Uitzicht
op Angst
1
EUWS 11
V
m
de regering-Trump zo'n half miljard
dollar ontving. Pikant: het vaccin van
Johnson Johnson wordt ontwik
keld door dochteronderneming Jans
sen Vaccines, in Leiden dus. Mocht
Janssen met een veilig en werkend
vaccin komen, dan zal een deel van
de productie in de VS plaatsvinden,
is al afgesproken.
Dergelijke deals - waarvan de
exacte inhoud niet bekend is - heeft
de VS ook gesloten met andere far
maceuten. Spannend wordt het als
een ontwikkelaar die geen banden
heeft met Amerika als eerste het be
schermingsmiddel tegen corona ont
dekt. Trump zou in maart al tever-
geefse pogingen hebben gedaan om
een Duitse vaccinmaker op te kopen.
In het uiterste geval zou de VS een
'dwanglicentie' kunnen toepassen
om een buitenlandse farmaceut ertoe
te dwingen de eigenschappen van
het vaccin te openbaren, zodat Ame
rika het alsnog zelf kan produceren.
Duiders van de wereldpoli
tiek zijn het er over eens dat
de volksrepubliek met een corona-
vaccin in handen zal proberen om
zijn rol als wereldmacht te verster
ken, om misschien zelfs de zwal
kende VS wel definitief van die troon
te stoten. China ziet zijn kans
schoon, wordt gefluisterd. Enerzijds
om zich in de rijke westerse wereld
wat populairder en geaccepteerder te
voelen. Anderzijds om de banden
nog verder aan te halen met landen
waar het communistische land nu al
veel investeert (volgens critici: in
vloed koopt), zoals in Afrika, Zuid-
Amerika, maar bijvoorbeeld ook een
nieuwe bondgenoot als Servië.
Mocht China de vaccinprimeur
hebben - of juist de VS - dan wordt
het ongemeen spannend. Gunnen ze
elkaar hun vaccin, dat de potentie
heeft een complete economie te red
den? Accepteert Trump na al zijn Pe
king-hashing überhaupt een chinees
middel, of wacht hij op een much
greater, tremendous Amerikaans alter
natief? Het zou de ultieme wraak
voor China zijn: de hele wereld een
vaccin, behalve aartsvijand Amerika.
mW Waar de ooit zo honds
trouwe bondgenoot Amerika in de
jacht op het vaccin vooral eigenbe
lang lijkt na te streven, treden de EU
en haar lidstaten naar voren als de
grote verbinders, samen met 'vrien
den' als Noorwegen, Canada en Japan
en een belangrijke private partij, de
steenrijke Bill and Melinda Gates
Foundation. Deze gelegenheidsalli
antie blijft in al haar openbare optre
dens benadrukken dat bij de ontwik
keling, productie en verdeling van
een coronavaccin vooral internatio
nale solidariteit belangrijk is. Dat is
allemaal nobel, maar ook de Europese
inspanningen zijn voor een deel bot
weg eigenbelang, zien experts.
Mochten de vaccins straks niet eer
lijk verdeeld worden, dan lijkt bij
voorbeeld het arme Afrika het grote
slachtoffer te worden. Laat dat nou
net de zuiderbuur van Europa zijn,
en een continent dat al kampt met de
Mocht
China de
vaccin
primeur
hebben-
of juist de
VS - dan
wordt het
ongemeen
spannend.
Gunnen ze
elkaar hun
vaccin?
desastreuze gevolgen van klimaat
verandering. Een enorme crisis
dreigt, met als gevolg bijvoorbeeld
grote vluchtelingenstromen richting
Europa. Een schrikbeeld, en daarom
is evenwichtige verdeling van vac
cins ook zo'n belangrijk speerpunt
voor Europa. Dat ziet bovendien niet
graag dat Afrika zich voor het vaccin
volledig uitlevert aan China, dat
daarmee nog machtiger zou worden.
Terug naar Nederland: co
ronagezant Feike Sijbesma maakte
eerder de vergelijking met de voor
Nederland allergrootste crisis van de
20ste eeuw: de Tweede Wereldoor
log. Toen werden we niet alleen be
vrijd door de Amerikanen, Canade
zen, Britten en Polen; vanuit de VS
kwam ook nog eens het Marshall
plan, dat hielp bij de wederopbouw.
