CORONAVIRUS
Treinen weer
voluit: worden
ze niet te vol?
II
II
5
dinsdag 2 juni 2020
ÊwO-tHE
Na tweeënhalve maand van co-
ronarust rijden de treinen van
daag weer maximaal. Officier
van Dienst Marcel Snijders van
ProRail bereidde de weken
lange operatie voor en spreekt
van een superspannende dag.
,,Wij weten ook niet exact wat
we kunnen verwachten."
David Bremmer
Utrecht
Terwijl Nederland zich gisteroch
tend opmaakte voor een stralende
tweede pinksterdag, was het op
het Operationeel Controle Cen
trum Rail (OCCR) in Utrecht al
om half negen spitsuur. In de 'ver
keerstoren van het Nederlandse
spoor' vergaderden de verant
woordelijken van ProRail met ex
perts van onder meer NS. Ook was
er een videoverbinding met de
ProRail- en NS-directie.
De centrale vraag: kunnen de
treinen dinsdag definitief volgens
het normale spoorboekje rijden?
,,Tijdens het overleg doen we de
allerlaatste checks'', vertelt Marcel
Snijders, als Officier van Dienst -
zeg maar 'bedrijfsleider van het
spoor' - bereidde hij de hervat
ting voor. ,,Is het spoor er klaar
voor, zijn er nog specifieke risi
co's? Heeft NS inderdaad vol
doende materieel beschikbaar?''
Alle ins en outs doorlopen is niet
overbodig. De NS en regionale
vervoerders reden sinds 20 maart
een uitgeklede dienstregeling.
Het opstarten is geen sinecure,
stelt Snijders. ,,Dit is volstrekt
nieuw voor ons. Als het spoor lang
niet wordt bereden, dreigt bij
voorbeeld roestvorming.'' Van
daar dat ProRail afgelopen periode
verordonneerde dat iedere kilo
meter ten minste eens per week
werd bereden, door NS of een re
gionale vervoerder. ,,Roestrijden
heet dat.''
Complicerende factor is het
weer: deze week worden tempera
turen tot 30 graden verwacht.
Door hitte zet het spoor uit, met
veel meer risico's op treinuitval.
,,Vandaar dat er ook een weerman
bij het overleg aanschoof.''
Uren later is de kogel door de
kerk. ,,We hebben groen licht!''
meldt Snijders. ,,De volledige
dienstregeling gaat door, minus
het nachtnet en extra spitstrei-
nen.'' Het maakt vandaag een 'su-
perspannende dag' voor ProRail
en NS. ,,Ondanks de minutieuze
voorbereiding weten wij ook niet
exact wat we kunnen verwachten.
Zeker het reizigersgedrag valt niet
te voorspellen, door de coronare-
gels is slechts de helft van de
treincapaciteit beschikbaar.''
De uitdaging is hoe in te grijpen
als treinen vol raken. ,,Drukke
treinen vanwege een popconcert
of een voetbalwedstrijd kennen
we, maar niet vanwege corona-
drukte.'' Normaliter zou ProRail
een te volle trein opheffen. ,,Dat
Wat moeten we
verwachten? Gedrag
van reizigers is
onvoorspelbaar
- Marcel Snijders, ProRail
kan nu nog steeds, maar zorgt en
kel voor een volstromend perron
en reizigers die gewoon in de vol
gende trein stappen. Dan heb je
alsnog een te volle trein.''
De kunst voor ProRail en NS is
om drukte in een zo vroeg moge
lijk stadium te spotten. Ook NS
laat weten klaar te zijn. „Hoewel
de middelbare scholen open zijn
verwachten we geen enorme rei
zigerstoename'', zegt een woord
voerster. Ze wijst op de mondkap
jesplicht en het feit dat in elke
trein alleen de stoelen aan de
raamzijde beschikbaar zijn. Vol
gens NS houden de meeste reizi
gers zich goed aan alle beperkin
gen in treinen en op stations en
perrons. ,,Het is ook een stuk eigen
verantwoordelijkheid.''
Voor virusbestrijders was het al
een spannende dag: met de open
stelling van horeca, musea, thea
ters en bioscopen vergroten we in
één klap het potentiële risico dat
corona om zich heen grijpt, sim
pelweg omdat het aantal verschil
lende contacten per persoon sterk
toeneemt.
Cruciale periode
Dit is een van de meest cruciale
periodes sinds corona losbrak.
Jacco Wallinga, de belangrijkste
modellenmaker van het RIVM, be
schreef het in deze krant: ,,Nu laat
je vrij veel los, de kans op versprei
ding neemt dan toe. Dus is het be
langrijk dat we goed gaan testen,
effectief bron- en contactonder-
zoek gaan doen.''
Iedereen met klachten kan sinds
gisteren een speciaal telefoon
nummer bellen - 0800-1202 (da
gelijks van 08:00 tot 20:00 uur) -
voor een test bij de GGD. De uit
slag moet er binnen twee dagen
zijn. Bij een besmetting worden
alle contacten in kaart gebracht.
Precieze cijfers kon de landelijke
GGD gisteren niet geven, maar de
toestroom was met 'duizenden'
bellers groot. Gistermiddag kregen
die nog geregeld te horen dat alle
medewerkers in gesprek zijn. Op
startproblemen, zegt een woord
voerder. ,,Tot twee uur was het
niet optimaal, moesten mensen
soms verschillende keren bellen.''
,,Het is goed dat we nu dit bron-
en contactonderzoek instellen en
die screening toch op peil bren-
Die polonaise in het
café was een foutje.
Dit gaat niet meer
gebeuren
- Barman café Schuttershof
gen'', zegt viroloog Ab Osterhaus.
,,Dat is belangrijk. Het vervelende
alleen bij dit virus is dat sommi
gen al een paar dagen voor de eer
ste symptomen besmettelijk zijn.''
Dat maakt snelle opsporing lastig.
Het RIVM, de GGD's en het
kabinet zullen nu vooral naar de
testresultaten kijken als belang
rijke graadmeter, daarna gevolgd
door het aantal nieuwe zieken
huisopnames. Maar het verve
lende is: het virus houdt altijd een
voorsprong. Gemiddeld duurt het
vijf dagen van een infectie tot de
eerste klachten, dan kan er pas ge
test worden, een dag (of twee) la
ter volgt de uitslag. Dat is dus on
geveer een week nadat corona een
nieuw slachtoffer gevonden heeft.
Dichter op de hielen komen we
voorlopig niet. Al zijn dat zorgen
voor later, lijkt het. Gisteren was
voor verschillende Nederlanders
'waar is dat feestje' misschien een
belangrijkere vraag dan 'waar is
corona?' Psycholoog Van Lange:
,,En incidenten zoals in dat café
zullen we nog vaker gaan zien. Dat
is voorspelbaar met versoepelin
gen, groepjes die elkaar kennen,
als er alcohol in het spel is. Nor
men vervagen dan eerder. Maar
zolang er genoeg draagvlak is voor
de regels en normen zijn de moge
lijkheden voor verbeteringen en
correcties erg groot.''
De Dam in Amsterdam stond vol met demonstranten tegen ra
cisme (links), bezoekers voor de Nachtwacht in het Rijksmuseum
(boven). Medewerkers van GGD namen coronatesten af op een
testlocatie in Houten. fotos robin utrecht hh, peter dejong ap
Marcel Snijders, 'bedrijfsleider van het spoor' bij ProRail: ,,Dit is
volstrekt nieuw voor ons.'' foto erik van t woud
'TWIES-
^•.LENC£,
vlo5tC£
sïc«i,£pi3yieL
k. Aft T?Lt
maar niet overal
