II
7
Eind deze maand is
er in Nederland
voldoende voorraad
medische
hulpmiddelen om
een eventuele twee
coronagolf aan te
kunnen. Dat zei minister
Van Rijn gisteren tussen
de hoogopgestapelde
pallets vol mondkapjes
in een loods in Vianen.
25 rijen stellages naast elkaar, elke
rij vele meters diep en vijf lagen
hoog. Elke laag vol dozen met
mondkapjes, spatbrillen, schorten
en handschoenen. Voor die
enorme hoeveelheid dozen, in een
loods van het Landelijk Consor
tium Hulpmiddelen (LCH) in Via-
nen, staan vier mannen achter elk
hun eigen een microfoon. Het is
duidelijk welke boodschap ze wil
len uitdragen: de enorme
schaarste aan medische hulpmid
delen in de zorg is voorbij, de pa
niek is weg.
Minister Martin van Rijn, van
Medische Zorg, een van de vier
mannen, stelt: ,,Er zijn nu vol
doende hulpmiddelen aanwezig
voor de dagelijkse behoefte vanuit
de zorg. We kunnen een voorraad
voor de toekomst gaan opbou
wen.'' Eind deze maand, stelt de
minister, moet die voorraad zo
groot zijn dat ziekenhuizen, ver
pleeghuizen en andere instellin
gen een eventuele tweede corona-
golf kunnen opvangen. Hij spreekt
van een 'ijzeren voorraad' voor 3
tot 6 maanden die Nederland wil
gaan opbouwen. Om voorbereid te
zijn op een volgende epidemie.
Want goed voorbereid, dat wSs
Nederland (en veel landen in de
rest van de wereld) niet. Er was
pure paniek begin maart, toen de
ziekenhuizen volliepen met dui-
geen beschermingsmiddelen kre
gen toebedeeld. Van talloze leve
ranciers die zich buitengesloten
voelden omdat ze geen reactie
kregen terwijl ze wél de zo nodige
mondkapjes in de aanbieding
hadden. En van leveranciers die
hun spullen afgetest zagen wor
den en vanuit het LCH alleen
maar een appje doorkregen met
een vage foto van het keurings
rapport.
Ook nu stellen leveranciers nog
dat zorginstellingen zich bij hen
melden omdat ze vanuit het LCH
te weinig krijgen toebedeeld. Dat
kan, zegt Rob van der Kolk, coör
dinator van het LCH. ,,Tot twee
weken geleden topten we bestel
lingen soms af: stel dat een instel
ling 1000 maskers vroeg, dan zei
den wij weleens: je krijgt er 800.
We wilden niet dat instellingen
gingen hamsteren. Nu zijn we iets
ruimhartiger.''
Uitdaging
Een uitdaging voor de komende
weken blijft, stelt Van der Kolk,
ervoor te zorgen dat de inge
kochte materialen goed zijn. Eer
der meldde deze krant al dat het
consortium 11 procent van alle in
gekochte mondmaskers alsnog
heeft afgetest. ,,We werken nu
met zo'n vijftig leveranciers die
we vertrouwen. Maar de produc
tie van sommige producten blijft
lastig. Neem beschermende
handschoenen, als die te snel
worden ingepakt, zijn ze nog te
warm en kleven ze allemaal aan
elkaar. Dan maken we de doos
open en blijken ze onbruikbaar.''
Minister Van Rijn wil dan ook
'minder afhankelijk zijn' van pro
ductie in het buitenland. Er zijn
inmiddels elf bedrijven in Neder
land die zelf mondkapjes, spat-
schermen of onderdelen van tes
ten maken. ,,We denken dat we in
Nederland ongeveer 25 procent
van onze eigen behoefte kunnen
produceren'', aldus Van Rijn.
Wie uiteindelijk de 'ijzeren
voorraad' gaat beheren, hoe de in
koop van hulpmiddelen in de toe
komst wordt geregeld en hoe lang
de samenwerking in het LCH nog
blijft bestaan, is nog niet duidelijk.
,,Daar denken we nu over na.''
tieorganisaties samenwerken om
de tekorten weg te werken. De cij
fers die logistiek manager Alex van
der Putten gisteren overlegde, zijn
duizelingwekkend: sinds 19 maart
kocht het LCH 1,8 miljard per
soonlijke beschermingsmiddelen
voor zorgpersoneel in, waaronder
bijna 1,2 miljard mondkapjes en
526 miljoen handschoenen. Van
die 1,8 miljard zijn er al 155 miljoen
geleverd en verdeeld. De rest is in
bestelling of al onderweg, vooral
vanuit Azië. Waar op het hoogte
punt van de crisis alles vanwege de
snelheid per vliegtuig moest wor
den vervoerd, komen later deze
maand ook de eerste transporten
per trein en boot weer aan.
Kritiek
Het ging in de eerste weken 'met
stoom en kokend water, er werd
dag en nacht gewerkt', stelde Van
Rijn. Door een organisatie die ei
genlijk nog niet klaar was toen ze
al moest werken. ,,In een situatie
die iedereen overkwam.''
Er was (en is) dan ook veel kri
tiek op het LCH. Van verpleeghui
zen die zich in eerste instantie
overgeslagen voelden omdat ze
zenden coronapatiënten en bleek
dat het virus ook in de verpleeg
huizen toesloeg. Er was een acuut
tekort aan beschermingsmiddelen
voor het personeel: deugdelijke
mondkapjes vooral. En de interna
tionale markt voor die hulpmidde
len was veranderd in een wild
westtafereel, waar pallets mond
kapjes voor de vliegtuigdeur wer
den weggekocht, waar keurings
certificaten werden vervalst en
malafide webshops vrij spel had
den. Elke zorginstelling moest
daarin zijn eigen weg vinden, de
inkoop van hulpmiddelen was in
Nederland niet centraal geregeld.
Van Rijns voorganger Bruins
richtte daarom het LCH op. Daarin
gingen de overheid, ziekenhuizen
en medische inkoop- en distribu-
We kunnen een
voorraad voor de
toekomst gaan
opbouwen
Nieuw in onze app: PZC FUN
Met elke dag nieuwe puzzels, de leukste
quizzen en uitdagende spelletjes. Toe aan een
break? Speel gratis in de PZC app!
donderdag 4 juni 2020
Eindelijk genoeg mondkapjes
Cyril Rosman
Vianen
- Martin van Rijn, minister
Minister Martin van Rijn van
Medische Zorg in een afgela
den loods met hulpmiddelen
in Vianen. foto's anp