De grote vraag is: hoe komen we uit
deze crisis? Wat is er over van die
vriendschap in de westerse wereld?
Wat stellen internationale solidari
teit en andere morele waarden nog
voor? Naar wie moeten we als Neder
land kijken? Wat stellen we nog voor
in deze geglobaliseerde wereld, zelfs
nu we de samenwerking zoeken met
Duitsland, Frankrijk en Italië? Waar
schijnlijk krijgen dit soort span
nende en cruciale vragen binnen
een, twee jaar een antwoord. Dan
zien we wie de heilige graal bemach
tigt, en hoe die verdeeld wordt. Het
zal veel zeggen over de wereldwijde
machtsverhoudingen, en of we daar
nog vrolijk van kunnen worden.
Frank
v-rj
Poorthuis
Duitsland
IN QUARANTAINE
De heuvels hebben, net als de
wouden, namen hier. Achter
het Kohlwald ligt de Hernn-
berg. Links daarvan de Ziegelsberg.
Wat mooi is, zulke namen, namen
überhaupt voor stukken bos, akker
land en heuvels, want dat betekent dat
het landschap historie heeft. Je zult mij
in Duitsland niet horen praten over
schuldig landschap. Dat hebben we in
middels achter ons gelaten. Maar een
streek waar elke hectare een naam
heeft, krijgt vanzelf meer reliëf in je
beleving.
Enfin, dit is geen lesje geschiedenis
of Duitslandkunde, maar een inleiding
tot iets bizars. Als ik het zou verzin
nen, zou u me niet geloven. Maar net
achter de Hernnberg, die ik vanuit
mijn werkkamerraam kan zien als ik
een beetje mijn nek rek, net daarach
ter, aan de slingerende landweg naar
het volgende dorp, ligt een berg met de
naam Angst. Een heuvel, zo u wilt. Ze
is 312,7 meter hoog, zegt de kaart.
Angst.
Sinds corona huist er
een angst in me die ik
voorheen nog nooit had
gevoeld
Is dat toeval? Natuurlijk is dat toeval.
En dat ik op de kaart zag hoe het daar
heette ook. Want je kunt er lopen,
maar dan merk je niets van zo'n naam.
Het is hetzelfde bos als alle bossen
hier. Veel loof, eiken, espen, kreupel
hout.
Maar ook toeval is genoeg om je aan
het mijmeren en denken te zetten.
Angst tenslotte is wat me hier bracht
en wat me hier nog wel even houdt.
Angst is een emotie die ik ken. Niet
koester. Ik haat hem. Ik schaam me ook
voor hem. Als ik hem toelaat, maakt hij
me nederig en klein. Hij is er niet al
tijd, gelukkig niet, maar hij is wel in
mijn leven.
Sinds ik kinderen heb, ken ik wel de
angst dat hen iets overkomt. Die kan je
keel dichtknijpen op al die momenten
dat je ze weer een stukje meer los moet
laten. En ik was me, sinds ik de 60 ben
gepasseerd, wel steeds bewuster van
mijn sterfelijkheid. Maar sinds corona
huist er een angst in me die ik voor
heen nog nooit had gevoeld. Er is een
rauw randje aan gekomen. Het is schu
rende angst. Om besmet te worden.
Om ziek te worden en niet meer beter.
En dat is wat me hier bracht. Naar de
Hernnberg en het Kallenforst, het
Bauwald, de Schwannerhöhe. En het
saillante is dus, juist als ik hier ben, in
dat kleine dorp in de Pfalz, ben ik het
vaakst zonder hem. Want het voelt
veilig hier. Angst is een uitzicht, waar
voor ik heel erg mijn best moet doen
om het te zien.
donderdag 4 juni 2020
GO
KV,
Amstecom
China ruikt kansen
Europa móet wel aan
V anderen denken
De lakmoesproef: wat is
er over van solidariteit?
Net als veel Nederlanders blijft jour
nalist Frank Poorthuis thuis. Frank zit
in de risicogroep. Verslag van dag 82.