Margriet Sitskoorn, hoogleraar Klinische
Neuropsychologie aan Tilburg University,
heeft wel een verklaring voor die massale
vermoeidheid. „Naast alles wat we 'moe
ten', worden we ook nog eens de hele dag
blootgesteld aan nieuwe prikkels en verlei
dingen. En alles wat aandacht vraagt, kost
energie. Er is een overvloed aan spullen die
je kunt kopen, we kunnen weer afspreken
met vrienden, er zijn de berichten op soci
ale media, potentiële Tinderdates en ga zo
maar door. We denken dat we dat allemaal
willen, want op korte termijn voelt het lek
ker. Maar dat directe genot gaat op lange
termijn ten koste van onze gezondheid en
ons geluk'', zegt Sitskoorn.
Ze raadt dan ook aan om kritischer te kij
ken waar we precies allemaal zo druk mee
zijn. Vaak hebben we geen benul waar onze
tijd aan opgaat. Een goede oefening is, vol
gens Sitskoorn, om een lijstje te maken met
je hoogste prioriteiten, zoals gezin, gezond
heid, vriendschappen en werk. En vervol
gens een opsomming van de dingen waar
aan je de meeste tijd besteedt. ,,Grote kans
dat die twee rijtjes niet overeenkomen.''
Vervolgens maak je een to don't-lijstje met
dingen waarin je geen tijd meer wilt steken.
,,Denk aan sociale media of e-mail na werk
tijd."
Bedenken dat je minder moet instagram-
men is één ding, dat voornemen ook in
praktijk brengen iets heel anders, zegt
Sitskoorn. ,,Al die prikkels werken in op
de oude structuren in onze hersenen. Ons
brein is zo ontwikkeld dat we geneigd zijn
te kiezen voor instantgenot. Het kost ener
gie om daar tegenin te gaan. Maar als je dat
vaak doet, wordt het gemakkelijker. Dan
legt je brein weer nieuwe verbanden aan.
Je kunt jezelf aanwennen om 's avonds een
boek te pakken in plaats van op je mobiel
allerlei webshops af te struinen.''
Haar vraag aan mij is: waar ben jij eigen
lijk zo druk mee? Met mijn werk en de zorg
voor mijn dochtertje, is mijn eerste reactie.
Maar dan dwing ik mezelf om eerlijk te zijn.
Een blik op mijn telefoon leert dat ik daar
meer dan een uur per dag te vinden ben.
Mijn totale schermtijd was afgelopen week
7.57 uur. Bijna een hele werkdag! Ook ver
doe ik nogal wat tijd voor de televisie. Op
avonden dat ik thuis ben, kan ik goed twee
uur voor de buis hangen. Zonde eigenlijk.
Heb ik eindelijk tijd voor mezelf en dan doe
ik daar zo weinig mee.
Waarom neem je alleen 's avonds tijd voor
jezelf, vraagt Sitskoorn. „Volgens mij heb jij
werk waar veel mensen van dromen. En ik
neem aan dat je dochtertje ook een bewuste
keuze is. Waarom zijn die uren overdag dan
geen tijd voor jezelf?''
Volgens Sitskoorn zou het me helpen als
ik anders naar mijn tijd kijk. En niet alleen
mij. Het gevoel geen invloed te hebben op
je tijd, is ook een belangrijke oorzaak van
vermoeidheid, zegt de hoogleraar. „Probeer
je werk en je tijd met je kind meer te waar
deren. Dan heb je 's avonds minder het
gevoel dat er iets moet worden gecompen
seerd.''
Dat bankhangen is bovendien helemaal
niet zo erg, stelt stressdeskundige Suzan
Kuijsten. Kuijsten geeft trainingen en lezin
gen over stress en is coauteur van het boek
Gek op stress, maar niet altijd. „Vermoeidheid
is een stopsignaal, een teken van je lichaam
dat het moet opladen. En herstellen hoort
oersaai te zijn. Laat je hond uit, loop een
22
To-dolijst
Irene van den Berg
rent van hot naar
her. Daar moet ze
meer van genieten,
zeggen deskundi
gen.