0>
20
Met hun status ontstaan er ook oorlogjes tussen
Scheidsrechters zijn meer dan ooit
bekende Nederlanders. Dat leidt óók
tot jaloezie, conflicten en kinnesinne. Slot
van een tweeluik: de slangenkuil van het
scheidsrechterswereldje. „Sommigen zijn
er voortdurend op uit de ander te naaien.''
SJOERD MOSSOU
Column @sjoerdmossou
De zon scheen, het was zomer, op sociale
media buitelde iedereen weer gillend
over elkaar heen, tierend over corona en ra
cisme en Johan Derksen, toen Marcus Rashford
deze week zijn eigen kerstverhaaltje schreef.
Een kerstverhaal zo mooi, dat je het van de daken
zou willen schreeuwen.
Marcus Rashford is een jongen van 22 jaar uit
Wythenshawe, Zuid-Manchester. Tegenwoordig is
hij een beroemde voetballer van Manchester Uni
ted, vroeger was hij één van de honderdduizenden
Engelse jongetjes uit een kansarm gezin, opgroei
end in één van de armste buurten van het land.
struinde zijn alleenstaande moeder elke week de
winkels van 'Poundland' af, want daar kun je vaak
zes yoghurtjes kopen voor één pond, of van die
plastic bekers met aanmaaknoedels. Soms restte er
niets anders dan de voedselbank.
In Engeland kunnen gezinnen zoals de familie
Rashford een beroep doen op gratis schoolmaaltij
den, een soort voedselbonnen: vaak de enige ma
nier om kinderen aan wat gezond - en voldoende -
eten te helpen.
Die overheidssteun
loopt tijdens het school
jaar, maar niet in de va
kanties. Uitgerekend in
deze tijden van corona,
met een almaar groeiende
armoede, weigerde de
Britse regering een uit
zondering te maken voor
de 1,3 miljoen kinderen
die het betreft. Een zomer
vol ellende dreigde.
Totdat Marcus
Rashford deze week een
brief schreef aan premier
Boris Johnson. Dat gebeurde niet zomaar uit het
niets: Rashford steunt al maanden de campagne
om arme kinderen aan eten te helpen. Hij hielp ac
tief mee om in een paar weken tijd 20 miljoen
pond in te zamelen voor de stichting Fareshare.
Ook dat was niet nieuw. De laatste paar jaar be
zocht Marcus Rashford zoveel ziekenhuizen, dak-
lozencentra, voedselbanken en scholen, dat je je
soms afvroeg - bij wijze van spreken dan - of hij
nog wel tijd had om te trainen.
Rashford is niet zomaar een ambassadeur van
een goed doel. Hij is een maatschappelijk activist,
maar eentje van zachte woorden, van indringende
zinnen, uitgesproken met een haast bedeesd soort
waardigheid. Als Rashford vertelt waarom hij zich
inzet voor arme kinderen, zoals deze week bij de
BBC, dan doet hij dat zo warm en nederig, dat je in
één klap alle clichés over rijke voetballers vergeet.
Het mooiste van alles is: hij wordt gehoord. Ein
delijk. Dinsdagmiddag belde Johnson met de spits
van Manchester United, om te vertellen dat de
Britse regering een spectaculaire U-bocht ging
maken: een speciaal voedselbonnenproject moet
de armste gezinnen alsnog de zomer door gaan
helpen. Niet minder dan doorslaggevend voor dat
besluit: de hartstochtelijke oproep van Rashford.
hoe is het mogelijk dat de Britse regering een voet
baller van 22 jaar nodig heeft om tot bezinning te
komen? Is Johnson hier gezwicht onder de publici
taire druk om zijn gedeukte imago te redden? On
getwijfeld, maar het is bijzaak. Veel belangrijker is
dat Rashford bewijst dat het kan: werkelijk iets
veranderen, juist door onvoorwaardelijk aan een
ander te denken, en veel minder aan jezelf. Voet
ballers zijn geen helden in de letterlijke zin van
het woord. Behalve Marcus Rashford.
