Wat als je niet
wilt weten waar
je vandaan komt
Jezelf leren
kennen
betekent ook jezelf
herkennen in met
name je ouders
23
René Diekstra
ik niet echt geïnteresseerd in die man. Trou
wens, je ouders zijn je verleden en ik ben vooral
bezig met mijn toekomst.'' ,,Maar is voor jou
duidelijk wat jij uit dat ouderverleden mee
neemt naar de toekomst en waarom?'', vroeg ik.
,,Is voor jou duidelijk wat gemaakt heeft dat jij
niet meer geïnteresseerd bent in je vader? En
kan het belangrijk zijn dat te begrijpen, bijvoor
beeld om te voorkomen dat jouw zoon later ook
zo over jou denkt?'' Hij reageerde als door een
wesp gestoken. ,,Ik wil helemaal niet weten wat
ik bij mezelf herken in de persoon en levens
loop van mijn vader.''
Ik heb geprobeerd hem duidelijk te maken dat
jezelf leren kennen in belangrijke mate ook
betekent jezelf herkennen in anderen, met
name in je ouders. Afgelopen week liet zijn
vader me weten dat er een interviewafspraak
was gemaakt en hij bedankte me daarvoor.
Maar daarvoor moet hij natuurlijk niet mij maar
uitsluitend zijn moedige zoon bedanken.
Natuurlijk gaat het om een kleine steekproef
en het beeld zou best kunnen veranderen als
alle opgedane ervaringen verzameld zijn. Maar
toch, de reacties geven me te denken. Wat me
vooral aan het denken heeft gezet, is een toe
vallig gesprek met een zoon, wiens vader, een
goede collega van mij, precies om bovenge
noemde reden de vragenlijst had opgevraagd.
Zoonlief vertelde onomwonden niet veel zin
te hebben zijn vader te interviewen. Hij zei:
„Behalve dat ik wel wat beters te doen heb, ben
Onder de duizenden verzoeken om
de interviewvragen waarmee kin
deren hun ouders kunnen laten
vertellen over hun leven, en waar
over in het zaterdagmagazine het
verhaal Intieme vreemden stond, zijn er hon
derden met ongeveer deze toelichting: 'Mijn
ouders leven niet meer, dus hen kan ik niet
meer interviewen, maar toch zou ik graag het
vragenschema ontvangen om aan mijn kinde
ren te geven zodat zij mij kunnen interviewen'.
Uit berichten die ik daarna kreeg, maak ik op
dat nogal wat van die kinderen niet staan te
trappelen naar hun ouders te luisteren. Met ar
gumenten variërend van 'ik weet alles al van je'
en 'voorlopig geen tijd' tot 'ik zie er de zin niet
van in' en 'ik voel me er ongemakkelijk bij'.
moeder of drinkmaatje tot beste
vriend? Uit onderzoek blijkt dat er
een aantal karakteristieken bestaan
van de ideale vriendschap: van even
redig participeren en delen, genieten
van elkaars gezelschap tot elkaar hel
pen in tijden van nood. En echte
vrienden aanvaarden de ander, res
pecteren, begrijpen en vertrouwen
elkaar. Ze kunnen zichzelf zijn bij
elkaar. En ze hebben in de regel
dezelfde interesses.
In theorie slaan al die eigenschap
pen op elke goede vriend, maar in
de praktijk hebben de meeste men
sen een schil met meestal een a twee
echt goede vrienden en een tweede
schil met tien tot twaalf personen.
Dat zijn de mensen die je wel uitno
digt op een verjaardagsfeestje, maar
die je niet meteen je diepste zielen
roerselen toevertrouwt. En het kan
ook nog verschuiven.
,,Een boezemvriendin kan naar de
cirkel met lossere vriendschappen
verschuiven. Zo blijft vriendschap in
beweging. Dat dynamische karakter
zorgt er ook voor dat vrienden zel
den écht uit elkaar gaan, zoals dat bij
koppels wel het geval is. Meestal ver
sloft de boel een beetje bij een ver-
'Vrienden zijn eikaars
kompas: ze heipen
eikaar de weg te
vinden in onze
samenleving'
huizing, een baby, een nieuwe baan.
Maar met wat goede wil blaas je een
verwaterde vriendschap zo nieuw
leven in'', zegt Hodge.
Gezonder
Dankzij vrienden hebben we minder
last van ziektes en andere gezond
heidsklachten, zo ontdekten Ameri
kaanse wetenschappers van de
Michigan State University. Om te
ontrafelen hoe belangrijk sociale
relaties zijn en welk effect ze hebben
op onze lichamelijke en geestelijke
gezondheid, combineerden de
onderzoekers de uitkomsten van
twee eerdere studies. De eerste
toonde aan dat mensen die veel
waarde hechten aan hun vriend
schappen zich gezonder en gelukki
ger voelen. ,,Wanneer we wat onder-
nemen met vrienden, verlaagt ons
stressniveau. Dat heeft een heilzaam
effect op het afweersysteem'', ver
klaart Beate Volker. ,,Al doen vriend
schappen meer dan het risico op een
griepje verlagen. Vrienden zijn
elkaars kompas: ze bevestigen elkaars
identiteit en helpen elkaar zo een
weg te vinden in onze complexe
samenleving.''
,,Als het gaat om de belangrijke
dingen des levens, zijn mensen het
over eens: tijd spenderen met familie
en vrienden geeft veel voldoening'',
vult Leslie Hodge aan. Tegelijk, vindt
ze, mag het begrip vriendschap wel
wat meer aanzien krijgen. Vrienden
kunnen zowel in tijden van corona
als in een druk leven aan het kortste
eind trekken. ,,Hoewel we allemaal
aangeven vriendschappen ontzet
tend te waarderen, krijgen ze niet al
tijd de ruimte in onze agenda die ze
verdienen. Terwijl vrienden heus
niet veel tijd opeisen. Oké, weten
schappers stellen dat er standaard
tweehonderd uur nodig zijn om van
een kennis een vriend te maken. Net
zoals de liefde zit vriendschap 'm
niet in grote gebaren, maar vooral in
kleine, alledaagse dingen.''
Interview je ouders
zodat ze geen
intieme vreemden
worden, bepleit
Diekstra. Moet je
wel zin in hebben.
dinsdag 23 juni 2020
Reageren? rene.diekstra@dpgmedia.nl