Ex-coronapatiënt brengt
fictief bezoek aan de ic
Horeca klaar voor topdrukte, maar alle regels naleven?
5
moet uitleggen over 'het waarom
van dingen', zodat mensen zelfwel
overwogen beslissingen kunnen
nemen en ook hun motivatie toe
neemt. ,,Dat doe je wel door echt
een tik te geven als mensen te ver
gaan'', vult Van Baaren aan. ,,Een
feest of een polonaise in een kroeg,
daar moet je kei- en keihard op in
hakken. Je geeft mensen ruimte,
maar laat dan wel echt zien waar de
grens ligt.''
Bruls vreest dat hard ingrijpen
juist een averechts effect teweeg
brengt. Van Baarens woorden klin
ken 'makkelijk', zegt hij. ,,Maar hij
heeft waarschijnlijk nooit de politie
aangestuurd. ik vind dit geen goede
manier van benaderen.''
grote meerderheid van de bevol
king die moeite heeft, maar ook
snapt dat de 1,5 meter een logische
reactie is op het virus. Die mensen
moeten we mee zien te krijgen.''
Hij adviseert de regering dan ook
vooral het positieve verhaal te blij
ven benadrukken. Zoals dat van ho-
reca-ondernemers die er wel in sla
gen om te gaan met de 1,5 meter
samenleving. Van Baaren stelt dat
de overheid de afwijkende menin
gen zou moeten erkennen en meer
Meerdere patiënten zijn deze
coronacrisis bijvoorbeeld per he
likopter naar elders in Nederland
gebracht. ,,Zij waren diep in slaap,
maar toch zijn er soms opeens
herinneringen aan het lawaai en
dat roept angsten op'', vertelt
longarts Laurien Oswald, die de
Post Covid Poli van het Francis-
cus Gasthuis Vlietland heeft
opgezet.
Herbelevingen, nachtmerries,
plotselinge angsten, depressieve
gevoelens. Een derde van alle 'ge
wone' patiënten krijgt te maken
met psychische klachten na een
verblijf op de ic, naast de kans op
fysieke en verstandelijke (cogni
tieve) klachten. Het is het zoge
noemde Post Intensive Care Syn
droom. Promovendus Hans Vlake
denkt dat het risico op mentale
klachten groter kan zijn voor co
ronapatiënten. ,,Zij lagen er erg
lang, kregen langdurig medicatie
om diep in slaap te blijven en
werden langdurig beademd. Dat
zijn risicofactoren.''
Grote angst
Ook was er voor de opname al
grote angst bij Nederlandse pa
tiënten door de ziekenhuisbeel-
den uit Italië en China. De ic kon
weleens het eindstation van het
leven zijn, zo vreesden zij. Voor
dat de patiënten in diepe slaap
werden gebracht, namen zij
veelal bewust afscheid van hun
geliefden. Mogelijk voor altijd.
Bezoek was daarna niet of amper
mogelijk.
,,Sommige patiënten worstelen
nu met angsten, zijn prikkelbaar
en hebben depressieve gevoelens.
Ze zeggen: 'Ik hoor blij te zijn dat
ik nog leef, maar kan toch nog
geen feestje vieren'", vertelt Os
wald. Hij ziet de patiënten zes
weken na hun opname voor de
eerste keer op de poli om te kij
ken hoe het lichamelijk én men
taal met hen gaat. Dit zijn niet al
leen ic-patiënten, maar ook coro
napatiënten die op de verpleegaf-
deling lagen of nu door hun huis
arts worden doorverwezen.
Positieve resultaten
Eerder deed het Franciscus sa
men met het Erasmus MC een
klein onderzoek met vijftig pa
tiënten om te zien of virtual rea
lity kan helpen bij de psychische
klachten van het Post Intensive
Care Syndroom. Door middel van
een virtual realitybril worden
mensen via beelden meegeno
men naar de ic, waarbij zij
net als tijdens hun op
name in een bed in
een ic-kamer lig
gen. Via de bril
worden de
len van de
behandeling
uitgelegd; van
alle piepjes, ap
paraten en slan
getjes wordt ver
teld waar ze precies
voor zijn.
Op de proef onder de
vijftig patiënten wordt
positief gereageerd,
nu volgt een groter
onderzoek onder
coronapatiënten. Aan de honder
den ic-patiënten met corona van
het Erasmus MC, het Franciscus
Gasthuis Vlietland, het Ikazia
Ziekenhuis en het Maasstad Zie
kenhuis wordt gevraagd deze zo
mer mee te doen, ook als ze nog
geen duidelijke psychische klach
ten hebben.
Ziekenhuizen
Voor elk ziekenhuis worden beel
den van de eigen ic's gemaakt,
specifiek voor coronapatiënten.
Vlake: ,,Ze kunnen zo bijvoor
beeld zien hoe het gaat als een pa
tiënt op de buik wordt gelegd.
