De grootste bouwplaats van Zeeland ligt op zee
4
Nieuwe windparken
in de problemen
Ook op zee is er last
van het coronavirus
gen, de Innovation, is net bezig
om er een paar te plaatsen.
,,Een groot deel van de funde
ring zie je niet; dat zit onder
water", wijst Klaasjaap als we
om de ruim 147 meter lange In
novation cirkelen. ,,Het zijn pa
len van zo'n 40 tot 70 meter
lang en een diameter van 8,5
meter. Moet je je voorstellen:
daar kan moeiteloos een truck
doorheen. Ze zijn met behulp
van een heiblok in de bodem
geslagen."
Het tweede deel van de fun
deringen zie je wel; dat zijn de
gele palen. Ze vormen letterlijk
de overgang tussen de paal in de
bodem en de toren van de
windmolen. Bovenop de toren
komt de turbine van 8 mega
watt met de drie wieken. ,,Die
gele stukken steken zo'n 4 me
ter onder water en 25 meter bo
ven water uit", zegt Klaasjaap.
Hoger dus dan een flatgebouw
van zeven verdiepingen. Al
denk je dat niet als je er langs
vaart, omdat je op open zee het
gevoel van grootte een beetje
kwijtraakt.
Ook de Innovation staat met
reld bijten zich erop stuk", weet
Klaasjaap Buijs, projectleider bij
0rsted. ,,Maar er is nog geen an
dere manier. Zoiets als een ba
jonetaansluiting bestaat er nog
niet." Nog één blad, en dan is
ook de zeventiende windtur
bine klaar. De eerste zestien
draaien al volop.
Net als op het land, heeft ook
dit bouwproject kavels. De De
nen bouwen op 1 en 2. Hun bu
ren - Blauwwind (een combi
natie van Partners Group, Shell,
Eneco, Mitsubishi/ DGE en Van
Oord) - plaatsen op 3 en 4 nog
eens 77 windturbines. Een aan
tal minder, maar omdat ze meer
vermogen hebben, leveren die
net zoveel stroom als de turbi
nes van 0rsted.
Inmiddels lift de Sea Installer
de derde wiek. Op zo'n kalme
dag als vandaag zet die moeite
loos een complete windmolen
neer. ,,Dat was vorige week za
terdag wel anders", vertelt
Klaasjaap. ,,Op land stond al
windkracht zes. Nou, dan zijn
de golven hier metershoog.
Zo'n schip kan zich dan niet la
ten zakken om naar de vol
gende fundering te varen. Soms
kan het dan dagen, of zelfs we
ken stil liggen."
Het is indrukwekkend om de
Sea Installer bezig te zien. Vol
geladen heeft het genoeg spul
len bij zich om vier windmo
lens te installeren: vier torens
en gondels (turbines) en twaalf
bladen. „Eenmaal leeg, vaart die
in anderhalve dag terug naar
het Deense Esbjerg. Daar wor
den alle torens, gondels en wie
ken - die in verschillende lan
den worden geproduceerd -
verzameld. Eenmaal geladen
vaart hij weer terug naar het
windpark."
De kapitein van de Windcat
101 geeft gas en we laten de Sea
Installer snel achter ons. Het is
hoogtijd voor een dotje factor
50. Want de zon braadt je hier
op open zee letterlijk bruin. Als
je van het bovendek rondkijkt,
zie je om de pakweg een kilo
meter een gele paal. Dat zijn de
zichtbare delen van de funde
ringen. Een andere grote jon-
ZATERDAG 30 MEI 2020 GO
Kabellegger
Nexus van
Van Oord.
FOTO JAN BOS
Bouwers van nieuwe windparken op zee
zijn nu - omdat ze geen subsidie meer
krijgen - overgeleverd aan de grillen van
de energiemarkt, waarschuwde onder
zoekbureau Afry onlangs het ministerie
van Economische Zaken en Klimaat.
Steven Engels, directeur van 0rsted in
Nederland, beaamt dat. Zijn oplossing:
creëer meer vraag. ,,Dat kan door het sti
muleren van bijvoorbeeld elektrisch ver
voer en warmtepompen, maar ook door
de productie van groene waterstof voor
de industrie."
Waterstof is voor de industrie een duur
zame vervanging van het fossiele aardgas.
,,Maar de productie van waterstof - eigen
lijk de hele technologie van elektrolyse -
staat op het punt waar wind op zee tien
jaar geleden was. Daarom gebeurt het nu
alleen op kleine schaal."
Het Rijk moet ervoor zorgen dat groene
waterstof op termijn kan concurreren met
grijze waterstof (gemaakt uit fossiele
brandstoffen), vindt Engels. ,,Dat kan door
bij de aanbesteding van nieuwe windpar
ken de productie van groene waterstof te
integreren. De bouwer heeft gegaran
deerde inkomsten en tegelijk wordt de in
dustrie verduurzaamd. Bovendien kan wa
terstof makkelijker worden opgeslagen
dan elektriciteit, waardoor je flexibel met
vraag en aanbod kan omgaan." Engels is
ervan overtuigd dat dat het begin kan zijn
van een geheel nieuw tijdperk, een waarbij
groene energie de grijze definitief zal
overwinnen.
VERVOLG VAN PAGINA 3
Je zou het niet
zeggen, maar zelfs
hier op zee houdt
corona huis. Door
dat hele fabrieken
op een lager pitje
draaien of zelfs stil
liggen, verbruiken
we met zijn allen
maar liefst 20 pro
cent minder elektri
citeit. Tegelijk
schijnt de zon veel
vuldig en waait het
soms stevig. Wind
molens en zonne
panelen maken
overuren. Meer
aanbod en minder
vraag: de stroom-
prijs is in de afgelo
pen maanden ge
daald. Zeg maar: in
gestort. Schom
melde de prijs op
de stroommarkt
begin dit jaar nog
rond de 50 euro
per megawattuur
nu kost die rond de
13 euro. Dat houdt
veel windparkbou-
wers uit de slaap.
Maar niet Steven
Engels, de direc
teur van 0rsted in
Nederland. Want hij
krijgt voor Borssele
1 en 2 een gega
randeerde prijs
voor elke kilowatt
uur die het park
produceert. Toch
maakt hij zich grote
zorgen over de da
lende en soms
zelfs negatieve
stroomprijs.
Legenda
fa 380 kV hoogspanninsstation Borssele
(f) Platforms TenneT
220 kV Exportkabels
Kavels windgebled Borssele
ILLUSTRATIE TENNET
FOTO JAN BOS
Steven Engels,
directeur van
0rsted in
Nederland.
