Ik kende die politieman toevallig,
dus ik zeg: goh Hans, wat is er
gaande? 'Nou', stamelde hij, 'er ligt
een hoofd in het bushokje'
5
vrouwelijke advocaat die het niet
aankon vanwege de enorme im
pact. Ik heb zelf geen moment ge
twijfeld, zag het als een ereplicht
en uitdaging om zo'n levensdelict
in behandeling te nemen. Een
zaak zoals deze heb ik daarna
nooit meer meegemaakt. Het was
een zaak van gigantische propor
ties, ik was er best onder gestrest
als jonge advocaat en het zal me
altijd bijblijven", vertelt Smit, te
genwoordig werkzaam als part
time raadsheer bij het Gerechts
hof in Den Bosch. Smit typeert In
't H. als een innemende en
slimme man. „Hij was hoogbe
gaafd, had een IQjvan boven de
130. De herinnering die bij mij
overheerst is zijn verdriet over het
verlies van zijn geliefde, versterkt
door een immens schuldbesef dat
hij dit zelf had veroorzaakt."
Reconstructie
Na twee dagen ligt er een beken
tenis op tafel en hebben de dader
en het slachtoffer een naam ge
kregen. Middelburg haalt opge
lucht adem. Toch zijn er nog veel
vragen onbeantwoord, zo laat de
politie weten tijdens een perscon
ferentie op het stadhuis. Een re
constructie in de woning van de
dader moet helderheid brengen.
,,Zo'n reconstructie is heel bijzon
der", zegt Smit. ,,Het kost veel
geld en tijd. Het komt niet vaak
voor dat dit gebeurt."
Vrijdag 15 juni wordt de
gruweldaad in scene gezet.
De Windwijzer wordt af
gezet met dranghekken
om de tientallen nieuws
gierigen op afstand te
houden. In 't H. wordt
vanuit zijn cel in een
gewone auto naar zijn
woning gebracht, hij
heeft een pruik en zon
nebril op en is gesch
minkt. Hij fungeert als
dader, een politie-agente
speelt de rol van het
slachtoffer. Advocaat Smit, re
chercheur De Koeijer, politie
man Tolhoek en - van een
afstandje - foto
graaf Oreel zijn ook aanwezig en
aanschouwen het tafereel aan
dachtig. Helder moet onder meer
worden of de man zijn vrouw al
leen in de kruipruimte heeft ver
stopt en hoe hij haar heeft omge
bracht.
In de rechtszaal komen in no
vember alle details daarover naar
buiten. Tijdens de zitting wordt
duidelijk dat In 't H. zijn vrouw
heeft gewurgd door haar hals
dicht te knijpen. Omdat hij bang
is dat ze nog leeft, bindt hij het
snoer van een koptelefoon strak
om haar nek. Daarna pakt hij het
lichaam in met vuilniszakken en
verstopt het in de kruipruimte.
,,Hij had haar als het ware ge
mummificeerd", herinnert Leen
de Koeijer zich nog. ,,Hij hield nog
steeds van die vrouw en wilde
haar bij zich houden in het huis."
In 't H. laat via zijn advocaat we
ten dat hij Nettie heeft omge
bracht op haar eigen verzoek.
Ook, zo meent hij, omdat zij haar
verslavingsproblematiek niet kon
doorbreken. Smit: ,,Hij had grote
spijt, zelfs al had hij deze daad in
zijn beleving overeenkomstig
haar wens uitgevoerd. Ze hadden
van beide zijden een problemati
sche achtergrond. Er ontstonden
spanningen in hun relatie." Als
motief noemt de dader het alco
holgebruik van zijn echtgenote.
Nettie zou ook van hem hebben
willen scheiden, iets wat In 't H.,
die al eerder getrouwd was ge
weest, niet kon accepteren.
Partnerdoding
Op 30 november 1990 wordt In 't
H. veroordeeld tot vier jaar cel we
gens partnerdoding. Volgens Smit
was dat voor die tijd 'een gebrui
kelijke straf. „Tegenwoordig zou
je voor zo'n daad wel het dubbele
krijgen. Waar het voor mij
destijds om draaide, was duidelijk
maken dat het hier niet ging om
een moord door een beroepscri
mineel die er zelf beter van wilde
worden, maar om een in- en in
trieste situatie binnen een relatie.
Het troostte mijn cliënt dat het
Pieter Baan Centrum hem sterk
verminderd toerekenbaar vond en
het herhalingsgevaar miniem
achtte. Anderzijds accepteerde hij
vol wroeging zijn eigen (gedeelte
lijke) verantwoordelijkheid en
daarom ook de opgelegde straf."
Die straf heeft In 't H. er in 1993
opzitten. Hij heeft dan twee jaar
en zeven maanden vastgezeten.
Het roept de vraag op waar hij na
1993 is gebleven. Leeft hij nog? En
zo ja, hoe zag zijn leven na zijn
vrijlating er uit?
Een summiere advertentie in
een lokale Limburgse krant geeft
het antwoord:
'Als leven lijden wordtkomt de
dood als een verlossing.'
Het is de tekst boven de rou
wadvertentie van Ton in 't H. Op
28 oktober 1993 is er een einde ge
komen aan zijn leven, 'op een
door hem zelf gekozen wijze'. Op
basis van die woorden in de ad
vertentie ligt een zelfmoord voor
de hand, maar volgens Eduard
Smit ligt het net anders. „Hij had
een hersentumor, waardoor het
leven niet meer draaglijk was. Hij
heeft voor euthanasie gekozen."
Het 'dossier Hoofdzaak' kan
daarmee definitief worden geslo
ten. Dader en slachtoffer zijn niet
meer in leven, het bushokje op
het Molenwater is jaren geleden
ook weggehaald en het huis in de
Windwijzer is al vele malen van
bewoners veranderd. Maar de her
innering aan de vondst van het
hoofd in het bushokje is bij velen
dertig jaar na dato nog altijd
springlevend. Het is een zaak die
Middelburg nooit zal vergeten.
De nabestaanden van het slachtof
fer zijn voor het artikel ook benaderd
maar willen de zaak laten rusten en
niet meer reageren.
GO ZATERDAG 6 JUNI 2020
Rechercheur Leen de Koeijer (l) en politieman Jaap Tolhoek
doen onderzoek op het Molenwater in 1990. In de koelbox gaat
later het hoofd dat is gevonden in een bushokje.
Jaap Tolhoek (l) en Leen de
Koeijer herinneren zich de
vondst van het hoofd nog als
de dag van gisteren.
Kijk op de site bij /video
Mensenhoofd in bushokje
choqueerde Middelburg
