E 21
CPB ziet lichtpuntjes opkomen na inktzwart2020
Attractiepark Toverland
Hoewel de economie
fors krimpt, houdt
Nederland de schade
van corona beperkt,
stelt het CPB. Als er
geen tweede golf komt,
kunnen woningbouw
en energietransitie de
groei aanjagen.
Nu de coronauitbraak vooralsnog
is getemd en Nederland langzaam
maar zeker weer opengaat voor
business, neemt het Centraal
Planbureau (CPB) voorzichtig de
schade op. Het instituut voorziet
dieprode cijfers voor dit jaar, maar
er zijn ook lichtpuntjes.
Eerst maar eens het negatieve
nieuws. Het CPB rekent erop dat
de Nederlandse economie dit jaar
met maar liefst 6 procent krimpt,
een 'uitzonderlijke val'. Dat wel-
vaartsverlies wordt volgend jaar
met een groeicijfer van 3 procent
maar voor de helft goedgemaakt.
Het zal waarschijnlijk dus zeker
tot 2022 duren voordat het bruto
binnenlands product (bbp) weer
op het niveau kan komen van 2019.
Intussen kleurt het begrotings
saldo in 2020 met een geraamd te
kort van circa 8 procent dieprood
en ook in 2021 is het tekort met
bijna 5 procent nog altijd fors te
noemen. De staatsschuld schiet als
gevolg daarvan omhoog tot iets
meer dan 60 procent van het bbp,
terwijl de werkloosheid verdub
belt naar 645.000 werklozen in
2021, ofwel 7 procent van de be
roepsbevolking.
De hamvraag is of Nederland
zo'n dreun aankan, en het ant-
woord dat het CPB daarop geeft,
lijkt voorzichtig instemmend. Ja,
de werkloosheid loopt hard op,
maar blijft onder de piek die tij
dens de vorige crisis werd bereikt,
toen op het hoogtepunt in 2014
bijna één op de twaalf Nederlan
ders geen werk had. En hoewel het
begrotingstekort nu veel harder
oploopt dan in 2009 en 2010, komt
de staatsschuld op een lager ni
veau uit, doordat er de afgelopen
jaren flink is afgelost. De schuld
blijft draagbaar, oordeelt het CPB.
Beperkt
Nederland is met zijn open, op de
export gerichte economie door
gaans erg gevoelig voor internatio
nale crises. Toch weet ons land in
vergelijking met andere eurolan
den de schade tot dusver beperkt
te houden, laat het planbureau
zien. Zowel in het eerste als
tweede kwartaal kromp het Ne
derlandse bbp minder hard dan el
ders. Waar de industriële produc-
tie in de rest van het eurogebied in
april met 31 procent terugviel, was
de daling in Nederland met 10 pro
cent drie keer zo klein. De bouw
productie, die over de grens daal
de, nam hier zelfs toe.
Dat Nederland een minder
Nederland zal
bovengemiddeld
profiteren van het
herstel elders
strikte lockdown hanteerde dan
bijvoorbeeld Zuid-Europese lan
den, heeft er volgens het CPB ver
moedelijk voor gezorgd dat de klap
hier minder hard aankwam. Veel
meer winkels bleven hier open,
waardoor de detailhandel de ver-
koopverliezen wist te beperken.
Ook het feit dat Nederlanders van
wege de relatief grote dienstensec
tor meer mogelijkheden hadden
om door te werken kan een rol
hebben gespeeld, evenals de ge
woonte om relatief veel inkopen
online te doen.
Ook de regering heeft een duit
in het zakje gedaan, denkt het
CPB, door met grote steunpakket-
ten te komen. Nederland trekt
acht keer zoveel geld uit als tijdens
de kredietcrisis, en komt daarmee
in de buurt van de Europese kop
lopers, terwijl ook de snelle uit
betaling vermoedelijk heeft bij
gedragen aan de effectiviteit van
de steun.
Tegelijkertijd kan de overheid
niet eindeloos hele sectoren op de
been houden, waarschuwt het
CPB. In een aantal sectoren zal on
herroepelijk een herstructurering
moeten plaatsvinden. Maar er is
volgens CPB-directeur Pieter
Hasekamp geen enkele aanleiding
om in rap tempo de schuld omlaag
te brengen. Sterker nog, de over
heid zou het herstel van de econo
mie een handje kunnen helpen
door al geplande investeringen in
bijvoorbeeld de energietransitie of
bouwprojecten naar voren te ha
len, suggereert hij. Daarmee laat
het CPB een ander geluid horen
dan in het verleden, waarin het in
stituut, samen met De Nederland-
sche Bank, zo vaak hamerde op be
grotingsdiscipline.
Solidariteit
En ook op een ander punt lijkt Ha-
sekamp het roerend eens te zijn
met DNB-president Klaas Knot:
Nederland moet op internationaal
gebied 'solidariteit tonen', al was
het maar uit 'welbegrepen eigen
belang': ,,Nederland zal bovenge
middeld profiteren van een suc
cesvol herstelbeleid in andere lan
den'', stelt Hasekamp. De timing
van die oproep, aan de vooravond
van de EU-top over een Europees
steunpakket, is pikant. Nederland
heeft tot dusver weinig enthousi
asme getoond voor de voorstellen
van de Europese Commissie.
Nederland moet boven alles
zien te voorkomen dat de corona-
uitbraak opnieuw oplaait, is het
advies aan het kabinet. Want het
economische herstel dat het CPB
nu nog ziet gloren kan zomaar
omslaan in aanhoudende misère
bij een tweede besmettingsgolf.
Bedrijven hebben flink ingeteerd
op hun reserves en lopen het risico
alsnog om te vallen als het land
weer deels op slot gaat. De gevol
gen van een dergelijk zwart scena
rio zullen de economie en de
schatkist nog vele jaren pijn doen.
van PZC
fi't
Ontdek je eigen magie!
Bestel tickets op pzc.nl/toverland
woensdag 17 juni 2020
PC
Soepeler lockdown voorkomt
grotere economische schade
Laurens Kok
Den Haag
- Pieter Hasekamp, CPB
Omdatje
Ben jij een echte snelheidsduivel, houd je van klimmen en klauteren
of ben je een echte waterrat? Bij Toverland beleeft iedereen
onbezorgd en veilig een magisch mooie dag om nooit te vergeten.
Ga van een stoere achtbaan naar een spetterende wildwaterbaan
of kom even tot rust in bootjesattractie Merlin's Quest. Jong en oud
wordt betoverd door ruim 35 attracties en shows.
Tickets zijn beperkte tijd beschikbaar. Bestel nu snel jouw
tickets!
*Gekochte tickets zijn geldig t/m 10 juli 2020. De bezoekdatum dient voorafgaand aan het
bezoek nog gereserveerd te worden.
De beurs daalde in in het begin van de crisis pijlsnel, maar krabbelt nu weer op. foto anp