Het kan zijn dat patiënten in
slaap vlagen van hun behande
ling meekrijgen. Van deze losse
puzzelstukjes in hun hoofd pro
beren we een heel plaatje te ma
ken.''
Het hebben van een delier -
een ernstige verwardheid waar
veel patiënten mee kampen -
kan voor vertekende herin
neringen zorgen. „Ik had
ooit een patiënt die het idee
had dat er een aapje op zijn
schouder zat dat de medicij
nen gaf. Met de bril op kon
hij zien dat dit natuurlijk
geen aapje was, wat hij ook
verstandelijk wist, maar
de medicatiepomp. De
vertekende herinne
ring vervangen wij
dan door echte her
inneringen."
Om te weten of
het werkt, worden
de patiënten een jaar
lang gevolgd.
Na maanden op een houtje te heb
ben gebeten, hoopt de horeca op
een lange en warme zomer om het
coronaleed wat te verzachten. De
start is in elk geval bemoedigend:
de komende dagen volgen tropi
sche temperaturen en mogelijk is
zaterdag de eerste hittegolf bereikt.
Maar kunnen gemeenten en de
horeca drukte op de stranden en op
de terrassen, met het oog op bij
voorbeeld 1,5 meter afstand, eigen
lijk wel aan? Bas de Jong van Strand
Nederland denkt van wel. Als pro
jectleider bij het platform voor
strandtenten heeft hij veel contact
met strandpaviljoens en zijn in
druk is dat 90 procent van de
stranduitbaters goed voorbereid is
op een eventuele massale toeloop.
,,De strandtenten hebben de af
gelopen weken al kunnen testen
wat wel en niet werkt", denkt hij.
Een deel van de ondernemers heeft,
al dan niet in overleg met boa's en
politie, aanpassingen gedaan, zoals
het verplaatsen van tafels of loop
routes duidelijker aangeven. ,,Maar
de eis om alle regels strikt na te le
ven, zoals verplichte reservering
voor binnen of overal 1,5 meter af
stand te waarborgen, dat is op som
mige punten gewoon niet realis
tisch meer."
De baas van Koninklijke Horeca
Nederland, Robèr Willemsen, deelt
dat standpunt. Wat hem zorgen
baart, is dat het draagvlak om de re
gels na te leven rap afbrokkelt. Zoals
de afspraak dat gasten in de horeca
1,5 meter afstand tot elkaar houden,
tenzij ze tot één huishouden beho
ren. Daarover zegt hij: ,,Soms zeg
gen mensen dat ze tot één huishou
den behoren, maar je kunt dan
moeilijk mensen om hun paspoort
of id vragen."
Volgens hem is het lastig vol te
houden, zeker ook omdat tal van
onderzoeken uitwijzen dat de kans
op besmettingen in de buiten
ruimte nihil is. ,,Er valt niet uit te
leggen dat je in het vliegtuig naast
elkaar kunt zitten, maar op het ter
ras niet. De lucht in het vliegtuig is
niet verser dan de buitenlucht."
Hij benadrukt dat dit 'geen op-
roep is om de regels maar te nege
ren', maar hij vindt het wel begrij
pelijk dat ondernemers en gasten
de regels in de horeca minder in
acht nemen. Van echte excessen is
volgens hem geen sprake en hij ver
wacht niet dat dat soort incidenten
gaan plaatsvinden.
De Veiligheidsregio Zeeland, die
te boek staat als één die strikt toe
ziet op naleving van de regels, deelt
de indruk van Willemsen dat het
op de meeste plekken goed gaat en
er geen sprake is van excessen. Por
tefeuillehouder Handhaving Vei
ligheidsregio Zeeland, Harald Berg-
mann, voegt er wel aan toe dat als
het escaleert op een terras en een
ondernemer er zelf niet uitkomt hij
altijd de politie om assistentie kan
vragen.
dinsdag 23 juni 2020
GO
Mooi weer en gunstige RIVM-
cijfers voeren de spanning op:
blijven we voorzichtig genoeg en
houden we voldoende afstand?
FOTO ROBIN UTRECHT
Ex-coronapatiënten van Rotter
damse ziekenhuizen kunnen
deze zomer met de techniek
van virtual reality een fictief be
zoek brengen aan de intensive
care waar zij wekenlang aan de
beademing lagen. Het doel: uit
vinden of dat kan helpen om de
traumatische tijd te verwerken.
Adrianne de Koning
Rotterdam
M Terug op de
ic met de vir
tual realitybril
helpt om de
traumatische
tijd te verwer
ken.
Onder: Hans
Vlake.
FOTO'S KDFOTOGRA-
FIE, HANS TAK
Voor horecauitbaters en strand
tenteigenaren gaat de vlag uit:
een hittegolf is in aantocht en
dat betekent ongetwijfeld volle
terrassen. Laat de gasten maar
komen, zegt voorzitter Robèr
Willemsen van Koninklijke Ho
reca Nederland.
Natasja de Groot
Den Haag
Ruim opgezet terras op de
Neude in Utrecht. foto anp