Rashford is
van de zachte
woorden,
uitgesproken
met een
bedeesd soort
waardigheid
Nog een
Duitser in
staf PSV
Diemers:
drie jaar
Feyenoord
elfs normaal groe
ten zit er al niet
meer in. Danny
Makkelie en Serdar
Gözübüyük zijn al
zo lang en zo hevig
gebrouilleerd, dat
ze bij scheidsrechtersbijeenkom-
sten niet alleen in een grote bocht
om elkaar heen lopen, maar ook
ieder denkbaar contact mijden.
Bij de zogenoemde 'maatwerk
bijeenkomsten' in Zeist, eens per
twee a drie weken op woensdag,
zitten de twee seniorscheidsrech-
ters zo ver mogelijk uit elkaar in
het zaaltje. Een professionele dia
loog over een spelsituatie is al niet
mogelijk, weet iedereen binnen de
scheidsrechtersafdeling in Zeist.
Het oorlogje wordt enerzijds ge
doogd, anderzijds juist krampach
tig omzeild door de betrokkenen.
Een wedstrijd waarbij Makkelie de
VAR is en Gözübüyük op het veld
staat, of andersom? Ondenkbaar.
Een overlegje in kleinere kring?
Geen optie.
De oorsprong van het conflict
ligt in 2011, toen bij verschillende
voetbalmedia, waaronder bij deze
krant, een anonieme brief binnen
kwam over Gözübüyük, die ille
gaal zou pokeren met eredivisie
spelers. De Haarlemse scheids
rechter (toen pas 26 jaar) stond net
op het punt te promoveren naar de
A-lijst en reageerde meteen wit
heet op de beschuldigingen.
Bewijzen over de pokeravonden
zijn nooit gevonden, bewijzen
over de identiteit van de brief
schrijver evenmin, maar Gözü-
büyük zelf is er al jaren van over
tuigd dat zijn concurrent Makkelie
erachter zit. Zowel de direct be
trokkenen als diverse collega-
scheidsrechters bevestigen 'poker-
gate' als de kiem van de vete.
Makkelie op zijn beurt ontkent
elke betrokkenheid - en kondigt al
aan zich te gaan wapenen tegen
passages in het nog te verschijnen
boek van Gözübüyük. Bij de
KNVB volgen ze de ontwikkelin
gen met argusogen, uit vrees dat
de kwestie nog verder escaleert.
,,We leven in een vrij land, en ik
kan alles aantonen en met feiten
onderbouwen'', zegt Gözübüyük.
Makkelie (37) en Gözübüyük
(34) staan allebei op de internatio
nale lijst - en komen in Nederland
geregeld in aanmerking voor de
zelfde categorie wedstrijden. Los
daarvan is de kwestie desastreus
voor het imago van de scheids-
rechterswereld, zeker wanneer
deze zou ontsporen met Gözü-
büyüks boek, opgetekend door
auteur Robert Vuijsje. De publica
tie wordt eind dit jaar verwacht.
Scheidsrechtersbaas Dick van
Egmond wil niet inhoudelijk op
de kwestie ingaan, maar zegt wel:
,,In een normaal bedrijf zijn er na
tuurlijk ook onderlinge conflicten.
Meestal ga je dan uit elkaar, of je
gaat ieder op een andere afdeling
werken. In het geval van scheids
rechters is er maar één werkgever,
de bond. Dat is zoals het is, we
hebben daarmee te dealen.''
Vilein
Een conflict zoals dat tussen Mak-
kelie en Gözübüyük staat bepaald
niet op zichzelf. Al decennialang
vechten scheidsrechters onder
linge strijdjes uit, soms vilein,
soms openlijk en ordinair. Leo
Horn, Jan Keizer en Frans Derks
hadden al hun ego-oorlogen en
ruzies. Dick Jol, Mario van der
Ende, John Blankenstein en Jaap
Uilenberg evenzeer. Pieter Vink,
Ruud Bossen, René Temmink?
