ECONOMIE 19
De directie van bandenfabrikant Apollo Vredestein
houdt vast aan het besluit om een groot deel van zijn
Enschedese fabriek naar Hongarije te verplaatsen. Meer
dan 680 werknemers komen daardoor op straat te staan.
De woede in Twente is groot. Ook in de politiek.
Apollo
Vredestein
heeft geen
eerlijke
kans
gekregen
Apollo Vredestein deed Twente be
gin maart op zijn grondvesten schud
den toen het bekendmaakte dat het
de bandenproductie grotendeels naar
Hongarije gaat verplaatsen. Werkne
mers en vakbonden reageerden ge
schokt op het nieuws; het bedrijf is
een van de grootste werkgevers van
Twente. En toen was de coronacrisis
nog niet eens uitgebroken.
Door de aangekondigde reorgani
satie blijven er vanaf volgend jaar
zo'n 420 van de 1100 werkplekken
over in Enschede. Als er op de oude
voet was doorgegaan had dit tot een
faillissement kunnen leiden, zo kre
gen bonden en personeel te
horen. De Enschedese vestiging van
de bandenfabriek is volgens de direc
tie al jaren verliesgevend. De produc
tie van goedkopere bandentypes was
al deels verdwenen naar een zuster
bedrijf in Hongarije en mettertijd zal
er ook werk naar India verdwijnen.
Wat in Enschede overblijft, is de pro
ductie van landbouwbanden en pre
miumbanden voor dure auto's. De
productie voor personenwagens gaat
terug van ruim twee miljoen banden
naar 550.000. De eerste ontslagen
vallen in 2021.
Grote vraagtekens
CNV-vakbondsman Van Dijk
plaatste meteen grote vraagtekens bij
het slechte nieuws. ,,Ze hebben ons
alleen grafieken getoond, waaruit
dat de familie Kanwar een vinger in
de pap heeft bij die onderneming. De
in Hongarije afgeleverde mallen zou
den echter niet zijn gemaakt door
Joyschmidt, maar door een andere
onderneming. Door tussenkomst
van Joyschmidt zouden de mallen
veel duurder zijn geworden dan die
van de concurrenten. Zo belandde er
volgens FTM extra Europees geld in
de zakken van de Kanwars.
De bouw van de fabriek in Honga
rije kostte uiteindelijk 475 miljoen
euro, 96 miljoen daarvan werd met
toestemming van de EU betaald door
Hongarije. De subsidie bestond uit
een rechtstreekse bijdrage van 48
miljoen euro, een vergoeding van
bijna 3 miljoen euro voor opleiding
van toekomstige werknemers en nog
eens 45 miljoen euro aan belasting
voordelen.
Voor het CDA in het Europese Par
lement zijn de onthullingen van FTM
aanleiding om de Europese Commis
sie om opheldering te vragen. Daarbij
gaat het ook over de gevolgen van de
Hongaarse staatssteun voor Vrede-
stein in Enschede. 'Gezien deze
nieuwe informatie lijkt Apollo Vre-
destein in Enschede geen eerlijke
kans te hebben gekregen van het
Indiase moederbedrijf, dat de
productie van autobanden
met steun van de Hongaarse over
heid heeft verplaatst', stellen de
CDA-Europarlementariërs Tom Be-
rendsen en Annie Schreijer.
'In deze tijd met buitenlandse
staatssteun een massaontslag in
Twente zien plaatsvinden is onver
teerbaar. Voor het CDA is het helder:
wie op onze markt actiefis, moet zich
aan de regels houden. Daarom stellen
we vervolgvragen aan de Europese
Commissie en verwachten we dat zij
deze zaak nader gaat onderzoeken.'
Van geen kwaad bewust
Vredestein zegt zich van geen kwaad
bewust te zijn. Woordvoerder Ta
mara Oostveen zegt: ,,De voorgeno
men specialisatie van de fabriek in
Enschede is in gang gezet om te cor
rigeren dat 70 procent van de banden
voor personenauto's in Enschede
momenteel met verlies wordt gepro
duceerd. Er is geen oorzakelijk ver
band met de specialisatie van onze
fabriek in Enschede en de bouw van
onze fabriek in Hongarije. We willen
de fabriek in Enschede specialiseren
om er op die manier een gezonde toe
komst voor veilig te stellen.''
Oostveen zegt ook: ,,Wij hebben
nooit onder stoelen of banken gesto
ken dat ongeveer 25 procent van onze
mallen wordt ingekocht bij een
bedrijf dat is gelieerd aan de Apollo
Group en 75 procent via externe be
drijven. In de periode 2016-2019 werd
33 procent van onze mallen geprodu
ceerd door ons groepsbedrijf CATL.
Dat is niet vreemd in onze branche.''
Professor Pieter Kuypers, als hoog
leraar Europees en nationaal aanbe-
stedingsrecht verbonden aan de Rad- f
boud Universiteit in Nijmegen en te- i
vens advocaat bij AKD Benelux La
wyers, zegt echter tegen FTM dat het
boven de boekwaarde leveren van
mallen de Kanwars duur kan komen
te staan. ,,De Europese Commissie
heeft het recht om na onderzoek geld
terug te vorderen bij dat gelieerde be
drijf, dan wel bij Apollo als de leve
ranciers onderdeel zijn van de Apollo
Groep.''
Mocht Hongarije dat geld niet zelf
terugeisen, dan is het volgens Kuy
pers mogelijk om naar het Hof van
Justitie te gaan om de overheid daar
toe te dwingen.
blijkt dat het financiële resultaat van
de fabriek in Enschede de laatste an
derhalf jaar in het rood zit. Maar in
hoeverre die kloppen, kunnen we
niet direct beoordelen. De onderne
mingsraad heeft Bureau Berenschot
in de arm genomen om namens het
personeel te onderzoeken of alles
klopt wat er door de directie wordt
beweerd.''
Onaangenaam verrast
Ook de politiek in Twente toonde
zich zeer onaangenaam verrast door
het massaontslag. Het CDA in het
Europees Parlement heeft de Euro
pese Commissie vorige week ge
vraagd om onderzoek te doen naar de
handelwijze van Vredestein. De par
tij vermoedt dat er in Hongarije mis
bruik is gemaakt van staatssteun voor
de bouw van een nieuwe fabriek.
Het CDA plaatst bovendien vraag
tekens bij de rol die de familie Kan-
war uit India, grootaandeelhouder
van autobandenconcern Apollo Ty
res, het moederbedrijf van Apollo-
Vredestein, bij de kwestie heeft ge
speeld. Volgens internetplat
form Follow the Money (FTM)
heeft de leiding van Apollo de
Hongaarse overheid extra veel laten
betalen door kunstmatig de inkoop
prijzen op te drijven van mallen
waarmee de banden in de nieuwe fa
briek worden geproduceerd.
Die mallen werden voor 7 miljoen
euro besteld bij Joyschmidt, een be
drijf uit India dat normaal actief is in
kruiden en medicijnen. FTM schrijft
dinsdag 9 juni 2020
Twente legt zich niet neer bij
massaontslag bandenfabriek
TmüM
Gerben Kuitert
Enschede
-Tom Berendsen en
Annie Schreijer, CDA-
Europarlementariërs
Autofabrikant
Apollo Vrede
stein vertrekt
grotendeels uit
Enschede.
FOTO MARIEKE AMELINK
