II
5
MUSICI IN CORONATIJD WERKLOOS
Het coronavirus
heeft de hele
wereld getroffen.
Ook de culturele
wereld krijgt
klappen. Musici en
kunstenaars zien
hun inkomen
verdampen.
Inkomsten van
optredens vallen
weg. De zzp'er zit
met lege handen.
Het is een kwestie
van overleven,
sappelen en hopen
op betere tijden.
Programmeur Jakko van der Heijden. fotos lex de meester
Jeanette Vergouwen
Middelburg
Violist Mathieu van Bel
len (32) - geboren in
Hulst- is artistiek lei
der van het Reizend
Muziekgezelschap en
het Scaldis Festival, violist van het
Busch Trio en getrouwd met vio
liste Maria Milstein. Samen run
nen ze MuziekHaven in Zaandam.
In de coronaperiode werd hun
zoon Jacob geboren. ,,Op 11 maart
speelde het Busch Trio het laatste
concert in de Kleine Zaal van het
Concertgebouw. Na de persconfe
rentie op 12 maart kwamen de te
lefoontjes met afzeggingen over
vloedig binnen. Het werd erg stil.
Maria en ik hebben samen wel
kunnen genieten van de laatste
loodjes van haar zwangerschap en
de geboorte van onze zoon. In een
bizarre tijd met raamvisite en dus
geen druk kraambezoek. We heb
ben genoten van de positieve kan
ten, maar nu beginnen we het
concertleven wel te missen.''
Het Scaldis Festival werd nood
gedwongen afgelast en in de Mu-
ziekHaven was het akelig stil. ,,We
proberen in augustus enkele op-
tredens te realiseren in Zeeuws-
Vlaanderen. De repetities in Zaan
dam worden gehouden met de 1,5
meter afstand.''
Financieel ontstond door de co
ronacrisis een groot gat. ,,Ik ver
zorg de lessen online die Maria
zou geven op het conservatorium.
We kunnen er nog van leven, maar
het moet niet lang meer duren.
Hoe moeten we straks reizen door
Europa? Hoe moeten de opnames
gerealiseerd worden? Eerlijk ge
zegd kijk ik ook niet uit naar con
certen voor een handjevol mensen
in een grote zaal. Maar ik ben wel
blij dat binnenkort het concertle
ven weer een heel klein beetje te
rugkomt.''
Grote schade
Klarinettiste Evelien de Vries (31)
uit Middelburg mist vooral het sa
men musiceren. Voor haar veran
derde de wereld niet alleen met
het coronavirus als gevaar. Finan
cieel werd het meteen heel span
nend. ,,Het spelen, in het Zeeuws
Orkest, kamerorkest TY en mijn
kamermuziekensembles, viel weg.
Mijn baantje in de horeca ook. In
mijn agenda staan alleen nog wat
lessen online. Ik mis dat contact
met collega's. Ik studeer graag
thuis, maar zonder repetities of
optredens ontbreekt de drive.
Vooral spannend is het voor mij
omdat ik net voor de crisis een
huis heb gekocht. Er moet flink in
verbouwd worden, maar toen viel
van de één op de andere dag mijn
inkomen weg. Ik zie dat mijn op
drachtgevers het ook moeilijk heb
ben. Ik waardeer hun creativiteit,
Na maanden werk
ineens een absolute
stilte
maar of die veerkracht voldoende
is als de maatregelen worden ver
soepeld? De opgelopen schade is
groot en de steun voor de cultuur
niet echt ruim.''
Van de een op de andere dag
werd de situatie van componist,
pianist en dirigent Christian Blaha
(48) uit Middelburg totaal an
ders. ,,Ik zat ineens in een totaal
vacuüm. De wereldpremière op 14
maart van mijn compositie 7 letzte
Worte ging niet door. Na maanden
werk ineens een absolute stilte:
geen muziek, geen musici, geen
publiek, volkomen kaalslag. Als
freelance docent aan UCR moest
ik kille onpersoonlijke online les
sen geven. Het leeuwendeel van
mijn werkzaamheden, als zelf
standig ondernemer met freelance
contracten, viel weg en ik verloor
65 procent van mijn inkomen. De
buffer die ik normaal in het voor
jaar met concerten en festivals op
bouw, verdween. Ik houd mijn
hart vast voor de komende maan
den. Ik denk vaak: daar zit ik dan
met al mijn bakken passie, werk
lust, ervaring, opleiding en titels,
ik steven linea recta af op de bu
reaucratisch beademde krochten
van de bijstand.''
Alles stagneert
Jakko van der Heijden (50) heeft
een halve baan als programmeur
in de Zeeuwse Concertzaal Mid
delburg. Hij heeft daar ook zijn op
namestudio ZEFIR. ,,Opgericht in
1996. Ik heb toen een cd opgeno
men met orgelwerken die Leen de
Broekert in de Lutherse kerk
speelde. Dat was nummer 1. Ik ben
nu bezig aan nummer 75. Alle op-
names zijn live, de Zeeuwse Con
certzaal heeft een mooie akoestiek
en voor de coronacrisis werkte ik
regelmatig samen met bekende
musici, waaronder veel jong ta
lent. Na 12 maart was het afgelo
pen. De lancering van de Goldberg-
variaties, gespeeld door Geoffrey
Madge, moest worden geannu
leerd. Geen promotie, geen ver
koop. Veel werk dat dan niet ver
zilverd wordt. Omdat mijn bedrijf
klein is, betaalt de ene productie
de volgende. Nu stagneert alles.
Ook de lancering van Pianoworks
by Jewish composers door Marcel
Worms ging niet door en nieuwe
opnames maken werd onmogelijk.
De lege uren heb ik goed gevuld
met montages van eerdere opna
mes. En ik ben begonnen met digi
tale distributie. Dat levert heel
weinig op, maar alle beetjes hel
pen.''
Omdat hij een dienstverband
heeft met de Zeeuwse Concert
zaal, waar momenteel alles coro-
naproof wordt aangepast, prijst hij
zich nog gelukkig. ,,Ik heb een hy
potheek en vaste lasten en nor
male dagelijkse kosten. Ik kan het
hoofd boven water houden, maar
het toetje is er niet meer bij.''
maandag 8 juni 2020
'Daar zit je dan, met je passie'
Componist/pianist/dirigent Christian Blaha.
- Christian Blaha
Violist Mathieu van Bellen. foto hans colijn
Klarinettiste Evelien de Vries.
