c
10 NIEUWS
Geld, macht en status: zoektocht naar vaccin gaat over veel meer dan corona
De tijd van afwachten is voorbij: het kabinet gaat samen met andere
Europese landen actief op jacht naar een coronavaccin, in een felle
mondiale strijd waarbij geld, macht en status een belangrijke rol spelen.
lïi HL_
Het kabinet gaat actief de boer op om
'voldoende vaccins voor Nederland'
aan te schaffen, stelt een woordvoer
der van minister Hugo de Jonge
(CDA). Dat doet Nederland niet al
leen: het ministerie van Volksge
zondheid maakte gisteren bekend
een alliantie aan te gaan met Duits
land, Frankrijk en Italië.
De vier Europese landen bundelen
hun krachten en gaan gesprekken
voeren met farmaceutische bedrijven
en producenten van vaccins. 'De sa
menwerking stelt hen in staat om het
snelste en best mogelijke resultaat te
bereiken over veelbelovende vaccin-
initiatieven', meldt het ministerie.
De landen pompen ook een geld
bedrag in de alliantie, bedoeld voor
'gezamenlijke investeringen'. Dat zou
bijvoorbeeld de bouw van fabrieken
voor vaccins kunnen zijn. Ten slotte
hopen de landen zo elkaar vooral niet
voor de voeten te lopen. Het uitein
delijke doel is: genoeg vaccins voor de
eigen bevolking veiligstellen.
Als rijk, westers land hoeft Neder
land zich sowieso niet veel zorgen te
maken bij de verdeling van een toe
komstig vaccin, zeggen kenners. We
hebben namelijk aanzienlijk diepere
zakken dan veel andere landen. En
als we niet als eerste aan de beurt ko
men, bijvoorbeeld omdat het eerste
werkende vaccin uit China of de Ver
enigde Staten komt, dan toch als
goede tweede.
Een eerder vaccinavontuur bete
kende voor Nederland overigens een
flinke kostenpost. In 2009 bleef Ne
derland met twintig miljoen doses
tegen de Mexicaanse griep zitten. Dat
zou de schatkist 144 miljoen euro
hebben gekost.
Acht dingen die u moet weten over
de wedloop om de heilige graal.
Denken we alleen aan ons
zelf? Nee hoor: als klein landje lieten
we de afgelopen maanden zien inter
nationale solidariteit hoog in het
vaandel te hebben staan. Nederland
doneerde 192 miljoen euro aan inter
nationale initiatieven, waaronder
50 miljoen euro aan CEPI, dat weer
investeert in vaccinmakers die belo
ven hun product eerlijk te zullen ver
delen. Minister De Jonge ontving
daarvoor nog complimenten van top
artiest Lady Gaga.
Voor de gulle donatie heeft Neder
land geen tegenprestatie - een be
paald aantal doses bijvoorbeeld - te
ruggevraagd, meldt het ministerie
van Volksgezondheid. Onze regering
vindt 'immunisatie van de Europese
bevolking' belangrijk, stelt het mi
nisterie, net als het feit dat ook arme
landen aan vaccins moeten kunnen
komen.
Mooie woorden hoor je in
overvloed, als het gaat om een eer
lijke verdeling van een toekomstig
coronavaccin onder de wereldbevol
king. De eerste vaccins zouden om te
beginnen toegediend moeten wor
den aan medisch personeel, dat daar
door veilig kan werken, en aan oude
ren, die het meest kwetsbaar zijn
voor het coronavirus. Iemands porte
monnee of afkomst zou er niet toe
moeten doen, corona is een crisis die
in solidariteit met elkaar bestreden
moet worden. Dat soort teksten.
Wie ze uitspreken? Topmensen
van farmaceuten zelf, zoals Paul Stof
fels van Janssen Vaccines, dat in Lei
den aan een mogelijk ei van Colum
bus werkt. Of ministers, zoals onze
eigen Hugo de Jonge, die via zijn
woordvoerder aan deze krant laat
weten te 'hechten aan de toeganke
lijkheid en betaalbaarheid van toe
komstige vaccins voor ontwikke
lingslanden'.
De waarheid is echter dat de vac-
cinrace bovenal ook een steekspel is
tussen wereldmachten, zeggen ex
perts. Allemaal willen zij beslagleg-
gen op zoveel mogelijk doses vaccin,
allemaal hebben ze daarbij hun eigen
belangen. De hele wereld samen te
gen corona? Vergeet het maar. Ieder
voor zich, luidt in steeds meer landen
het credo. Verharding na solidariteit
is typisch voor zo'n mondiale crisis.
Hoe dan ook zal de strijd om het be
schermingsmiddel tegen corona de
huidige en toekomstige verhoudin
gen op het wereldtoneel een gezicht
geven. En gezichtsverlies, dat wil nie
mand.
De Wereldgezondheidsor
ganisatie heeft de ondankbare taak
om tijdens de coronacrisis alle neu
zen dezelfde kant op te houden en de
zoektocht naar een vaccin wereld
wijd te coördineren. Vooralsnog lukt
dat maar mondjesmaat.
Steeds vaker lijkt de WHO immers
een politieke speelbal te worden van
kibbelende wereldmachten. Neem
de Verenigde Staten, dat de WHO
meerdere malen heeft beschuldigd
van vriendjespolitiek met China. Een
verwijt dat onder meer door Austra
lië wordt onderstreept. In enkele
Afrikaanse landen zijn gezanten van
de Wereldgezondheidsorganisatie
zelfs niet meer welkom.
Een gemiste kans, zo klinkt het.
Want alleen al vanwege uitwisseling
van medische informatie is de rol
van de WHO van onschatbare
waarde. Juist nu.
V De Amerikaanse president
Donald Trump zet ook in de
race om het vaccin zijn eigen bevol
king op nummer één. Amerika inves
teert op eigen houtje vele honderden
miljoenen in verschillende farma
ceutische bedrijven die aan een coro-
navaccin werken. Onder de noemer
Operation Warp Speed hoopt Trump
alle Amerikanen op die manier zo
snel mogelijk van een vaccin te voor
zien.
Een van die bedrijven is de farma-
gigant Johnson Johnson, die van
janssen J'
donderdag 4 juni 2020
GO
De wedloop om
de heilige graal
Chris van Mersbergen
Stephen Friedrichs
Rotterdam
s Maar we proberen heus
óók eerlijk te delen
Premier Rutte bezocht in april Janssen Vaccines in Lei
den. Het bedrijf is een dochteronderneming van een Ameri
kaanse farmagigant. foto janssen vaccines
De stichting van Melinda en Bill Gates trekt miljoenen uit
in de strijd tegen corona. foto ap
jêP
De verwachting is dat China zijn rol als wereldmacht zal
proberen te versterken als het een vaccin in handen heeft.
FOTO AFP
De waarheid achter
de mooie woorden
v De worsteling
V van de WHO
Onderzoekers werken in het
laboratorium van het Amsterdam
UMC aan het ontwikkelen van een
vaccin tegen het coronavirus. De
grote vraag is welk land als eerste
zo'n vaccin kan presenteren. foto anp
America First
Mse use intercom