Vrijheid
H
PSYCHOLOGELD
GROOT-BRITTANNIË OP SLOT:
16 ECONOMIE
iiK
1^
BREXIT HOE NU VERDER?
Door corona zouden we bijna vergeten dat het Verenigd
Koninkrijk op 1 januari 2021 de deur op slot gooit voor
laagbetaalde buitenlandse arbeidskrachten. De immigratie-
eisen bezorgen de zorg en de horeca nog meer hoofdbrekens.
PostNL
Ook al
plensde het
buiten,
ouders
moesten
direct
vertrekken
Ioe komen we nu vanaf hier naar het
terras?'' roep ik licht wanhopig naar de
dame achter de balie. Ik ben met mijn
man en kind in een vrijwel lege bioscoop, waar
de grond zo vol bezaaid ligt met pijlen dat het
een ondoenlijke speurtocht is geworden. We
zijn op een punt beland waarbij we volgens de
pijlen voor-, noch achteruit kunnen. „Eigenlijk
hadden jullie buitenom gemoeten, maar loop
maar even zo'', gebaart de vrouw. Opluchting,
we mogen tegen de route in.
ik mocht tijdens de film naast mijn eigen kind
zitten. De zaal was ingedeeld met enkele- en
duoplaatsen, waar telkens drie bioscoopstoelen
tussen zaten. Met gezinnen was geen rekening
gehouden en dus moest ik officieel 1,5 meter
van mijn man en dochtertje af zitten. Ik infor
meerde bij de bioscoopmedewerkster of we die
regel mochten negeren. Oké dan, zei ze schoor
voetend. Maar als het druk wordt, moet je echt
verhuizen. Het was twee minuten voor de film
begon en er zat slechts één ander gezin in de
zaal.
De zwemjuf was die ochtend strikter ge
weest. De zwemles van mijn dochtertje was
weer begonnen. En aan het begin kregen we alle
regels uitgelegd. Ook al plensde het buiten, ou
ders moesten direct het zwembad verlaten. Ik
was gelukkig met de auto, maar kon daar ande
ren niet in laten schuilen. Terwijl ik alleen in
mijn auto wachtte tot de
zwemles klaar was, voelde
ik me asociaal. Was het niet
medemenselijker geweest
de regels te negeren?
ASML
Signify
ABN Amro
niet ten koste gaan van de
gezondheid van de ander,
zei premier Rutte tijdens
één van zijn persconferen
ties. De realiteit is anders.
Zo hebben we allemaal de
vrijheid om in een auto te
stappen, terwijl dat een ri
sico vormt voor de gezond
heid van anderen. We kunnen een ongeluk ver
oorzaken en vergeet de vieze lucht die veel
auto's uitstoten niet. We hebben als samenle
ving echter besloten dat autorijden belangrijker
is dan de gezondheidsschade die het aanricht.
De uitspraak van Rutte was dan ook een niets
zeggende oneliner. Waar we het nu over moe
ten hebben, is over proportie. In hoeverre mag
de gezondheid van de één de vrijheid van de
ander beperken?
Toen we nog binnen moesten blijven, leek de
1,5 metersamenleving de prijs die we voor onze
herwonnen vrijheid moesten betalen. Nu pas
ontdekken we de consequenties. Eerder schreef
ik in deze krant dat de 1,5 meterregels kwetsbare
mensen het zwaarst raken: zoals daklozen, de
pressieve mensen en mensen in armoede. Maar
uiteindelijk beperken ze iedereen: ineens wordt
het ingewikkeld om een ander een schuilplaats
te bieden tegen de regen, je kind te troosten bij
een spannende film of simpelweg zelf te bepa
len waar je loopt. Je beseft pas hoe belangrijk
vrijheid is, als die wordt beknot.
Corona heeft de brexit een paar
maanden naar de achtergrond ver
drongen, maar die impasse is afge
lopen maandag doorbroken. In een
virtueel minitopje hebben de Britse
premier Boris Johnson en Commis
sievoorzitter Ursula von der Leyen
elkaar diep in de ogen gekeken. Of
de partijen iets zijn opgeschoten, is
niet bekend. Wat wel vaststaat is dat
er op 31 december een einde komt
aan het vrij verkeer van personen
van en naar het VK. Er gaat dan te
vens een nieuw migratiesysteem in,
dat geïnspireerd is op het Australi
sche puntensysteem.
Voor EU-burgers gelden vanaf
1 januari 2021 dezelfde regels als
voor de rest van de wereld: wie in
aanmerking wil komen voor een vi
sum moet voldoen aan strenge
voorwaarden. De kandidaat-immi
grant moet bijvoorbeeld een baan
garantie hebben en het bewijs van
een minimumsalaris van 25.600
pond (volgens de huidige wissel
koers bijna 28.700 euro, red.) kun
nen overleggen. Zo probeert de
Britse regering de komst van goed
kope arbeidskrachten uit de EU te
stoppen. 'Dit systeem zorgt ervoor
dat we de beste en slimste mensen
van over de hele wereld kunnen
aantrekken', twitterde het ministe
rie van Binnenlandse Zaken trots.
De Britse horecakoepel UKHos-
pitality vond de tweet onbegrijpe
lijk: ,,Als er geen uitzondering
wordt gemaakt voor laaggeschoolde
arbeiders uit EU-landen, zal dat een
rampzalig effect hebben op de sec
tor. Het zal leiden tot faillissemen
ten en slechtere service.''
