totaalplaatje. Veel
boeren vinden daarom dat de
minister veel te ver gaat door zich
met de samenstelling van hun
koeienvoer te bemoeien.
Dat is inderdaad een wezenlijke
discussie. Een minder intensieve
melkveesector kan een deel van de
oplossing zijn van het stikstofpro
bleem. Bijvoorbeeld door krimp
van het aantal melkkoeien, door
koeien nog meer te laten grazen en
door rassen te houden die mis
schien wat minder melk geven,
maar ook minder stikstof uitsto
ten. Een opgave daarbij is dat ie
mand de rekening voor de vermin
derde melkopbrengst moet beta
len: melkveehouders hebben
gemiddeld het laagste inkomen
binnen de agrarische sector.
De maatregel van Schouten gaat
echter niet over de koe van de toe
komst: hij gaat immers al snel in,
en geldt maar voor een paar maan
den. Voor de hoogproductieve
koeien van nu brengt een plotse
linge wijziging van het voer geva
ren met zich mee, zo stellen ook
dierenartsen. Te weinig eiwit kan
tot gezondheidsproblemen leiden.
Bijvoorbeeld doordat koeien hun
vetreserves te veel gaan aanspre
ken, terwijl ze die juist hard nodig
hebben bij de melkproductie.
De boeren stelden zich inderdaad
vaak nogal onbuigzaam op in het
stikstofdossier, maar dat is in dit
geval wel anders. De sectorpar
tijen kwamen met forse handrei
kingen. Uiteindelijk lag er zelfs
een aanbod om boeren te laten
kiezen tussen de maatregel van de
minister of een plan van de sector
zelf. Daarbij moeten melkveehou
ders hard aan kunnen tonen dat
hun stikstofuitstoot via het voer
met 3 procent is afgenomen. Maar
krijgen ze wel meer te zeggen over
de manier waarop ze dat doen.
Schouten bedankte de sector
daarop voor de constructieve op
stelling. Maar 'het voorstel brengt
echter een grote uitvoeringslast
met zich mee', concludeerde het
ministerie ook. Anders gezegd: het
is volgens de minister te moeilijk
om keihard juridisch aan te tonen
dat de benodigde stikstofwinst
ook daadwerkelijk wordt geboekt.
Die conclusie zet juist ook bij de
wat meer gematigde boerenorga-
nisaties kwaad bloed: doen ze
forse concessies, is het weer niet
goed. De Tweede Kamer bood de
sector in de nacht van donderdag
op vrijdag nog een laatste stro
halm. Een aangenomen motie van
CDA en VVD vraagt de minister te
kijken of het plan van de sector
niet alsnog in keiharde cijfers te
gieten is. Of dat resultaat biedt, is
echter nog de vraag. Temeer daar
Schouten ook in het debat liet
doorschemeren daar niet echt in te
geloven.
Dat staat in een evaluatie van het
leenstelsel die gisteren naar de
Tweede Kamer is gestuurd. Daaruit
blijkt ook dat studenten - zoals ver
wacht - vaker en meer lenen, maar
dat de studielening geen te hoge
drempel blijkt om te gaan studeren.
Wel is de veel lagere doorstroming
van mbo'ers naar het hbo volgens
onderwijsminister Ingrid van
Engelshoven 'een zorgpunt'.
De oorzaken daarvan worden
nog onderzocht. Maar in de evalua
tie wordt al geopperd om mbo'ers
langer de tijd te geven om te kijken
of een studie op een hogeschool iets
voor hen is. Nu moeten zij dat vóór
1 februari beslissen. Die deadline
zou naar einde van het studiejaar
verplaatst kunnen worden.
In de Tweede Kamer is er al lan
ger geen meerderheid meer voor
het in 2015 ingevoerde leenstelsel,
nadat initiatiefnemers GroenLinks
en PvdA zich vorig jaar van de stu
dieleningen afkeerden. Drie van de
vier coalitiepartijen willen de
basisbeurs terug of het leenstelsel
aanpassen, maar pas in de volgende
kabinetsperiode. Ook een voor
stander als de VVD wil vanwege de
evaluatie 'de komende periode
goed bekijken' wat er beter kan.
D66 komt nu al met een plan om
het leenstelsel aan te passen. De
coalitiepartij wil studenten maan-
Met een basisbudget
van300 euro hoeven
studenten niet of
veel minder te lenen
delijks 300 euro geven. Dat bedrag
komt in plaats van de zorgtoeslag
en de huurtoeslag en wordt via de
belastingen uitgekeerd. Het leen
stelsel zelf laat D66 ongemoeid,
maar doordat alle studenten een
'basisbudget' krijgen, hoeven zij
niet of veel minder te lenen, is de
gedachte. Voor CDA, tegenstander
van het leenstelsel, is dat onbe
spreekbaar, omdat D66 het stelsel
zelf met ter discussie stelt.
Belastingkorting
Volgens D66-Kamerlid Jan Pater-
notte gaan alle studenten erop
vooruit als een maandelijkse belas
tingkorting in plaats komt van de
huidige toeslagen. Een student kan
dit jaar maximaal 104 euro zorgtoe-
slag krijgen. Een student die op
kamers woont heeft doorgaans
geen recht op huurtoeslag. Alleen
studenten die een zelfstandige wo
ning huren, kunnen aanspraak ma
ken op huurtoeslag, die maximaal
368 euro bedraagt.
Daarbij wil D66 meer studenten
een aanvullende beurs geven door
de inkomensgrens voor ouders op
te rekken van 49.000 euro tot
70.000 euro. „Daarmee komen zes
van de tien studenten daarvoor in
aanmerking", aldus Paternotte. De
aanvullende beurs is zo'n 400 euro
per maand en is een gift. De PvdA
wil dat studenten van ouders die
tot 100.000 euro verdienen aan
spraak kunnen maken op de aan
vullende beurs.
zaterdag 4 juli 2020
GO
Waarom zoveel woede om voer?
Lukas van der Storm
2 Tijdelijk iets ander voer
klinkt dan als een niet al te
groot offer. Waarom ma
ken boeren zich dan toch zo
druk? Voer is voor veeboeren een
essentieel onderdeel van hun be
drijfsvoering. Melkveehouders
vergelijken hun koeien nogal eens
Het Malieveld in Den Haag
liep gisteren niet vol met boe
ren. foto anp
M In Hengelo reden boeren
naar het politiebureau om
aangifte van dierenmishande
ling te doen tegen minister
Schouten. foto vincent jannink
3 Maar is het dan geen op
lossing als de koeien wat
minder topsport gaan be
drijven? Zodat ze minder melk
en minder stikstof produceren?
4 De agrarische sector trapt
telkens op de rem. Minister
Schouten moet toch iets...
Studenten gaan niet minder
vaak studeren omdat ze hun stu
diefinanciering moeten lenen.
Wel moeten ouders met een
middeninkomen relatief meer
bijdragen aan de studie van hun
kinderen. Dat zou gerepareerd
kunnen worden door de aanvul
lende beurs te verruimen.
Hanneke Keultjes
Den Haag
- Jan Paternotte, D66
V/OSMN VERHOORD
OMR Dir STiKSTOF
AKKOORD
