Waterkraan hapert, zwembadjes slurpen drinkwater op
k
EUWS 11
We beleven het droogste
voorjaar ooit en in de Neder
landse tuinen is dat al goed te
zien. De bekende boer en
tuinman Tom Groot vertelt wat
u kunt doen om te voorkomen
dat gazonnetjes verdorren
en planten verpieteren.
Televisiekijkers kennen
'boer Tom' van Boer Zoekt
Vrouw en de laatste jaren
transformeerde hij talloze
tuinen in het populaire
zaterdagmiddagpro
gramma Eigen Huis
Tuin. ,,Het is wel duidelijk dat het klimaat
verandert'', zegt hij. ,,Van november tot fe
bruari regende het bijna onophoudelijk,
daarna is het vrijwel aan één stuk droog ge
weest. Alsof we nog maar twee seizoenen
hebben. Iedereen heeft met de gevolgen te
maken.''
Niet alleen zijn tulpenvelden hebben ex
tra water nodig, ook zijn eigen tuin kan wel
wat druppels gebruiken. Besproeien moet
je volgens Tom Groot vooral 'slim' doen,
niet te vaak. En de tuin van de toekomst
heeft toch echt minder tegels. ,,Je kunt niet
al het regenwater het riool in laten stromen
en zeggen: Zo, daar ben ik vanaf.'' Vijf be
langrijke tips van Tom voor de gezondste
natjes en droogjes in uw tuin.
1 Bescherm
de bodem
Voordat we over water beginnen, wijst
tuinman Tom op een belangrijke voor
waarde: een bedekte bodem. ,,De zon ver
dampt het water uit de grond en de wind
werkt als een soort föhn. Probeer dus
te voorkomen dat de zon bij
de grond komt, bijvoorbeeld door een
mulchlaag aan te brengen.'' Mulchen kan
onder meer met houtsnippers, of met fraai
ere bodembedekkers. ,,Er zijn planten die
de bodem bedekken, zoals de pachysandra
of vrouwenmantel. Finka is een bloeiende
bodembedekker. Wind en zon komen daar
door minder snel bij de grond. Je kunt zelfs
klimplanten gebruiken om over de grond te
laten kruipen. Geef ze in het begin goed
water. Een fijne bijkomstigheid is overigens
dat er dan minder onkruid groeit.''
3 Geef water met een
druppelsysteem
Zeker het gazon moet wennen aan droogte.
Sproei je te vaak, dan wordt gras lui en zal
het niet investeren in diepe wortels, waar
door het juist kwetsbaarder wordt. ,,Ik heb
zelf een sensor in de grond die aangeeft
wanneer de grond water nodig heeft.'' Maar
belangrijker vindt Tom het dat u op een
slimme manier bewatert. ,,Van sproeiers is
bekend dat veel water verdampt voordat het
de grond bereikt. Sproeien kun je sowieso
beter doen als de zon niet meer schijnt. Je
bespaart extra water als je een druppelslang
gebruikt. Dan gaat het water direct de bo
dem in waar dat nodig is. Een sproeier die
heen en weer zwiept, bewatert ook delen
van de tuin die het niet of minder nodig
hebben. Mijn druppelslang loopt door alle
plantvakken en ik heb ook afgetapt naar de
bloempotten.''
4 Zorg voor goede
afwatering
,,Ik ben op veel plekken geweest met Eigen
Huis Tuin en kijk dan wel eens over de
schuttingen. Tuinen liggen vol met tegels.
Het water stroomt bij regenval allemaal
naar putten en regenpijpen zijn ook aange
sloten op het riool. De boodschap is duide
lijk: laat hemelwater de grond in lopen. Te
gels eruit, gras erin. Of nog mooier: stop
een tank onder de grond of gebruik een re
genton om het water op te vangen. Dat wa
ter kun je gebruiken voor de besproeiing in
een droge periode, dat is beter voor de plan
ten omdat kraanwater meer kalk bevat.''
5 Maai het gras
minder vaak
Elk jaar in maart zou je voor een betere bo
dem compost moeten strooien op je gras
mat, vindt Tom. Maar daarvoor is het nu te
laat. Wat je wel kunt doen: minder vaak
maaien. ,,Er zijn veel mensen die een
strakke grasmat willen, liefst groener dan
die van de buren. Maar door het drie keer in
de week te maaien moet het gras harder
groeien en dat vraagt veel vocht. En hoe
korter het gras, hoe makkelijker de zon bij
de bodem komt, waardoor het water ver
dampt. Laat het gras langer groeien, zo ont
staat er een soort microklimaat in de tuin.