In het hippe modern-Indiase res
taurant Kricket in de Londense wijk
Soho zijn Will Bowlby en Rik
Campbell best bereid om te praten
over de nieuwe migratieregels. ,,Het
is altijd al lastig geweest om genoeg
geschikt horecapersoneel te vinden,
maar dat zal nu nog veel moeilijker
worden'', ziet Campbell. De twee
heren stampten binnen een paar
jaar een hoog aangeschreven res-
taurantgroep uit de grond. ,,Onge-
veer de helft van ons personeel
komt uit EU-landen. De hele sector
leunt op laaggeschoolde werkne
mers", legt Bowlby de vinger op de
zere plek. ,,De vijver waarin we
kunnen vissen wordt nu dus alleen
nog maar kleiner.''
Hij vervolgt: ,,Ze willen dat er
meer hogeropgeleiden naar dit land
komen, maar het is niet realistisch
om te denken dat die het werk wil
len doen dat de laaggeschoolden nu
doen. Als je dat denkt, snap je er
niks van. Met het predicaat 'laagge
schoold' kan ik overigens ook wei
nig'', zegt hij, terwijl hij wijst naar
Van het personeel in
de thuiszorg komt
20 procent uit
landen van de EU
een ruimte achterin de zaak. ,,Onze
afwassers zijn net zo belangrijk als
onze chefs. En bedenk ook: veel van
onze koks waren laaggeschoold
toen ze begonnen. Ze zijn onderaan
de ladder begonnen, hier opgeleid
en opgeklommen tot chef-kok.''
Restauranteigenaar Campbell
hoopt dat het uiteindelijk mee zal
vallen: ,,We weten niet wat er gaat
gebeuren. Maar het zal een kwestie
van survival of the fittest zijn.''
Thuiszorg
Er zijn behoorlijk veel sectoren af
hankelijk van goedkope arbeids
krachten uit EU-landen. ,,In Enge
land hebben we in de thuiszorg al
leen al 122.000 vacatures. De poten
tiële consequenties van dit beleid
zijn angstaanjagend'', zegt Karolina
Gerlich, voorzitter van de landelijke
beroepsvereniging van thuiszor-
gers. ,,Er zijn nu al 1,4 miljoen men
sen die niet de zorg krijgen die ze
nodig hebben, en dat zal alleen nog
maar meer worden. Er staan men
senlevens op het spel.''
Gerlich is zelf een voorbeeld van
de arbeidskrachten die de Britse re
gering in de toekomst zal weigeren.
,,Toen ik twaalf jaar geleden vanuit
Polen hierheen kwam, was ik 18. Ik
had geen baangarantie, geen uni
versitaire opleiding. Ik begon met
een parttimebaan in de zorg, daar
naast werkte ik in de horeca en een
fabriek. Nu werk ik al acht jaar full
time in de thuiszorg, maar onder de
nieuwe regels was ik nooit in aan
merking gekomen voor een visum.''
Voor een aantal sectoren waar nu
al een chronisch tekort aan mensen
is, worden lagere salariseisen ge
steld. Zo zal iemand in de zorg mi
nimaal 20.500 pond (bijna 23.000
euro, red.) verdienen in plaats van
25.600. Maar daar komen veel thuis
zorgmedewerkers lang niet aan,
zegt Gerlich. ,,Het gemiddelde sala
ris is zo'n 16.000 pond. Dus dat red
je niet eens. Van het thuiszorgper-
soneel komt 20 procent uit EU-lan-
den, dus het kan een enorm pro
bleem worden'', ziet ze. ,,De rege
ring zegt dat we beter ons best moe
ten doen om personeel te werven,
maar daar trekken we al heel hard
aan. Het werk heeft geen goed
imago, en het salaris is belachelijk
laag. Mensen zeggen: waarom zou
ik verantwoordelijkheid nemen
voor mensenlevens, terwijl ik maar
een minimumsalaris verdien? En
wij kunnen het ons niet veroorlo
ven om de salarissen op te trekken:
er is gewoon niet meer geld.''
De Britse regering wijst intussen
op de Britten die werkloos zijn: zij
zouden met wat bijscholing prima
in staat zijn om de vacatures te ver
vullen. Ook de 3,2 miljoen EU-bur-
gers die op dit moment in het VK
wonen en een verblijfsvergunning
hebben aangevraagd, zouden aan de
slag kunnen in de sectoren waar
personeel nodig is. Maar dat is veel
te makkelijk gedacht, vindt Gerlich.
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
donderdag 18 juni 2020
GO
ifSViS
Het postbedrijf
was gisteren de
absolute uitblin
ker op het Dam
rak.
Daarvoor had ik ook al zo'n fijne meevaller:
Ook een positief
resultaat voor de
chipmachinema
ker.
•2J%
Uv-licht uit lam
pen van het Ne
derlandse ver-
lichtingsbedrijf is
effectief geble
ken tegen co
rona.
De grootbank
sloot de rij in de
AEX.
De vrijheid van de één mag
Reageren? economie@dpgmedia.nl
a>
E
o
'Er staan
mensenlevens
op het spel'
Suse van Kleef
Londen
- Karolina Gerlich, voorzitter
beroepsvereniging van
thuiszorgers