Ook bepaald geen vriendenclub.
De scheidsrechterswereld is al
lang vermaard om zijn slangen
kuil, compleet met roddel en ach
terklap. Hoe komt dat? Welke cul
tuur of welk systeem ligt daaraan
ten grondslag? Voor dit verhaal
vroegen we het aan tal van
scheidsrechters, oud-scheidsrech
ters en direct betrokkenen.
Bas Nijhuis zegt erover: ,,Het
punt is dat iedereen vecht om die
ene mooie wedstrijd, en dat je
daarbij mede afhankelijk bent van
Wie presteert, wordt
beloond. Maar er is
altijd wel iemand
die een complotje
denkt te zien
de beoordelingen die je krijgt, van
de mensen die je aanstellen. Ik
durf te zeggen dat ik er gezond
schijt aan heb gekregen, maar ze
ker als je jong bent, ga je daar bijna
automatisch in mee. Alles voor
een goed cijfer.'' Danny Makkelie
herkent dat: ,,De manier waarop
dingen worden uitgevochten, gaat
soms veel te ver.''
Oud-arbiter Mario van der Ende:
,,Het grootste probleem is dat er
geen enkele sprake is van geschei
den machten. De trias politica be
staat niet in dit wereldje: scheids-
rechters hebben allemaal hun
eigen coaches, die ook weer hun
invloeden aanwenden bij waarne
mers. Al dat soort belangen lopen
kriskras door elkaar, zowel natio
naal als internationaal. Het nepo
tisme is heel diep geworteld.''
Serdar Gözübüyük: ,,Er wordt
wat afgeslijmd, geroddeld en ge
konkeld. Sommige scheidsrechters
doen er alles aan om een beetje in
het gevlei te komen bij hun bazen,
want dat kan een mooi wedstrijdje
opleveren.''
Niet voor niets wordt er binnen
de KNVB volop geschamperd over
het specifieke karakter en de per
soonlijkheid van juist scheids
rechters, als oorsprong van het
voortdurende geëmmer. Samen
gevat: wie een stel narcistische,
ijdele, autoritaire types bij elkaar
zet, kan wachten op problemen.
,,Het zijn bijna allemaal haan
tjes'', zegt Wout Schaap, oud
voorzitter van de profscheids-
rechtersvakbond BSBV en voor
malig arbiter. ,,Eigenwijs, ijdel, het
baasje willen spelen. Dat moet je
ook een beetje hebben om het als
scheidsrechter te redden. Maar het
resulteert vaak in pseudo-per-
soonlijkheden, zoals ik ze noem.
Zet ze bij elkaar en het is heibel.
Dat is al heel lang zo.''
De KNVB greep in 2010 nog
hard in door de hele scheidsrech-
zaterdag 20 juni 2020
Echte held
Om haar kinderen eten te kunnen geven,
Je kunt daar gemakkelijk cynisch over doen:
GO
VOETBAL
PSV heeft de
Duitser Lars
Kornetka
(foto) vastge
legd als as
sistent van de
nieuwe
hoofdcoach
en landge
noot Roger
Schmidt. Kor
netka (42)
staat bekend
als topvideo-
analist en
werkte met
trainers als
Schmidt, Ju
lian Nagels-
mann, Ralf
Rangnick en
Pep Guardi-
ola.
VOETBAL
Feyenoord
heeft Mark
Diemers in De
Kuip gepre
senteerd als
eerste aan
winst voor het
nieuwe sei
zoen. De 26-
jarige mid
denvelder is
afkomstig van
Fortuna Sit-
tard. Hij heeft
in Rotterdam
voor drie jaar
getekend.
Eerst leek het
erop dat Die-
mers deze
zomer naar
FC Groningen
zou gaan.
Slangenkuil vol
Sjoerd Mossou
Zeist
-Wout Schaap
O
a
0)