En het kan net zo mooi zijn, daar ben ik van
overtuigd. In plaats van een laagpolig ta
pijtje wordt de nieuwe trend een hoogpolig
tapijtje.''
Geen zwembadjes vullen, de tuin
niet sproeien en zo kort mogelijk
douchen. Ook het gebruik van de
wasmachine en het wassen van de
auto moet even wachten, meldt Vi-
tens. De watervraag was tijdens
Pinksteren op piekmomenten
70 procent hoger dan anders. In het
oosten van het land is in mei ruim
4 miljard liter drinkwater meer ge
tapt dan normaal. ,,Operationeel
zijn we aan de randen van onze
mogelijkheden gekomen'', zegt be
stuursvoorzitter J elle Hannema van
Vitens. ,,We doen niet zomaar deze
oproep, het houdt een keer op.''
Het drinkwaterbedrijf roept ge
bruikers in de zeer droge zomers
van de laatste jaren al steeds op om
zuiniger te zijn met drinkwater.
Maar dat is nooit eerder al zo vroeg
in het seizoen gebeurd. Het water
verbruik steeg onder meer in de
omgeving van Barneveld, in de
Achterhoek en in Twente. Dat zijn
gebieden die toch al zeer te lijden
hebben onder de aanhoudende
droogte. De grondwaterstand is
daar buitengewoon laag, terwijl het
waterpeil in de grote rivieren ook
laag staat.
Zwembaden
Vitens noemt naast de warmte het
vullen van grote opzetzwembaden
voor in de tuin de grootste 'slurper'.
Uit een recente studie van onder
zoeksbureau Motivaction blijkt dat
ruim een kwart van de Neder
landse huishoudens een opzet-
zwembad in de tuin heeft staan.
Nog eens 20 procent overweegt om
er eentje aan te schaffen. Veront
rustend, vindt Vitens. Het drink
waterbedrijf ziet het waterverbruik
exploderen en slaat daarom alarm.
Waterbedrijven in andere delen
van het land maken zich voorals
nog geen grote zorgen over een wa-
Toename van zwembadjes
baart zorgen. foto robin utrecht
tertekort. ,,We zien wel dat het ver
bruik toeneemt met het warme
weer, maar ook doordat mensen
door corona thuis zijn'', laat een
woordvoerster van waterleidingbe
drijf PWN (Noord-Holland) weten.
Ook een woordvoerder van
Oasen (Groene Hart) wijst op de
combinatie van hoge temperatu
ren, droogte en mensen die thuis
zitten. ,,Dat er in het oosten sprake
is van een tekort, ligt ook aan het
gebied. Er zitten veel boeren die
veel water gebruiken. En er zijn veel
mensen op vakantie. Dat helpt ook
mee.'' Bang dat er helemaal geen
water meer uit de kraan komt, hoe
ven we in Nederland voorlopig niet
te zijn, zeggen de waterbedrijven in
koor. Maar de drinkwatervoorzie
ning is niet onuitputtelijk.
2 Creëer een levendige
bodem
Een vruchtbare bodem houdt water extra
goed vast. Het is daarom verstandig de
grond te verrijken met compost. ,,Zorg voor
veel organische stoffen in de borders en
plantvakken'', raadt Tom aan. ,,We waren
vroeger geneigd bladafval op te ruimen, zo
dat alles er tiptop uitziet. De tuin van de
toekomst mag rommeliger worden. Laat
takjes en blaadjes gewoon liggen. Je creëert
zo een biologische mulchlaag en het bo
demleven heeft daar profijt van. Er komen
torretjes en wurmen op af. Een dergelijke
bodem houdt water beter vast.''
dinsdag 2 juni 2020
GO
Stefan ten Teije
In Gelderland en Overijssel komt
op een flink aantal plekken min
der water uit de kraan. Aanlei
ding is het extreem hoge water
verbruik van de afgelopen
dagen. Dat meldt waterbedrijf
Vitens, dat de klanten dringend
oproept zuinig om te springen
met het drinkwater.
Simone van Zwienen
Sebastiaan Quekel
Utrecht
Red uw tuin
met de tips
van To
