'Belangen boeren
Groedenaar ziet superzddzame vlinder
heel groot'
5
Het einde van de geborgde zetels
bij de waterschappen lijkt in
zicht. Een landelijke commissie
adviseert deze af te schaffen. Tot
opluchting van de een. Tot
ongenoegen van de ander. „Helaas is
de discussie er een op basis van
emotie in plaats van verstand."
Een keer in de vier jaar mag ie
dereen naar de stembus voor
een nieuw waterschapsbe
stuur. Toch bepaalt de kiezer
niet het complete bestuur. Een
deel van de plekken, de ge
borgde zetels, is vooraf al verge
ven aan vertegenwoordigers
van de boeren, de bedrijven en
de natuurbeheerders. Bij wa
terschap Scheldestromen zijn
dat er zeven van de dertig: drie
voor bedrijven, drie voor land
bouw en één voor natuur. Be
langenorganisaties bepalen wie
deze plaatsen innemen.
Het systeem leidt regelmatig
tot discussies. Op verzoek van
de Tweede Kamer is daarom
een commissie ingesteld om de
toekomst van de geborgde ze
tels te onderzoeken. De com
missie, onder leiding van Jan
Boelhouwer, heeft nu haar
eindrapport aan minister Cora
van Nieuwenhuizen aangebo
den. Het advies is ondubbel
zinnig: schaf de geborgde zetels
af.
Binnen het Zeeuwse water
schap is Johan Hessing (50Plus)
de felste voorstander van het
afschaffen. Wim van Gorsel
(ongebouwd) is juist vurig
pleitbezorger van het systeem.
Het is de kers op de taart
voor vlinderwaarnemer
Huib van Iwaarden (foto)
uit Groede. Half april
vond hij een wel heel bij
zondere vlinder in zijn
lichtval: de zwartvlekspik-
kelspanner. Het is de eerste
waarneming in Zeeland.
De zwartvlekspikkelspanner
(menophra abrubtaria) is een zeer
zeldzame vlindersoort. De Vlin
derstichting vermoedt dat in
Zuid-Holland enkele lokale popu
laties zitten, maar in Zeeland was
de nachtvlinder nog nooit gezien.
Totdat Huib van Iwaarden er op 16
april een in de lichtval in zijn tuin
vond. „Het is een zeldzame zwer
ver. In heel Europa is hij de
laatste honderd jaar maar
120 of 130 keer gezien.
In Nederland zelfs
maar zeven keer. Bij
Rotterdam, in Fries
land en in Venlo."
En nu dus ook in
Groede. Een groep specia
listen heeft verzekerd dat Van
Iwaarden het bij het rechte eind
heeft. ,,De bevestiging heeft door
corona wat langer geduurd. Mijn
vrouw en ik waren echter direct
overtuigd. Voor honderd procent.
Dit is de meest speciale vlinder die
ik ooit heb waargenomen. Het is
echt de kers op de taart." Het
waar
nemen
en ver
volgens
verifiëren
van vlinder
soorten is niet
zo eenvoudig, zegt
de Groedenaar. ,,Het zijn
maar kleine diertjes, dus ze
zijn veel moeilijker te spotten
dan bijvoorbeeld grote vogels. Ik
gebruik een lichtval met ultravio
lette straling. De vlinder vang ik in
een potje. Daarna ga ik determine
ren en stuur foto's naar waarne-
ming.nl. Daarna laat ik de vlinder
weer los."
Hoe de zwartvlekspikkelspan-
ner in de tuin van Van Iwaarden in
Groede is beland? Het is
gissen. ,,Het is een
dwaalgast, zoals ze
dat noemen. Hij
zou uit het noor-
den van Frankrijk
kunnen komen, daar
zitten enkele populaties. Ook in de
buurt van Kortrijk zijn er waarne
mingen. Ik weet niet of de opwar
ming van de aarde ervoor zorgt dat
hij zijn grenzen naar het noorden
opdringt."
De Groedenaar werkt mee aan
een meetnetpunt waarin vlinder-
waarnemers statistieken delen.
,,Als de zwartvlekspikkelspanner
vaker wordt gezien en waarne
mers dat in het meetnetpunt aan
geven, kun je daar voorzichtige
conclusies uit trekken. Het zou
ook een zwerver kunnen zijn die
nieuw leefgebied zoekt." Of de
vlinder zich in West-Zeeuws-
Vlaanderen wil vestigen, is de
vraag. ,,De mens ging ook pionie
ren, op zoek naar nieuwe plekken
om te leven, maar is niet overal ge
bleven."
Van Iwaarden, die ook vogelspe
cialist is, is nu vijf jaar vlinder
waarnemer. Hij is helemaal in zijn
nopjes door zijn speciale vondst.
,,In deze droevige tijden is er toch
nog positief nieuws."
„Dit is het advies waar we al be
vreesd voor waren", zegt Wim
van Gorsel. „Drie van de vijf
commissieleden hebben
zich in het verleden al
kritisch uitgelaten over
de geborgde zetels. Dan
kun je niet spreken van een ge
heel onafhankelijk advies."
Boeren, bedrijven en natuur
beheerders hebben onevenredig
groot belang bij een goed func
tionerend waterschap, zegt Van
Gorsel. „Om die in de toe
komst veilig te stellen heeft
de wetgever destijds be
paald dat deze geborgd die
nen te worden middels de
geborgde zetels. Deze sec
toren betalen ook een sub
stantieel hogere bijdrage aan
het waterschap. Een landbouw
bedrijf van 75 hectare bijvoor
beeld is 7000 euro per jaar aan
waterschapslasten kwijt."
„Het bedrag heeft totaal geen
relatie met inkomen en moet ook
in jaren dat er verlies wordt ge
draaid, worden betaald. Verwij
zingen naar een feodaal stelsel of
soortgelijke reacties raken dan ook kant
noch wal en tonen alleen maar de onwe
tendheid aan van sommigen die hierover
een mening hebben. Helaas is de discussie
over de geborgde zetels er een op basis van
emotie in plaats van verstand."
Nu zijn 23 van de 30 zetels voor de burgers
('ingezetenen'), vertegenwoordigd door een
groeiend aantal politieke partijen. Bij Schel
destromen zijn dat er inmiddels tien. „Er
zijn steeds meer partijen waar geen boeren
in zitten. De geborgde zetels zijn een
prima instrument om ervoor te zorgen
dat bij deze politieke versnippering de
onevenredig grote belangen van na
tuur, bedrijven en landbouw ook
in de toekomst verzekerd blij
ven."
dinsdag 9 juni 2020
GO
Weg met
geborgde
zetels, of
toch niet?
Rolf Bosboom
Middelburg
Bob Maes
Groede
De zwartvlekspikkel-
spanner
Wim van Gorsel: ,,Je kunt niet
spreken van een geheel
onafhankelijk ad
vies." FOTOMAR-
CELLE DAVIDSE
